Η ανεργία μειώνεται συνεχώς και τα στατιστικά πιστοποιούν πως η Κύπρος έχει τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σύμφωνα με την Υπουργό Ζέτα Αιμιλιανίδου είναι ποσοστό κάτω του 5%. Το επόμενο βήμα, τονίζει, θα είναι η θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων που θα ενισχύει τη σταθερότητα στην οικονομία και την εργατική ειρήνη. Εντός του 2018 στις προτεραιότητες του Υπουργείου της βρίσκεται η επανένταξη των ικανών προς εργασία δικαιούχων στην αγορά εργασίας και η αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, πολιτικές που όπως λέει, θα ολοκληρώσουν και ενισχύσουν τη συνολική μεταρρύθμιση του Κράτους Προνοίας.

-Πού βρίσκεται το θέμα της δημιουργίας της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεώρησης Εργασίας, για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας;

-Το σχετικό Νομοσχέδιο με το οποίο παρέχονται στην Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης ευρείες εξουσίες επιθεώρησης για 29 νομοθεσίες που αφορούν δικαιώματα των εργαζομένων, περιλαμβανομένης της εξουσίας για επιβολή αυστηρών διοικητικών προστίμων για παραβιάσεις δικαιωμάτων, έχει κατατεθεί για έγκριση στη Βουλή των Αντιπροσώπων τον Ιούνιο 2017. Για το Νομοσχέδιο αυτό είχε προηγηθεί διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους πριν από την κατάθεσή του στη Βουλή των Αντιπροσώπων και έχει συζητηθεί σε αριθμό συνεδριάσεων στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Παράλληλα, μετά από σχετικό αίτημα της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, έχει ετοιμαστεί και Κώδικας Δεοντολογίας για τον τρόπο διεξαγωγής των επιθεωρήσεων και αναμένεται η ψήφιση του Νομοσχεδίου σε Νόμο από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Υπ. Εργασίας: Βλέπουμε θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού

-Τι θα αλλάξει με την ψήφιση της νομοθεσίας; 
-Το νέο εξειδικευμένο σώμα επιθεωρητών θα διεξάγει στοχευμένες επιθεωρήσεις στη βάση ανάλυσης κινδύνου, αξιοποιώντας για τον σκοπό αυτό το ολοκληρωμένο μηχανογραφικό σύστημα επιθεώρησης εργασίας ΕΡΓΑΝΗ, το οποίο έχει παραχωρηθεί από την Ελληνική Κυβέρνηση στην Κυπριακή Δημοκρατία μετά από πρόσφατη συμφωνία που έχει υπογραφεί. Το εν λόγω πληροφοριακό σύστημα συμπληρώνει και είναι αναπόσπαστο μέρος της Στρατηγικής που εφαρμόζει η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας και μας εξοπλίζει με ένα πολύ σημαντικό εργαλείο ως προς τους στόχους που θέσαμε αφού μέσω του συστήματος ανάλυσης κινδύνου θα πραγματοποιούνται στοχευμένες επιθεωρήσεις.

-Μέχρι την ψήφιση του Νομοσχεδίου δεν γίνονται έλεγχοι;

-Ανεξαρτήτως με την ψήφιση, η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων έχει ήδη συσταθεί με σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου από τον Ιούνιο 2017 και διεξάγει συνεχώς ελέγχους και επιθεωρήσεις στη βάση των υφιστάμενων προνοιών των νομοθεσιών που αφορούν στην προστασία των εργατικών δικαιωμάτων. Τους τελευταίους 12 μήνες έχουν πραγματοποιηθεί πέραν των 6.000 επιθεωρήσεων που αφορούν 15.000 εργαζόμενους, για θέματα που αφορούν στην αδήλωτη εργασία, τον κατώτατο μισθό και την προστασία των μισθών, τους όρους απασχόλησης και άλλα θέματα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και γενικότερα της τήρησης και της εφαρμογής των Νομοθεσιών.

-Γιατί καθυστερεί, πότε αναμένετε να ψηφιστεί από τη Βουλή; 
-Η αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου που κατατέθηκε, είχε ζητήσει όπως το Υπουργείο ετοιμάσει και καταθέσει εγχειρίδιο με Κώδικα Δεοντολογίας για τον τρόπο διεξαγωγής των επιθεωρήσεων. Το εγχειρίδιο το οποίο είχε ζητηθεί έχει κατατεθεί στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή και αναμένεται η συζήτησή του ώστε να προωθηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής.

