Δεν χρειάζεται ηττοπάθεια, φοβικότητα, ανασφάλεια, χρειάζεται δραστηριότητα τονίζει ο Ιωάννης Θ. Μάζη, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας & Γεωπολιτικής, Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και καλεί Κύπρο και Ελλάδα να ξαναθυμηθούν το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, να δείξουν αποφασιστικότητα στην ενεργοποίησή του. Δεν είναι δυνατό να αναμένουμε την ευχή του Θεού, λέει χαριτολογώντας, διότι κι αυτός έχει κουραστεί πλέον μαζί μας. Έχει την αίσθηση πώς όσο το μέτωπο της Συρίας είναι δραστήριο, ένα θερμό επεισόδιο στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας από πλευράς Τουρκίας, απομακρύνεται.
Σχεδόν δεν περνάει ημέρα χωρίς πόλεμο δηλώσεων μεταξύ Ελλάδας ή Κύπρου και Τουρκίας, προκλητικές Navtex, επικίνδυνοι ελιγμοί στο Αιγαίο, εικονικές αερομαχίες, απειλές και ρητορική μίσους, όλα αυτά πού οδηγούν;
Δεν είναι θέμα απλής ρητορικής είναι θέμα σχεδιασμών. Η ρητορική έχει το νόημα να «αφυπνίσει» τις κοινωνίες ένθεν και ένθεν. Είναι ένα εργαλείο δραστηριοποίησης των αντιστοίχων κοινωνιών να ετοιμαστούν για θερμή ρήξη. Γι’ αυτό τον λόγο χρησιμοποιείται αυτή η ρητορική. Να μην ξεχνάμε ότι η ρητορική δεν γεννά από μόνη της το πρόβλημα: Αυτό το πράττει ο ιμπεριαλιστικός σχεδιασμός της Τουρκίας που υπάρχει στην περιοχή από το 1956 και η συγκεκριμένη ρητορική εξυπηρετεί αυτόν ακριβώς τον σχεδιασμό.
Βλέπετε θερμό επεισόδιο, μια σύρραξη;
Έχω την αίσθηση ότι όσο το μέτωπο της Συρίας είναι δραστήριο, όχι κατ’ ανάγκη θερμό, αλλά όσο η συσσώρευση αυτή των δυτικών δυνάμεων στην περιοχή ισχύει, έχω την αίσθηση ότι ένα τέτοιο επεισόδιο στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας από πλευράς Τουρκίας απομακρύνεται. Θα ήταν αυτοκτονικό για την Τουρκία να λειτουργήσει εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υπ’ αυτές τις συνθήκες. Αυτό είναι ένα μέτρο που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη, όπως και το ότι πρέπει Ελλάδα και Κύπρος να ξαναθυμηθούν εκείνο το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και να δείξουν αποφασιστικότητα αναφορικά με την ενεργοποίησή του. Δεν είναι δυνατό να αναμένουμε, είτε να γίνεται πόλεμος στη Συρία για να έχουμε μια συσσώρευση δυτικών δυνάμεων στην περιοχή της Κύπρου, είτε την… ευχή και την ευλογία «του Θεού της Ελλάδος». Και αυτός έχει …κουραστεί πλέον μαζί μας. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει» έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.
Μπορεί η Κύπρος χωρίς λύση του Κυπριακού να αξιοποιήσει τους υδρογονάνθρακές της;
Να μην πέφτουμε θύματα της τουρκικής προπαγάνδας και των τουρκικών διεκδικήσεων. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος το οποίο υπάρχει! Είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, έχει εθνική κυριαρχία και εθνικά δικαιώματα.
Αν λοιπόν αρχίσουμε εμείς να βάζουμε μόνοι μας στο τραπέζι αυτά τα εθνικά δικαιώματα, τότε το παιχνίδι έχει χαθεί. Ας μην το συζητάμε. Εκείνο που πρέπει να κάνουμε είναι να καταγγέλλουμε αρμοδίως, επισήμως και πανταχόθεν την Τουρκία για τις μεθοδεύσεις της, οι οποίες στοχεύουν στη δημιουργία τετελεσμένων ιμπεριαλιστικού τύπου και μάλιστα ενάντια σε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, σε κάθε πρόνοια του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Αυτά είναι οδυνηρά εθνικά δεδομένα και όταν κάνεις διαπραγμάτευση δεν τα θέτεις προς συζήτηση σε καμία τράπεζα διαπραγματεύσεων. Ξεκινάς τη διαπραγμάτευση έχοντάς τα ως δεδομένα και, αν διαθέτεις σοβαρότητα, τα επιβάλλεις ως κοινό παρονομαστή. Το πρόβλημα της Κύπρου, να μην το ξεχνάμε, είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής.
Μετά από 43 τόσα χρόνια το ξεχάσαμε;
Ναι, η ηττοπάθεια, η ανοησία, η βεβαιότητα ότι άμα «θωπεύομε τον τίγρη κατά την φοράν του πέλους» αυτός θα ηρεμήσει, μας απέδειξαν μέχρι σήμερα ότι αυτό είναι ουτοπία, είναι λάθος και στην πολιτική το λάθος είναι χειρότερο από το έγκλημα.
Διότι πληρώνεται πικρά;
Ακριβώς έτσι.
