Διατήρηση του κόστους δανεισμού στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα και “τροφοδοσία” της οικονομίας με “θετικές ειδήσεις”. Αυτή είναι η συνταγή στην οποία επιμένουν οι τουρκικές αρχές για την αντιμετώπιση της δεύτερης και σοβαρότερης συναλλαγματικής κρίσης που πλήττει από το 2018 τη γειτονική χώρα.

Την Τρίτη η λίρα ενισχύθηκε στην αγορά της Κωνσταντινούπολης κατά 1,3%, περιορίζοντας τις απώλειες από την αρχή του έτους στο 12%, αφότου έγινε γνωστό ότι επίκειται συμφωνία ανταλλαγής συναλλάγματος με την Μεγάλη Βρετανία και την Ιαπωνία, ύψους 10 δισ. δολαρίων με εκάστη.

Βρέθηκε έτσι η ισοτιμία στην περιοχή των 6,78 λιρών ανά δολάριο, όταν στις 7 Μαϊου είχε καταβυθιστεί στο ιστορικό χαμηλό των 7,269 λιρών ανά δολάριο, εν μέσω φόβων ότι η κεντρική τράπεζα έχει εξαντλήσει τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα στην προσπάθειά της όλο το προηγούμενο διάστημα να στηρίζει το νόμισμα, δίχως αύξηση επιτοκίων ή κεφαλαιακούς ελέγχους.

Σημειώνεται ότι η δημοσιοποιηθείσα συμφωνία με την Μεγάλη Βρετανία και την Ιαπωνία δεν είναι παρά “επικείμενη”, χωρίς να έχει επισημοποιηθεί – τουλάχιστον όχι πριν από την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει ο Ιάπωνας πρωθυπουργός στην Τουρκία την Πέμπτη.

Σύμφωνα με αξιωματούχους του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών που μίλησαν στο πρακτορείο Anadolu, οι συνομιλίες για την εξασφάλιση currency swaps αφορούν συνολικά τέσσερις χώρες. Από αυτές, η μία γνωρίζουμε ότι είναι οι ΗΠΑ, που όμως δεν έχουν μέχρι τώρα ανταποκριθεί στο σχετικό λόμπινγκ, εν αναμονή πιθανότατα μεγαλύτερων πολιτικών παραχωρήσεων από την Τουρκία, όταν η πίεση στη λίρα θα έχει φθάσει στο απροχώρητο.

Η τέταρτη χώρα αποκαλύφθηκε σήμερα Τετάρτη – και η δική της συνδρομή είναι επιβεβαιωμένη. Η currency swap line που άνοιξε με την κεντρική τράπεζα του Κατάρ το δύσκολο καλοκαίρι του 2018 και είχε διαμορφωθεί μέχρι τέλους του έτους εκείνου στα 5 δισ. δολάρια, τριπλασιάσθηκε, όπως ανακοινώθηκε, στα 15 δισ. δολάρια, επιβεβαιώνοντας την στενή σχέση συνεργασίας των δύο χωρών.

Υπενθυμίζεται ότι Τουρκία και Κατάρ συμπορεύονται στα ζητήματα της ευρύτερης περιοχής, ως μεγάλοι πάτρωνες των κατά τόπους κλάδων της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, με αποτέλεσμα να έχουν έρθει σε σύγκρουση με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τους δορυφόρους τους.

Το Κατάρ έχει τεθεί υπό αποκλεισμό από τους γείτονές του εδώ και τρία χρόνια, ενώ η απειλή πιθανής εισβολής τους απαντήθηκε με την επίσπευση της δημιουργίας τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο εμιράτο.

Τα νέα σχετικά με την χείρα βοηθείας από την κεντρική τράπεζα του Κατάρ ήρθαν πάντως την κατάλληλα στιγμή, καθώς ο ειδησεογραφικός κύκλος της προηγουμένης είχε αρχίσει να ξεθυμαίνει και η διαπραγμάτευση της λίρας στις αγορές είχε αρχίσει με υποχώρηση κατά 0,3%.

Την ίδια στιγμή, στα βλέμματα στρέφονται στην συνεδρίαση της διοίκησης της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας την Πέμπτη, οπότε αναμένεται να ανακοινωθεί η ένατη κατά σειρά μείωση των επιτοκίων από τον περασμένο Ιούλιο οπότε ο Ταγίπ Ερντογάν αντικατέστησε τον διοικητή – αυτή τη φορά πιθανότατα κατά 50 μονάδες βάσης.

Ήδη πάντως το βασικό επιτόκιο του 8,75% υπολείπεται του πληθωρισμού ο οποίος διαμορφώνεται στο 10,9% σε ετήσια βάση. Το αρνητικό πραγματικό επιτόκιο αποτελεί βεβαίως αντένδειξη για την αποτροπή της προϊούσας δολαριοποίησης των καταθέσεων, αλλά οι ιθύνοντες πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να ελέγξουν την κατάσταση με εξω-οικονομικά κατασταλτικά μέτρα.

Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι Τουρκία επέβαλε επιπρόσθετους δασμούς ύψους 30% σε εισαγωγές περισσότερων από 800 ειδών (κυρίως προϊόντα σιδήρου και χάλυβα, καθώς και ανταλλακτικά της αυτοκινητοβιομηχανίας κ.ο.κ.), στο φόντο τους διαρκούς ανοίγματος του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

Του Κώστα Ράπτη

Πηγή: Capital.gr