-Η Κύπρος κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση ανεργίας σε ετήσια βάση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ; 
-Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας για τον μήνα Απρίλιο 2018, η ανεργία στην Κύπρο ήταν στο 8,6% παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,1 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2017, τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, τα νεότερα στοιχεία Μαΐου 2018 καταγράφουν μείωση του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων σε 22,839 άτομα από 29,922 τον αντίστοιχο μήνα του 2017, μείωση δηλαδή κατά 23,7% ή 7.083 πρόσωπα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μάιος 2018 είναι ο 49ος συνεχής μήνας στον οποίο η ανεργία μειώνεται σε σύγκριση με την ανεργία πριν από 12 μήνες και στόχος μας είναι η συνέχιση των προσπαθειών για περαιτέρω μείωση της ανεργίας και συνθήκες πλήρους απασχόλησης, με ανεργία δηλαδή κάτω του 5%.

-Πού οφείλεται η μείωση; 
-Η σημαντική μείωση της ανεργίας οφείλεται κυρίως στην επάνοδο της οικονομίας στην ανάπτυξη κατά τα τελευταία χρόνια, αλλά και στην υλοποίηση συγκεκριμένων και στοχευμένων πολιτικών και δράσεων από το 2013 μέχρι σήμερα, αρχικά για τη συγκράτηση της ανεργίας και στη συνέχεια για τη συνεχή μείωση της. Για τον σκοπό αυτό αντλήθηκαν πέραν των €120 εκατ. ευρώ από Ευρωπαϊκά Ταμεία για τη χρηματοδότηση δεκάδων στοχευμένων σχεδίων για τη στήριξη της απασχόλησης, την επιδότηση της εργασίας και της κατάρτισης και την αντιμετώπιση της ανεργίας. Τέτοια προγράμματα συνεχίζουμε να υλοποιούμε και σήμερα, προσαρμόζοντας πάντα τη στόχευση του κάθε προγράμματος που προκηρύσσουμε ανάλογα με τις συνθήκες στην αγορά εργασίας.

-Συγκεκριμένα τι κάνατε; 
-Έχουμε προχωρήσει δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης τόσο από πλευράς θεσμικού πλαισίου, αλλά επίσης και με έμψυχο δυναμικό καθώς και τα απαραίτητα λογισμικά συστήματα. Με κονδύλια που αντλήθηκαν από ευρωπαϊκούς πόρους έχουμε προσλάβει 30 εξειδικευμένους σύμβουλους απασχόλησης για την εξατομικευμένη εξυπηρέτηση ανέργων και τη στοχευμένη τοποθέτησή τους σε εργασία ανάλογα με τα προσόντα και τις δεξιότητές τους, και οι λειτουργοί αυτοί αναλαμβάνουν καθήκοντα εντός των επόμενων ημερών. Επιπλέον, έχουμε δημιουργήσει την ηλεκτρονική πλατφόρμα αναζήτησης εργασίας, μέσω της οποίας οι εργοδότες θα μπορούν με αμεσότητα να αναζητούν το κατάλληλο προσωπικό βάσει των δεξιοτήτων και της εμπειρίας των εγγεγραμμένων ανέργων, αφού δίδεται πλέον αυτή η δυνατότητα.

-Γιατί είναι αναγκαία η θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού; 
-Η θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων αλλά και μια πολιτική που ενισχύει τη σταθερότητα στην οικονομία και την εργατική ειρήνη. Συνεπώς, ένας από τους σημαντικούς στόχους που έχουμε θέσει ως Κυβέρνηση είναι η έναρξη διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους για τη θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού όταν επιτευχθούν στην αγορά εργασίας συνθήκες πλήρους απασχόλησης. Αυτό περιλαμβάνεται και στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας. Βασική προϋπόθεση αλλά και δικλείδα ασφαλείας για την παραγωγική διεξαγωγή του διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους κάτω από ένα σωστό πλαίσιο, είναι ότι ο κατώτατος μισθός μπορεί να εφαρμοστεί όταν η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης, όταν δηλαδή η ανεργία μειωθεί κάτω από 5%.

-Ένα θέμα που συχνά απασχολεί είναι η μεταρρύθμιση του Κράτους Προνοίας. 
-Η απόφαση της Κυβέρνησης για τη συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας ήταν καθοριστικής σημασίας και η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής από το 2014 μέχρι σήμερα, με τη θέσπιση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και την κεντρική διαχείριση όλων των κοινωνικών παροχών μέσω της δημιουργίας ενός αξιόπιστου Μητρώου Κοινωνικών Παροχών, έθεσε τις βάσεις για ένα δίκαιο κράτος πρόνοιας στο οποίο πρόσβαση έχουν όλοι όσοι έχουν πραγματικά ανάγκη. 