Υπό αυτό το πρίσμα πώς θα αναλύατε τα συμβάντα σήμερα στη Συρία;
Η υπόθεση της Συρίας πρέπει να εξεταστεί πρώτον υπό το πρίσμα των διελεύσεων των υδρογονανθράκων από τον Περσικό Κόλπο προς την Ευρώπη και από το Ιράν προς τη Μεσόγειο. Υπάρχουν δηλαδή δύο εναλλακτικές, ο ένας δρόμος είναι ο Περσικός Κόλπος δηλαδή: Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Συρία, Τουρκία, Ευρώπη και είναι αυτός ο οποίος υπηρετεί την αντίληψη περί ενεργειακής ασφάλειας της Δύσης. Ο δεύτερος δρόμος είναι αυτός ο οποίος αφορά στη μετακίνηση των υδρογονανθράκων του Ιράν και είναι: Τεχεράνη, Συρία, Λίβανος, Μεσόγειος. Ο τρίτος δρόμος είναι ο λεγόμενος East-Med, ο ασφαλέστερος και σαφέστερος δρόμος για την ενεργειακή ασφάλεια της Δύσης, διότι δεν εμπλέκονται ισλαμιστικές δυνάμεις ούτε Ρωσία ούτε το Ιράν. Απεναντίας, έχουμε: τα ισραηλινά κοιτάσματα, τα κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα κοιτάσματα της Κρήτης αλλά και του Ιονίου πελάγους, προς την Ευρώπη. Αφήνοντας προς το παρόν, κατά μέρος τον τρίτο αυτό δρόμο και εξετάζοντας τους δυο προηγούμενους θα διαπιστώσουμε ότι διασταυρώνονται στο έδαφος της Συρίας. Ο δρόμος από Τεχεράνη έχει το ελάττωμα για τη Δύση ότι δεν υπηρετεί την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας όπως αυτή γίνεται νοητή από τις δυτικές δυνάμεις. Αυτό είναι το βασικό αίτιο συν τα off shore κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Συρίας για τα οποία θα μιλάμε μόλις τελειώσει με το καλό ο πόλεμος. Αυτό είναι το ένα και πολύ βασικό ζήτημα.
Το δεύτερο ζήτημα…
-…είναι ότι διαμέσου της Συρίας έχουμε μια προβολή ισχύος δυο υπαρξιακών εχθρών, αντιπάλων της Δύσης. Προβολή ισχύος στη Μέση Ανατολή και στον Κόλπο. Εδώ ερχόμαστε αντιμέτωποι με βασικά δόγματα ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών. Έχουμε δηλαδή τη ρωσική προβολή ισχύος μέσω Συρίας και την Ιρανική προβολή ισχύος στον ίδιο τον Αραβοπερσικό Κόλπο. Το σιιτικό στοιχείο μπορεί σε επίπεδο της διεθνούς κοινωνίας των πιστών, της Όμμα, να είναι μειοψηφικό και όντως φθάνει μόνον το 15% του συνόλου των Μουσουλμάνων, αλλά στην περιοχή της Μέσης Ανατολής το σιιτικό και σουνιτικό στοιχείο είναι σχεδόν ισότιμα πληθυσμιακώς. Οπότε τίθεται και το δεύτερο θέμα. Θα προβάλει ισχύ η Ρωσία σε συνεργασία με το Ιράν στον Αραβοπερσικό Κόλπο;
Ποια είναι τα πραγματικά αίτια;
Για να καταλάβουμε τα πραγματικά αίτια του προβλήματος μπορούμε να κάνουμε την εξής ανάλυση. Όταν διαλύεται η Σοβιετική Ένωση επίσημα το 1992, εκείνο το οποίο βλέπουν οι υπερατλαντικοί σύμμαχοι και το ΝΑΤΟ είναι ότι πρέπει να καλύψουν το κενό το οποίο αφήνει η πρώην ανατολική Ευρώπη και αν είναι δυνατόν να μετατρέψουν το στάτους κβο στην Κεντρική Ασία, δηλαδή Καζακστάν, Καζακιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενιστάν, όλες αυτές οι μουσουλμανικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Εκεί βλέπουμε ότι ακόμα και ο μακαρίτης διεθνολόγος Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, από το 1994, μας λέει ότι πρέπει μέχρι το 2015 η Ουκρανία «να εκδημοκρατιστεί», δηλαδή να αποσπαστεί από την επιρροή της Πρώην Σοβιετικής Ένωσης, νυν Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Συνεπώς, κατά τον Μπρζεζίνσκι, το Ισλάμ της Τουρκίας και του Ιράν πρέπει να εργαλειοποιηθεί με τέτοιο τρόπο από την πλευρά των αμερικανικών πολιτικών κέντρων, ούτως ώστε να συμβάλει στον «εκδημοκρατισμό» των χωρών της κεντρικής Ασίας, δηλαδή στη διάλυση ουσιαστικά της επιρροής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο μαλακό της υπογάστριο, αυτό το οποίο ο Πούτιν ονομάζει εγγύς εξωτερικό (near abroad). Πλέον, βλέπουμε ότι ο Μπρεζίνσκι «επαληθεύεται» και το 2013 έχουμε την «πορτοκαλί επανάσταση» στην Ουκρανία, η οποία οδήγησε στη διαίρεσή της, στην προσάρτηση από τη Ρωσία της Κριμαίας κ.λπ. Αυτό το σκηνικό μας δείχνει ότι οι όροι του παιχνιδιού είναι από τη μια μεριά η Κεντρική Ασία, από την άλλη η Μέση Ανατολή και η περιοχή της νοτιοανατολής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η οποία περιλαμβάνει τον εμπορευματικό δίαυλο Δαρδανελίων – Αιγαίου, δηλαδή την Ελλάδα και την Κύπρο. Αυτό είναι το μεγάλο τρίγωνο, το οποίο πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας όταν εξετάζουμε το περιφερειακό σύμπλεγμα της Μεσογείου και της Κασπίας.
