Η Συμμαχία Πολιτών γυρίζει σελίδα μετά τις προεδρικές εκλογές προχωρώντας μέσα από διάλογο σε Καταστατικό Συνέδριο από το οποίο θα επαναπροσδιοριστούν θέσεις και αρχές με την έγκριση μίας Πολιτικής Διακήρυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, παραμένει ανοικτό ακόμη και το ενδεχόμενο να προστεθεί στο όνομα «Συμμαχία Πολιτών» μία προσδιοριστική αναφορά για το ιδεολογικό στίγμα του κινήματος. Το οποίο, έχοντας ως βάση τις μέχρι τώρα διακηρυγμένες θέσεις του, επαναπροσδιορίζεται ως η διεκδικητική κεντροαριστερά. Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, μιλά για την επόμενη μέρα του κινήματος μέσα από τις διαδικασίες που έχουν τροχοδρομηθεί και οι οποίες θα ολοκληρωθούν με το Εκλογικό Συνέδριο τον Ιούνιο.
Το κίνημα βρίσκεται ήδη σε διαδικασία προσυνεδριακού διαλόγου, με τη διαδικασία να είναι ανοικτή προς την κοινωνία με όλους τους πολίτες να μπορούν να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση πολιτικών θέσεων.
Ο Γιώργος Λιλλήκας εκφράζει την αγωνία του για το θέμα των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και τα προβλήματα στον Συνεργατισμό, προειδοποιώντας ότι πρόκειται για μία ωρολογιακή βόμβα η οποία εάν εκραγεί, θα παρασύρει ολόκληρη την οικονομία. Αναλύει τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας σε κυπριακή ΑΟΖ και Αιγαίο, καταθέτοντας την εκτίμησή του για τους πραγματικούς στόχους της Άγκυρας σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δηλώνει ότι δεν συμφωνεί καθόλου με όσους υποστηρίζουν την άποψη για άμεση επανέναρξη των συνομιλιών, υποδεικνύοντας ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις μέσα από παρασκηνιακές διαβουλεύσεις. Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών κάνει την αυτοκριτική του για τις προεδρικές εκλογές και τα χαμηλά ποσοστά, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι δικαιώθηκε η θέση πως και η υποψηφιότητα Νικόλα Παπαδόπουλου και η υποψηφιότητα Σταύρου Μαλά έστρωναν χαλί στην επανεκλογή Νίκου Αναστασιάδη.
– Δύο μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές. Ποια η εκτίμησή σας για το αποτέλεσμα; Ποιες ήταν τελικά οι δικές σας προσδοκίες;
– Οφείλω να πω ότι και από τις συγκεντρώσεις που κάναμε, οι οποίες ήταν μαζικές σε όλες τις επαρχίες, αλλά και τα μηνύματα τα οποία παίρναμε από τους πολίτες, περιμέναμε ένα πολύ διαφορετικό αποτέλεσμα. Περιμέναμε επίσης ότι η συμμετοχή θα ήταν πολύ πιο ψηλή και η αποχή δεν θα ξεπερνούσε το 20%. Εξάλλου αυτό έδειχναν και όλες οι δημοσκοπήσεις. Θεωρώ ότι ο κύριος παράγοντας για το αποτέλεσμα, το οποίο ήταν απογοητευτικό και το είπαμε από την πρώτη νύκτα, ήταν το σύνθημα της χαμένης ψήφου. Είχε καθιερωθεί και μέσα από τις δημοσκοπήσεις η αντίληψη στην κοινωνία ότι θα παιζόταν ντέρμπι για τον β’ γύρο μεταξύ Νικόλα Παπαδόπουλου και Σταύρου Μαλά και αυτό το ντέρμπι ουσιαστικά μετακίνησε σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων μας, είτε στην αποχή, είτε σε άλλο υποψήφιο. Κάποιοι πήγαν στον Νικόλα Παπαδόπουλο για να μην περάσει ο Σταύρος Μαλάς και οι αριστεροί ψηφοφόροι στον Μαλά για να μην έχουν το δίλημμα στον δεύτερο γύρο μεταξύ Νικόλα Παπαδόπουλου και Αναστασιάδη. Εντοπίσαμε βέβαια και άλλες δικές μας ενδογενείς αδυναμίες, τις οποίες τώρα με το συνέδριο που καθορίζουμε και τις διαδικασίες που ξεκινούμε για τροποποιήσεις και του Καταστατικού αλλά και της δομής της Συμμαχίας Πολιτών, θα προσπαθήσουμε να επιλύσουμε τις δικές μας αδυναμίες που έχουμε εντοπίσει.