-Κάποιοι μιλούν για επιδότηση της ανεργίας. 
-Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε πλέον θέσει στο επίκεντρο της μεταρρύθμισης την ουσιαστική διασύνδεση της παροχής επιδομάτων με την επανένταξη των ικανών προς εργασία δικαιούχων στην εργασία, οι οποίοι σε αρκετές περιπτώσεις βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στα επιδόματα για χρόνια, κάτω από το προηγούμενο σύστημα του Δημοσίου Βοηθήματος. Κεντρική πολιτική που εφαρμόζουμε είναι η επιδότηση της εργασίας και όχι η επιδότηση της ανεργίας και, ήδη φαίνονται τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της πολιτικής αυτής.

Σημαντική πολιτική η άδεια πατρότητας
-Η άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο;

-Υλοποιώντας τη μεταρρύθμιση αυτή, λάβαμε ορισμένες πολύ σημαντικές αποφάσεις, όπως την εισαγωγή για πρώτη φορά άδειας πατρότητας μετ’ απολαβών ως μέτρο ισότητας των φύλων, στο επίπεδο του μέσου όρου ευρωπαϊκών χωρών. Ταυτόχρονα, επεκτείναμε την άδεια μητρότητας σε περίπτωση πολλαπλών κυήσεων, αλλά και σε περιπτώσεις απόκτησης παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας. Επαναφέραμε το Τιμητικό Επίδομα Πολύτεκνης Μάνας το οποίο είχε καταργηθεί από το 2012, αυξήσαμε τα εισοδηματικά κριτήρια για παροχή επιδόματος τέκνου, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων και εισάγουμε για πρώτη φορά τη θεσμοθετημένη στήριξη σε οροθετικούς.

-Παρουσιάζονται προβλήματα στην εφαρμογή της νομοθεσίας για την παραχώρηση άδειας και επιδόματος πατρότητας; 
-Η άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών διάρκειας δύο εβδομάδων είναι μια πολύ σημαντική πολιτική που προώθησε η Κυβέρνηση, με κύριο στόχο οι γονείς να διαμένουν μαζί για να συμμετέχει και ο πατέρας και να μοιράζεται τις ευθύνες με τη μητέρα. Θεωρούμε ότι είναι ένα ιδιαίτερα πετυχημένο μέτρο αφού από την 1 Αυγούστου 2017 που τέθηκε σε εφαρμογή μέχρι τον Ιούνιο 2018, έχουν υποβληθεί 3.747 αιτήσεις από νέους πατέρες που είτε έχουν συνάψει θρησκευτικό ή πολιτικό γάμο είτε έχουν συνάψει σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης. Επομένως η εφαρμογή της Νομοθεσίας δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε πρόβλημα, καθώς καλύπτει εξίσου τόσο νέους πατέρες που έχουν συνάψει γάμο ως επίσης και νέους πατέρες που για οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν συνάψει γάμο, εφόσον συμβιώνουν με τη μητέρα έχοντας συνάψει σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης βάσει της σχετικής νομοθεσίας. Η πρόταση Νόμου που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων για διεύρυνση της ομάδας δικαιούχων επιδόματος πατρότητας και σε πρόσωπα που δεν είναι έγγαμα ή που δεν έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης είναι αντισυνταγματική εφόσον, μεταξύ άλλων, αυξάνει τις κρατικές δαπάνες.

Εντός 2018 η αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας

-Επείγει η αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και η στήριξη των κοινωνικών λειτουργών. 
-Εντός του 2018 στις προτεραιότητες του Υπουργείου βρίσκεται η επανένταξη των ικανών προς εργασία δικαιούχων στην αγορά εργασίας και η αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, πολιτικές οι οποίες ολοκληρώνουν και ενισχύουν τη συνολική μεταρρύθμιση του Κράτους Προνοίας. Η αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της μεταρρύθμισης του Κράτους Προνοίας και ως εκ τούτου περιλαμβάνεται στις πιο άμεσες προτεραιότητες του Υπουργείου και της Κυβέρνησης. Έχουμε ήδη διαμορφώσει ένα πρώτο προσχέδιο του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών και προχωρούμε τις επόμενες μέρες σε δημόσια διαβούλευση ώστε να διαμορφωθεί το τελικό Σχέδιο Αναδιάρθρωσης. Εντός του καλοκαιριού το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης θα κατατεθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση και ακολούθως θα αρχίσει η εφαρμογή του.

