Δραματική έκκληση προς την Κομισιόν προκειμένου να λάβει δραστικά μέτρα για τη στήριξη των παραγωγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιτίας των επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορωνοϊού, έκανε ο υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής. Κατέθεσε σημείωμα με τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που αφορούν στοχευμένη στήριξη των κλάδων της πρωτογενούς παραγωγής που πλήττονται. 
 
Ο Κώστας Καδής σημειώνει ότι ο τουρισμός, που θεωρείται ένας από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας μας, θα πληγεί. Κατ’ επέκταση, προσθέτει, θα επηρεαστεί σημαντικά ο εγχώριος αγροτικός τομέας, αφού για ορισμένους ειδικούς γεωργικούς τομείς, η τουριστική περίοδος αντιπροσωπεύει πάνω από το 80% του ετήσιου εισοδήματός τους. Ο υπουργός επισημαίνει ότι ο πληθυσμός της Κύπρου είναι σήμερα λιγότερο από ένα εκατομμύριο, ενώ κατά τη διάρκεια της παρατεταμένης θερινής περιόδου οι τουρίστες ξεπερνούν τα τέσσερα εκατομμύρια. Το σημείωμα απευθύνεται στην Marija Vučković, υπουργό Γεωργίας της Κροατίας, η οποία είναι και πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ για τη Γεωργία και την Αλιεία. Σημειώνεται ότι η Κύπρος κατέθεσε τις απόψεις της στη Σύνοδο Υπουργών Γεωργίας που πραγματοποιήθηκε εκτάκτως την Τετάρτη 25 Μαρτίου μέσω τηλεδιάσκεψης εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόζονται για την εξάπλωση της νόσου του COVID-19.
 
 
Επισημαίνεται ότι ο υπουργός Γεωργίας ζήτησε από την Κομισιόν την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων ευρωπαϊκών εργαλείων για αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσης. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται η πρόωρη καταβολή των εκταρικών επιδοτήσεων και της κεφαλικής επιδότησης, καθώς και των πληρωμών των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων. Ζήτησε επίσης την εφαρμογή έκτακτων μέτρων επιπρόσθετης ευρωπαϊκής χρηματοδότησης που προβλέπονται μέσα από το Κοινοτικό Κεκτημένο για αυτού του μεγέθους κρίσεις. Περαιτέρω, ζήτησε την παροχή της απαραίτητης ευελιξίας στις δεσμεύσεις των κρατών – μελών σχετικά με την εφαρμογή της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως είναι οι Άμεσες Πληρωμές, τα Εθνικά Προγράμματα Στήριξης της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (Κρασί, Μελισσοκομία, Σχέδιο Οπωροκηπευτικών), Αγροτική Ανάπτυξη και Οριζόντια ρύθμιση, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων. 
 
Περαιτέρω, προτείνεται η πράσινη συγκομιδή τόσο για πολυετείς όσο και για ετήσιες καλλιέργειες σε περίπτωση που η αγορά δεν απορροφήσει τις ποσότητες παραγωγής, περιορίζοντας τον κίνδυνο για τους αγρότες που θα αποφασίσουν να φυτέψουν ετήσιες καλλιέργειες. Κατατέθηκε ακόμα πρόταση να δοθούν οικονομικά κίνητρα για μεταποίηση εκτός από τα «μέτρα γάλακτος» για το βούτυρο και το γάλα σε σκόνη, όπως οι χυμοί κ.λπ., καθώς και οικονομικά κίνητρα για δωρεάν διανομή προϊόντων, όπως επίσης και ενίσχυση στην αποθεματοποίηση για εκτεταμένο κατάλογο προϊόντων.
 
 
Σύμφωνα με το Υπουργείο, δεδομένης της μεγάλης αβεβαιότητας σχετικά με τον αριθμό των τουριστών που θα επισκεφθούν την Κύπρο αυτό το καλοκαίρι, οι αγρότες έχουν ήδη μειώσει τις παραγγελίες για φθαρτά κατά 60%, προκαλώντας σημαντική απώλεια γεωργικού εισοδήματος στην αλυσίδα παραγωγής. Εκτιμάται σημειώνεται ότι η κρίση θα πλήξει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού της αγοράς οίνου, τον κτηνοτροφικό τομέα τόσο για το γάλα όσο και για το κρέας, την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια.
 
Ο υπουργός Γεωργίας επισημαίνει ότι τα δραστικά μέτρα που έπρεπε να ληφθούν αναπόφευκτα έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Για τον πρωτογενή τομέα, σημειώθηκε σημαντική μείωση της ζήτησης γεωργικών προϊόντων από εστιατόρια και ξενοδοχεία, τόσο στην τοπική αγορά όσο και στους προορισμούς εξαγωγών. Οι ακυρώσεις παραγγελιών τελευταίας στιγμής δημιούργησαν διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, οι οποίες οδήγησαν σε σοβαρές ζημιές για τους αγρότες. 
 
Το υπουργείο Γεωργίας, σημειώνει, παρακολουθεί στενά την αγορά, ελπίζοντας να μετατοπιστεί η ζήτηση στις υπεραγορές, αλλά μέχρι στιγμής οι καταναλωτές έχουν δείξει ότι προτιμούν τα κατεψυγμένα προϊόντα κυρίως εισαγόμενα, αντί των φρέσκων κυπριακών γεωργικών προϊόντων.
 
Βραχυπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις
 
Οι βραχυπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις της επιδημίας COVID-19 στον αγροτικό τομέα στην Κύπρο είναι οι εξής:
  • Μείωση των εξαγωγών φθαρτών, όπως φρέσκα αρωματικά φυτά, φυλλώδη λαχανικά και εισαγόμενοι σπόροι προς φύτευση και φυτικό πολλαπλασιαστικό υλικό.
  • Σοβαρές καθυστερήσεις και ακυρώσεις στις εξαγωγές από την Κύπρο γεωργικών προϊόντων όπως πατάτες, φυλλώδη λαχανικά, φρέσκα αρωματικά φυτά, εσπεριδοειδή και χαλλούμι.
  • Μείωση της τοπικής κατανάλωσης γεωργικών προϊόντων και ανθοκομικών προϊόντων, λόγω του μέτρου κλεισίματος ξενοδοχείων και εστιατορίων.
  • Καθυστερήσεις στα συσκευαστήρια λόγω μειωμένου προσωπικού.
  • Αύξηση του κόστους μεταφοράς για εισαγωγές και εξαγωγές γεωργικών προϊόντων.

Θα επηρεαστεί η αγορά οίνου

Εκτιμάται ότι η κρίση θα πλήξει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού της αγοράς οίνου. Η προσφορά οινοποιήσιμων σταφυλιών αναμένεται να υπερβεί τη ζήτηση των αμπελοοινικών επιχειρήσεων και αυτό θα έχει πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις. Οι αμπελοοινικές επιχειρήσεις αναμένεται να είναι λιγότερο πρόθυμες να απορροφήσουν την ετήσια παραγωγή σταφυλιών λόγω της μετατόπισης της ζήτησης οίνων από τον τουρισμό και την τοπική κοινωνία. Οι ποσότητες των σταφυλιών και των οίνων θα παραμείνουν απούλητες. Αυτή η μεταβλητότητα της αγοράς αναμένεται να μειώσει το εισόδημα των αμπελουργών, την αποδοτικότητα των αμπελοοινικών επιχειρήσεων και την εθνική ανταγωνιστικότητα στο σύνολό της.