– Η επόμενη μέρα ποια είναι για τον Γιώργο Λιλλήκα και τη Συμμαχία Πολιτών; Ήδη έχετε μπει σε μια διαδικασία αλλαγών…
– Έχουμε τροχοδρομήσει για τις 20 Μαΐου Πολιτικό και Καταστατικό Συνέδριο. Υπάρχει μία απόφαση που βγήκε από τις διευρυμένες επαρχιακές επιτροπές, ένα αίτημα από στελέχη μας για πιο καθαρό ιδεολογικό στίγμα της Συμμαχίας. Στο Πολιτικό Συνέδριο θα εγκριθεί μία Πολιτική Διακήρυξη και ήδη έχει προγραμματιστεί τις επόμενες δύο εβδομάδες να ξεκινήσει μία συζήτηση στη Γραμματεία, ενώ την επόμενη εβδομάδα ξεκινά η συζήτηση για το Καταστατικό Συνέδριο. Έχουμε επίσης προγραμματίσει διευρυμένες επαρχιακές επιτροπές με όλα τα μέλη μας στις αρχές Απριλίου για να συζητήσουμε τις καταστατικές αλλαγές και αργότερα έχουμε προγραμματίσει ανοικτές συγκεντρώσεις και με τα μέλη μας αλλά και με πολίτες για να συζητήσουμε τα θέματα που αφορούν στις πολιτικές θέσεις και την Πολιτική Διακήρυξη, διότι το Καταστατικό της Συμμαχίας προβλέπει ότι στο Συνέδριο και στον διάλογο μπορούν να συμμετέχουν και πολίτες που δεν είναι μέλη μας. Ακολούθως έχει οριστεί ότι στις 17 Ιουνίου θα γίνει εκλογικό συνέδριο με κάλπες σε όλη την Κύπρο για την εκλογή όλη της πυραμίδας του κόμματος, από την ηγεσία μέχρι τις επαρχιακές επιτροπές. Θεωρώ ότι υπάρχουν οι προοπτικές και πρέπει να πω ότι ένα θετικό στοιχείο είναι ότι εγγράφουμε νέα μέλη. Είμαι αισιόδοξος ότι δημιουργούνται προοπτικές μέσα στην κοινωνία.
– Ποιος θα είναι ο ιδεολογικός χώρος στον οποίο θα κινηθεί η Συμμαχία δεδομένου ότι φαίνεται να εδραιώνεται ένα τρίπολο στο πολιτικό σκηνικό; Θεωρείτε ότι υπάρχει ένα ιδεολογικο-πολιτικό σκηνικό στο οποίο μπορεί να καλύψει Συμμαχία;
– Νομίζω ότι δεν είναι θέμα μάρκετινγκ αλλά είναι θέμα θέσεων για ένα πολιτικό κόμμα. Διότι εάν ένα πολιτικό κίνημα αποφασίζει ότι θα κινηθεί για παράδειγμα στον χώρο της Αριστεράς, αλλά οι προτάσεις που κάνει στα κοινωνικο-οικονομικά ζητήματα χαρακτηρίζονται από νεοφιλελευθερισμό, οι πολίτες δεν θα το δεχτούν και θα το χαρακτηρίσουν οι ίδιοι ως δεξιό. Εκείνο το οποίο εμείς διαπιστώνουμε είναι ότι διαχρονικά οι θέσεις μας βρίσκονται στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Όσον αφορά στο Κυπριακό, θα έλεγα ότι ανήκουμε στη διεκδικητική σχολή σκέψης και στην πιο ρεαλιστική όσον αφορά στις σωστές εκτιμήσεις σε σχέση με την τουρκική πολιτική. Ο Νίκος Κοτζιάς είχε πει πρόσφατα ότι ανήκει στην πατριωτική Αριστερά. Δεν θα έμπαινα σε αυτού του είδους τους χαρακτηρισμούς αλλά θα έλεγα ότι είμαστε μια διεκδικητική κεντροαριστερά.
Εάν αυτό το στίγμα βγει μέσα από τα μηνύματα της Διακήρυξης, ή αν θα υπάρξει απόφαση, όπως υπήρχε εισήγηση από κάποιους συναγωνιστές να προστεθεί και κάτι στο όνομα Συμμαχία Πολιτών, είναι κάτι το οποίο είναι ανοικτό.
Για μένα σημαντικό ιδεολογικό στίγμα είναι αυτό που αποκαλώ Κοινωνική Δημοκρατία. Κοινωνική Δημοκρατία σημαίνει ότι το πολιτικό σύστημα πρέπει να υπηρετεί τον πολίτη και να δίνει πραγματικό και ουσιαστικό ρόλο με εξουσία, με έννοιες όπως το ανακλητό, με διαδικασίες για συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, με δημοψηφίσματα, με συμμετοχή στη διαμόρφωση νομοθετημάτων. Στην Κοινωνική Δημοκρατία εντάσσεται η φιλοσοφία του τι υπηρετεί η οικονομική ανάπτυξη. Για μένα πρέπει να υπηρετεί την κοινωνική δικαιοσύνη, να υπηρετεί τον άνθρωπο.
«Ας κάνουν την αυτοκριτική τους…»
– Στα συμπεράσματα του ΔΗΚΟ για την εκλογική ήττα Νικόλα Παπαδόπουλου, αναφέρονται και οι υποψηφιότητες πέραν του χώρου του ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ. Άρα και η δική σας. Πώς το σχολιάζετε;
– Νομίζω ότι είναι ένας έντεχνος τρόπος να φύγουν από πάνω τους, τις δικές τους ευθύνες. Δεν μπορεί κάποιος να κατεβαίνει υποψήφιος και να περιμένει να τον στηρίξουν όλα τα κόμματα του τόπου για να εκλεγεί Πρόεδρος. Εκεί οδηγεί αυτή η λογική. Νομίζω ότι όπως εμείς κάναμε τη δική μας αυτοκριτική και τη δική μας ανάλυση για τις δικές μας αδυναμίες και λάθη, θα πρέπει να την κάνουν και οι ίδιοι εάν θέλουν να είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους. Διότι στο τέλος της ημέρας, επιβεβαιώθηκε αυτό που έλεγα ότι και η υποψηφιότητα Νικόλα Παπαδόπουλου και η υποψηφιότητα Σταύρου Μαλά έστρωναν το χαλί για επανεκλογή Νίκου Αναστασιάδη.
– Η επομένη των εκλογών σας βρήκε και με ακόμα μια αποχώρηση από την κοινοβουλευτική σας ομάδα. Η κ. Θεολόγου έφυγε πυροβολώντας, αφήνοντας υπονοούμενα για την απόφαση της Συμμαχίας σε σχέση με το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών…
– Κατ’ αρχάς ο καθένας κρίνεται από τις πράξεις του και ο καθένας ορίζει και τον πήχη του πολιτικού ήθους που θα επιδείξει. Κι εγώ όταν διαφώνησα με το ΑΚΕΛ για την υποψηφιότητα Δημήτρη Χριστόφια και αποφάσισα να στηρίξω Τάσσο Παπαδόπουλου, το διακήρυξα επίσημα αλλά υπέβαλα και την παραίτηση από υπουργός Εξωτερικών. Άρα ο καθένας ορίζει το ύψος του ηθικού πολιτικού αναστήματος που θέλει να διεκδικήσει και να κρατήσει και η κοινωνία σε αυτά είναι πολύ ευαίσθητη και θα φανεί στην πορεία. Πρέπει να πω ότι εγώ δεν κατάλαβα τους λόγους της παραίτησής της. Στις συνεντεύξεις της λέει και το είπε και στις συνεδριάσεις των σωμάτων που συμμετείχε, ότι θα έπρεπε να πάμε σε ψήφο «λευκό» και πήγαμε «κατά συνείδηση». Ας μου εξηγήσει κάποιος τη μεγάλη διαφορά. Ιδιαίτερα όμως εμείς ως κίνημα από την πρώτη μέρα της ίδρυσής μας λέμε ότι οι πολίτες θέλουμε να έχουμε αυτόνομη και κριτική σκέψη και να κρίνουν με δικά τους σωστά κριτήρια και όχι κομματικά. Πώς εμείς θα ανατρέπαμε όλη τη φιλοσοφία της Συμμαχίας και να πάμε όχι στο κατά συνείδηση, αλλά στο λευκό. Αυτοί που κάλεσαν τον κόσμο να ψηφίσει κανένα, πόσοι ακολούθησαν;
– Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το σκηνικό στο Κυπριακό; Υπάρχουν προοπτικές επανέναρξης του διαλόγου και υπό ποιες προϋποθέσεις κατά την άποψή σας;
– Διαφωνώ κάθετα με αυτούς που λένε να ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις εδώ και τώρα. Για μένα, αυτή η σχολή σκέψης, είτε είναι κυπριακή είτε προέρχεται από παραινέσεις των γνωστών κέντρων αποφάσεων, κινούνται στη λογική των ψευδαισθήσεων και τρέφουν ακόμα αυταπάτες. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και πολύ αντικειμενικοί για το ποιοι είναι οι πραγματικοί στόχοι της Τουρκίας. Η Τουρκία για μένα σε αυτή τη φάση σήμερα έχει θέσει τέσσερις βασικούς στόχους, τους οποίους πρέπει να τους μελετήσουμε σε βάθος, διότι μας επηρεάζουν και οι τέσσερις.
Ο πρώτος στόχος έχει να κάνει με μία λύση του Κυπριακού η οποία να μετατρέπει την Κύπρο σε προτεκτοράτο της Τουρκίας. Δηλαδή να την έχει υπό την κηδεμονία της. Να πάρει τον έλεγχο μέσα από ένα παράλυτο κράτος, διατηρώντας τα επεμβατικά της δικαιώματα και τον στρατό. Αν δεν πετύχει αυτό τον στόχο, ένας ενδιάμεσος στόχος της μέχρι τη λύση, είναι η παρεμπόδιση της Κυπριακής Δημοκρατίας στην υλοποίηση του ενεργειακού της προγράμματος, διότι εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις των εταιρειών, τότε η Κύπρος θα μετατραπεί σε ένα πολύ ισχυρό παράγοντα- παροχέα φυσικού αερίου.
Ένας δεύτερος στόχος της Τουρκίας είναι να καθιερωθεί ως περιφερειακή δύναμη. Η Τουρκία επιχειρεί να καλύψει σε μεγάλο βαθμό, το κενό που έχει αφήσει η αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή.
Ο τρίτος στόχος της είναι να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο για να αναβαθμίσει το δικό της ρόλο και να είναι καθοριστικός παράγοντας στον καθορισμό των τιμών του Φυσικού Αερίου προς την Ευρώπη.
Υπάρχει και ένας τέταρτος στόχος, ο οποίος μπορεί να μας επηρεάζει και πολύ περισσότερο από τα υπόλοιπα και αφορά το στόχο του Ερντογάν να καθιερωθεί αυτός ως ο μεγάλος ηγέτης του τουρκικού έθνους, κατηγορώντας τον Κεμάλ Ατατούρκ ότι περιόρισε τα σύνορα της Τουρκίας. Επιδιώκοντας δηλαδή αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Δεν είναι μόνο μία μεμονωμένη δήλωση που έχει κάνει ο Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάννης και εδώ κάποια γεγονότα θα πρέπει να τα διασυνδέσουμε για να βγάλουμε σωστά συμπεράσματα.