-Ποιες θα είναι οι βασικές κατευθύνσεις του;

-Οι βασικές αρχές στις οποίες εδράζεται το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης είναι η ανθρωποκεντρική προσέγγιση προς τον πολίτη λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες του συνθήκες σε όλες τις περιπτώσεις, η συνεχής εκπαίδευση των λειτουργών για τα θέματα που καλούνται να διαχειριστούν, η αξιοποίηση εμπειρογνωμόνων και από τον ιδιωτικό τομέα για συνεργασία αλλά και για την αναθεώρηση των εγχειριδίων και πρωτοκόλλων για κάθε θεματικό τομέα που χειρίζονται οι Υπηρεσίες, η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών αλλά και η απαραίτητη εξωστρέφεια των Υπηρεσιών ώστε να υπάρχει αλληλοενημέρωση με την κοινωνία και η άμεση Κοινωνική Παρέμβαση εκεί και όπου χρειάζεται. 

-Πόσο εύκολη η υλοποίηση όλων αυτών; 
-Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί θα δημιουργηθούν εξειδικευμένες ομάδες για διαχείριση των διάφορων θεμάτων, όπως για παράδειγμα ομάδα διαχείρισης επειγουσών περιπτώσεων, για θέματα οικογένειας και παιδιού, κοινωνικής παρέμβασης, κοινωνικής φροντίδας και άλλες ομάδες. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να υπάρξει πλήρης και συγκεκριμένος διαχωρισμός ευθύνης για το κάθε θέμα, ώστε οι Υπηρεσίες να μπορούν να ανταποκρίνονται άμεσα σε όλα τα θέματα τα οποία καλούνται να διαχειριστούν. Σίγουρα η αλλαγή χρειάζεται χρόνο για να επέλθει. Σημαντικό όμως βήμα είναι η υλοποίηση συγκεκριμένου και συγκροτημένου πλάνου αναδιάρθρωσης.

-Ο κοινωνικός λειτουργός της γειτονιάς τι θα προσφέρει; 
-Ταυτόχρονα, με την αναδιάρθρωση εισάγεται ο θεσμός του Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς και για τον σκοπό αυτό οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας θα ενισχυθούν με 30 επιπλέον λειτουργούς που θα προσληφθούν τους αμέσως επόμενους μήνες με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ειδικά για την υλοποίηση αυτής της σημαντικής πτυχής της μεταρρύθμισης και για τη στήριξη των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Μέσω αυτού του μηχανισμού, οι Υπηρεσίες θα είναι οργανωμένες και σε τοπικό επίπεδο, διατηρώντας άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες, τόσο μέσα από τη συνεργασία με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και μέσω συνεργιών και πρωτοκόλλων συνεργασίας με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αλλά και με τους ίδιους τους ενεργούς πολίτες. Θα δημιουργηθούν με τον τρόπο αυτό κανάλια έγκαιρης ενημέρωσης των Υπηρεσιών για περιπτώσεις όπου χρειάζεται παρέμβαση ή στήριξη, ενώ η ανταπόκριση των Υπηρεσιών θα είναι άμεση.

-Επίκεντρό σας είναι η ενεργοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και της κοινωνίας των πολιτών; 
-Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στο πλαίσιο συμφιλίωσης της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή και προώθησης της ισότητας, εφαρμόζει ένα ευρύ πλέγμα δράσεων και σε αυτό το πλαίσιο εξέχουσας σημασίας είναι η οργάνωση και ενεργοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και της κοινωνίας των πολιτών για τον εντοπισμό και αντιμετώπιση αυτών των αναγκών αλλά και για την ανάπτυξη συνεταιριστικής δράσης μεταξύ του κεντρικού κράτους, Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. 

-Πώς πετυχαίνεται αυτό στην πράξη; 
-Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε εμπλουτίσει το Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων, το οποίο στοχεύει στην επιχορήγηση ποιοτικών προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας σε τοπικό επίπεδο, όπως Παιδοκομικοί Σταθμοί, Κέντρα Προστασίας και Απασχόλησης Παιδιών, Στέγες Ηλικιωμένων, Κέντρα Ενηλίκων, προγράμματα κατ’ οίκον φροντίδας, Υπηρεσίες Ηλικιωμένων, προγράμματα διημερεύουσας και 24ωρης φροντίδας για άτομα με αναπηρίες και προγράμματα στήριξης ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Από το Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων έχουν επιχορηγηθεί κατά το 2017 συνολικά 155 φορείς για τη λειτουργία 241 προγραμμάτων με ποσό που υπερβαίνει τα 7,5 εκατομμύρια ευρώ.

ΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
-Τι είναι το Σχέδιο Κρατικών Ενισχύσεων; 

-Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό Σχέδιο το οποίο εφαρμόζει το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και είναι ένα Σχέδιο που συνεχώς εμπλουτίζουμε και ενισχύουμε με στόχο την όσο το δυνατό καλύτερη στήριξη προς τα προγράμματα που υλοποιούνται από τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης.