Αφυπηρετεί αρχάς Αυγούστου και αναχωρεί απ’ αυτό τον δύσμοιρο τόπο, αφού άφησε το δικό του αρνητικό αποτύπωμα στην ιστορία του Κυπριακού. Ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Κόλιν Στιούαρτ, στις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα για τις καλές του υπηρεσίες και την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο τις οποίες συνέγραφε ο ίδιος, ακολουθώντας τα βήματα και προκατόχων του, όχι μόνο τηρούσε ίσες αποστάσεις στην περιγραφή γεγονότων αλλά πλειστάκις εξίσωνε το θύμα με τον θύτη κατοχικό στρατό ή/και παρέλειπε να αναφερθεί σε παράνομες ενέργειες της Τουρκίας και των στρατευμάτων της στην Κύπρο.
Σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στις 14 Ιουλίου 2025, ο Ειδικός Αντιπρόσωπος προέβη στην τελευταία του πράξη επί του Κυπριακού. Ενημέρωσε τα Μέλη για την κατάσταση στην Κύπρο, και βάσει πληροφοριών από την Νέα Υόρκη, φαίνεται ότι εξέφρασε και προσωπικές του σκέψεις. Μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό πώς ακριβώς παρουσίασε την κατάσταση και ποιες οι προσωπικές του εκτιμήσεις. Εκείνο το οποίο διέρρευσε και προκάλεσε αγανάκτηση είναι η θέση την οποία εξέφρασε περί ύπαρξης βαθιάς δυσπιστίας μεταξύ των δύο πλευρών, των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, καθώς και έλλειψης εμπιστοσύνης, πράγμα που, κατά τον Στιούαρτ, αποτελεί εμπόδιο για οποιαδήποτε συμφωνία. Δηλαδή δεν είναι η αρνητική στάση της Τουρκίας και του εγκάθετου της Τατάρ, η απαίτηση για δύο Κράτη στην Κύπρο, τα 3Α που απαιτούν να γίνουν αποδεκτά εκ των προτέρων και μετά να επιστρέψουν στο τραπέζι του διαλόγου. Πρόκειται λοιπόν για ψυχολογικό το πρόβλημα και απαιτείται η κατάλληλη θεραπεία. Αυτή η τοποθέτηση θύμισε και παρόμοια θέση του διαβόητου απριλιανού δικτάτορα, Γεώργιου Παπαδόπουλου, ο οποίος τον Μάιο 1971 σε συνέντευξη του στην τουρκική εφημερίδα Μιλλιέτ, δήλωσε ότι «η κρίση στην Κύπρο είναι ψυχολογική».
Η αδυναμία ή απουσία βούλησης των διαφόρων, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εμπλέκονται στο πρόβλημα που η Τουρκία δημιούργησε στην Κύπρο, να ασκήσουν πίεση στην κατοχική δύναμη ώστε να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο και τα δεσμευτικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, τους οδηγεί στην επίκληση ορολογίας της επιστήμης της ψυχολογίας. Τέτοιες θέσεις, όπως και η δήλωση της Μαρίας Άνχελα Ολκίν ότι μετά το Κραν Μοντανά η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία δεν αποτελεί πλέον κοινό σημείο αναφοράς, ουδόλως εξυπηρετεί την υποστήριξη της συμφωνημένης βάσης για λύση του Κυπριακού. Ούτε στηρίζουν τις άοκνες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας για επανέναρξη των συνομιλιών. Αντίθετα υποβοηθείται η τουρκική προσπάθεια για θέση στο τραπέζι του διαλόγου την λύση των δύο κρατών.
Καλόν θα ήταν οι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών να αφουγκράζονται και τις θέσεις μετριοπαθών Τουρκοκυπρίων και όχι μόνον του Ερσίν Τατάρ και των ακραίων εθνικιστικών στοιχείων που τον περιβάλλουν και των Τούρκων εποίκων που παράνομα βρίσκονται στην Κύπρο. Επισύρεται η προσοχή τους στην επιστολή που το Τουρκικό πατριωτικό Κίνημα για Ειρήνη και Αλληλεγγύη ενεχείρισε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατά πρόσφατη συνάντηση τους. Οι Τουρκοκύπριοι εξέφρασαν την αγωνία τους για την κατάσταση που επικρατεί στην υπό τουρκική κατοχή περιοχή της Κύπρου καταγγέλλοντας την Τουρκία «ότι έχει πραγματοποιήσει εθνοκάθαρση, έχει χωρίσει το νησί στα δύο με σύνορα, έχει λεηλατήσει τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων και, κατά παράβαση των Συμβάσεων της Γενεύης του 1949, έχει μεταφέρει πληθυσμούς της στο νησί διαταράσσοντας την δημογραφική δομή και εγκαθιδρύοντας ένα αυτονομιστικό, πολιτικό καθεστώς-μαριονέτα πιστό στην ίδια. Η Άγκυρα, όπως ανέφερε το Κίνημα, σφετερίστηκε την πολιτική βούληση των ΤΚ». Η αντιπροσωπεία του Κινήματος τόνισε, επίσης, ότι μετά τις «εκλογές» του Οκτωβρίου στο τραπέζι των συνομιλιών θα εκπροσωπείται η Τουρκία και όχι οι Τουρκοκύπριοι. Σύμφωνα πάντα με το Κίνημα είναι η πολιτική της Τουρκίας αλλά και του κατοχικού καθεστώτος που επηρεάζει και αυτές τις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης του Κυπριακού.
Τέλος, ας αντιληφθεί ο Ειδικός Αντιπρόσωπος και κάθε αξιωματούχος ότι είναι την Τουρκία που δεν εμπιστεύονται οι Ελληνοκύπριοι γνωρίζοντας την αναθεωρητική και επεκτατική πολιτική της όχι μόνο κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και χωρών της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι τις πέραν των 30.000 Τούρκων στρατιωτών στην κατεχόμενη περιοχή ευρισκομένων σε επιθετική διάταξη που δεν μπορούν να εμπιστευθούν οι Ελληνοκύπριοι.
*Πρέσβης ε.τ.