Οι προκλήσεις στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ χρησιμοποιώντας και στις δύο περιπτώσεις στρατιωτικά μέσα. Η επίθεση στο Αφρίν και οι επιθέσεις που σχεδιάζει σε άλλους κουρδικούς θύλακες ή χωριά. Δεν είναι άσχετα μεταξύ τους. Γιατί το κάνει; Διότι για να πετύχει την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης, θα πρέπει όλα τα συμβαλλόμενα μέρη να δεχτούν να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι και να συζητήσουν την ιδέα της αναθεώρησης. Για την ώρα, όλες οι χώρες που υπέγραψαν τη Συνθήκη της Λωζάννης απορρίπτουν κάθε ιδέα. Ο μόνος τρόπος για τον Ερντογάν για να πετύχει αυτό το στόχο του, είναι να εξαναγκάσει αυτές τις χώρες, δημιουργώντας ένα θερμό επεισόδιο ή ένα ελεγχόμενο θερμό επεισόδιο. Αυτό κατ’ εμένα είναι κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίσει και να προετοιμαστούμε για να αποτρέψουμε αυτό το ενδεχόμενο διότι για την Κύπρο θα είναι πολύ αρνητικές οι συνέπειες. Άρα με αυτά τα δεδομένα δεν είναι με την ίδια Τουρκία που εισέβαλε στο Αφρίν και που παρενόχλησε το πλοίο της ENI που θα έχουμε απέναντί μας; Άρα ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;
– Μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Πόσο ανησυχητική θεωρείτε την κατάσταση και τι πιστεύετε ότι ενδείκνυται να γίνει;
– Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι μία ωρολογιακή βόμβα για όλες τις τράπεζες της Κύπρου. Η οποία βόμβα εάν εκραγεί δεν θα παρασύρει μόνο τις τράπεζες αλλά και ολόκληρη την οικονομία. Εμείς καταθέσαμε μία συγκεκριμένη πολύ τεχνοκρατική πρόταση που δεν απαιτεί δαπάνες του κράτους, η οποία θα μπορούσε να επιλύσει το πρόβλημα των ΜΕΔ. Την αναλύσαμε και στη συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών πρόσφατα και έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον όταν είδε πώς θα λειτουργήσει η πρότασή μας για ένα χρηματοοικονομικό Οργανισμό διευκολύνσεων προσελκύοντας ξένους επενδυτές.
Αυτό θα έπρεπε να γίνει μερικούς μήνες πριν. Φαίνεται ότι ο Συνεργατισμός σήμερα και η λύση που πρέπει να δοθεί στα ΜΕΔ είναι πρώτον να διευκολύνει και να προστατεύει τους δανειολήπτες οι οποίοι ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους και είναι πραγματικά θύματα της οικονομικής κρίσης και σε αυτούς δεν εντάσσουμε τους στρατηγούς κακοπληρωτές που ποτέ δεν πλήρωσαν τη δόση τους. Γι’ αυτούς δεν έχουμε πρόβλημα να εκποιηθεί η περιουσία τους, διότι εκμεταλλεύτηκαν το σύστημα. Δεύτερο αυτή η εξαγορά των δανείων θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο με τον οποίο να έχει μεν όφελος ο δανειολήπτης με σημαντική μείωση του δανείου του, αλλά να έχει όφελος και η τράπεζα. Το όφελος της οποίας θα είναι διπλό. Διότι θα καθαρίσει το πορτοφόλι της από τα ΜΕΔ άρα δεν θα χρειάζεται να ανακεφαλαιοποιήσει, αλλά από την άλλη η τιμή πώλησης του δανείου θα της αποφέρει ζημιά μεν αλλά θα κυμαίνεται στα πλαίσια τα οποία οι τράπεζες έχουν ήδη κάνει προβλέψεις ότι δεν θα εισπράξουν άρα δεν θα σημειώσει επιπλέον ζημιά.
Τώρα για το Συνεργατισμό, από την ενημέρωση που πήραμε από τον υπουργό, φαίνεται ότι μέσα από τη νέα αξιολόγηση με μια νέα μεθοδολογία, έχουν δημιουργηθεί πιο σοβαρά προβλήματα. Η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει κάποιες αποφάσεις, οι οποίες είναι μη αναστρέψιμες θα έλεγα αφού υποβάλλονται προτάσεις δεσμευτικές. Θεωρώ ότι εάν προχωρήσει η κυβέρνηση με τον τρόπο που προχωρεί, τουλάχιστον δεν θα κινδυνέψουν οι καταθέσεις του κόσμου. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει με τα ΜΕΔ, την κακή τράπεζα που θα μείνει στο κράτος. Εκεί είναι που ίσως δίνει τη λύση η πρότασή μας.
