Σε σχέση με την πρόσφατη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για υπαγωγή όλων των δυνάμεων πυρόσβεσης κάτω από το Υπουργείο Εσωτερικών έχω να παρατηρήσω τα πιο κάτω:
• Η μετακίνηση ενός ολόκληρου Κυβερνητικού Τμήματος ή Υπηρεσίας, π.χ. Πυροσβεστικής Υπηρεσίας από ένα Υπουργείο σε άλλο είναι θεμιτή, εφόσον το Τμήμα ή Υπηρεσία δεν διασπάται.
• Η διάσπαση / διαχωρισμός ενός Τμήματος, στην προκειμένη περίπτωση του Τμήματος Δασών, σε δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους Τμήματα δημιουργεί πλείστα όσα προβλήματα, ιδιαίτερα στον άκρως ευαίσθητο τομέα της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές.
• Ο σύμβουλος του Προέδρου που τον συμβουλεύει στο εν λόγω εγχείρημα φαίνεται ότι έχει πλήρη άγνοια της δομής και του ρόλου του Τμήματος Δασών, καθώς και του τι σημαίνει δασικό οικοσύστημα. Επίσης έχει άγνοια της μέχρι σήμερα προσφοράς του Τμήματος Δασών και του τρόπου που αντιμετωπίζονται οι δασικές πυρκαγιές όπως καθορίζεται και στην Δασική Νομοθεσία. Φαίνεται ότι ο εξ Ελλάδος σύμβουλος δεν κατέχει το θέμα της δασικής προστασίας και πυροπροστασίας και γι’ αυτό <<παρέσυρε>> το Υπουργικό Συμβούλιο σε μια άκαιρη και καταστροφική απόφαση όσον αφορά τη διάσπαση των υπηρεσιών του Τμήματος Δασών
• Αυτό το μοντέλο ισχύει στην Ελλάδα, όπου η Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι υπεύθυνη για την κατάσβεση των πυρκαγιών ( γενικά ) και η Δασική Υπηρεσία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των δασών. Το αποτέλεσμα είναι η Ελλάδα να κατέχει μια από τις χειρότερες θέσεις στο ποσοστό έκτασης δασών (μέσος όρος γύρω στο 13%) που καίγονται κάθε χρόνο στη μεσογειακή λεκάνη, ενώ η Κύπρος κατέχει τη δεύτερη καλύτερη θέση με μέσο ετήσιο όρο γύρω στο 2,5%
• Είμαι συνταξιούχος δασολόγος με υπηρεσία στο Τμήμα Δασών σχεδόν 36 χρόνια. Στην διάρκεια της υπηρεσίας μου έλαβα μέρος στην κατάσβεση πολλών δεκάδων πυρκαγιών, μερικών από τις μεγαλύτερες του τόπου. Το 2007 ηγήθηκα του δασικού πυροσβεστικού σώματος που εξεστράτευσε στην Πελοπόννησο και εκεί βίωσα την απογοήτευση όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης και κατάσβεσης των πυρκαγιών από την Ελληνική Πυροσβεστική Υπηρεσία. Λόγω του διαχωρισμού της δασοπυρόσβεσης από την συνολική διαχείριση των δασών (σχέδιο Σημίτη) τα αποτελέσματα ήταν άκρως απογοητευτικά. Οι Κύπριοι δασοπυροσβέστες (δασεργάτες και δασικοί λειτουργοί) πήραμε τα εύσημα από το κράτος και κυρίως από τον κόσμο και τις Τοπικές Αρχές, όπου μας έδωσαν τον τιμητικό τίτλο των <<δασοκκομάντος>>. Με τα πιο πάνω θέλω να καταδείξω, πού οδήγησε η διάσπαση της Δασικής Υπηρεσίας με τον διαχωρισμό της δασοπυρόσβεσης από το υπόλοιπο σώμα της ευρύτερης διαχείρισης των δασών.
• Το Τμήμα Δασών έχει <<στρατιωτική δομή>> και όλοι οι δασικοί λειτουργοί όλων των βαθμίδων, από τον δασεργάτη,τον Δασικό Λειτουργό μέχρι τον Διευθυντή λαμβάνουν μέρος στην όλη διαχείριση του δασικού οικοσυστήματος, που ξεκινά από τη δημιουργία του δάσους μέχρι το τελικό στάδιο της ζωής του. Η διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων απασχολεί όλο το προσωπικό γι’ αυτό και οι κατά τόπους δασικοί λειτουργοί γνωρίζουν το είδος της δασικής βλάστησης, τους δασικούς δρόμους, την επικινδυνότητα κάθε περιοχής ως προς την πυρκαγιά και δρουν συλλογικά αλληλοβοηθούνται στον σχεδιασμό, τον τρόπο και την μέθοδο κατάσβεσης της πυρκαγιάς.
• Οποιοσδήποτε διαχωρισμός της πυρόσβεσης από το υπόλοιπο Τμήμα Δασών θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μεγάλη αύξηση της δασικής έκτασης που θα καίγεται κάθε χρόνο και στο τέλος θα κλαίμε επί ερειπίων. Πειράματα με τον δασικό πλούτο της Κύπρου δεν πρέπει να γίνουν διότι η καταστροφή θα είναι μη αναστρέψιμη. Το Τμήμα Δασών της Κύπρου ως ενιαίο σώμα έχει αποδείξει ότι είναι ικανό και άξιο να προστατεύσει τα δάση. Δεν πρέπει να <<ξηλώσουμε>> μια καλά δομημένη Υπηρεσία, αντιγράφοντας Υπηρεσίες που δεν έχουν πείσει ότι αντιμετωπίζουν τις δασικές πυρκαγιές με καλύτερη επιτυχία από εμάς.
• Η πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσο έδειξε ότι το πρόβλημα ήταν η αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς υπαίθρου κάτω από δυσμενείς συνθήκες (καιρικές, είδος βλάστησης, ανάγλυφο εδάφους, έλλειψη υποδομής πυροπροστασίας κλπ.) Κυρίως έδειξε ότι η απουσία συντονισμού ήταν ζωτικής σημασίας.
Ως εκ τούτου πρέπει να δοθεί έμφαση στη δημιουργία μιας ειδικής ομάδας συντονισμού η οποία θα βοηθά τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Τμήμα Δασών, Πυροσβεστική Υπηρεσία κλπ) στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Καταλήγοντας κάνω έκκληση στα μέλη της Βουλής των αντιπροσώπων να μην αποδεχτούν τον διαχωρισμό του Τμήματος Δασών σε δύο σώματα, τα οποία σταδιακά θα αποξενωθούν και ίσως οδηγηθούν σε ανταγωνισμό (βλέπε Ελλάδα) , πράγμα που θα έχει καταστροφικές συνέπειες στα κυπριακά δάση.
Τέλος σας παραπέμπω στην τελευταία μελέτη του Ελλαδίτη επιστήμονα δασολόγου Δρος Γαβριήλ Ξανθόπουλου για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών στην Κυπριακή ύπαιθρο.
*Δασολόγος
