Θέμα ενδεχόμενης παρανομίας από πλευράς του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, σε σχέση με τις υποχρεώσεις του για την προεκλογική του εκστρατεία, τέθηκε στη χθεσινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών.

Από τον ισχύοντα Νόμο προκύπτει πως ο κάθε υποψήφιος οφείλει να δημοσιοποιεί αναλυτικά τις εισφορές που έχουν γίνει για τους σκοπούς της προώθησης της εκλογής του, κάτι που δεν τηρήθηκε στην περίπτωση του κ. Χριστοδουλίδη. Οι καταστάσεις που έδωσε στη δημοσιότητα, αφορούν συγκεντρωτικά ποσά και κατ’ επέκταση δεν δίνουν πλήρη εικόνα για την προέλευση των χρημάτων που έλαβε για την υποστήριξη της υποψηφιότητάς του.

Πιο συγκεκριμένα, ο λειτουργός του υπουργείου Εσωτερικών και Βοηθός Έφορος Εκλογών, Μενέλαος Βασιλείου, ξεκαθάρισε ότι η δήλωση εσόδων και εξόδων από τους υποψηφίους για την προεδρία της Δημοκρατίας, διέπεται από την κείμενη νομοθεσία για τον Περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Βάσει των προνοιών της υπό αναφοράς νομοθεσίας ο εκάστοτε υποψήφιος πρέπει να δημοσιεύσει αναλυτική κατάσταση εσόδων και εξόδων, είτε σε τουλάχιστον δύο ημερήσιες εφημερίδες, είτε στην ιστοσελίδα του υποψηφίου ή του κόμματος που τον στήριξε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Μάλιστα, ο Νόμος έχει πρόνοια και για την μορφή αυτών των στοιχείων. Αναφέρει ρητά πως ο έκαστος υποψήφιος έχει υποχρέωση να τα δημοσιοποιεί με ονομαστικές αναφορές. Στο συγκεκριμένο άρθρο, γίνεται παραπομπή στον πίνακα που πρέπει να χρησιμοποιείται από τους επιτελείς των υποψηφίων για τη δήλωση εισφορών και εξόδων, ενώ σ’ αυτόν σημειώνεται ξεκάθαρα ότι πρέπει να παρατίθενται λεπτομερή στοιχεία.

Ενδεικτικά, στον υπό αναφορά πίνακα, σημειώνεται στην καθαρεύουσα (σημ. ο νόμος είναι του 1979) για την μορφή δημοσιοποίησης των στοιχείων: «Εκθέσατε τo όvoμα και περιγραφήv παvτός πρoσώπoυ (συμπεριλαμβαvoμέvoυ και τoυ υπoψηφίoυ) λέσχης, εταιρείας ή συvεταιρισμoύ παρά τoυ oπoίoυ ελήφθησαv χρήματα, τίτλoς ή πoλύτιμov αvτάλλαγμα δι’ έξoδα γεvόμεvα διά λoγαριασμόv ή εv σχέσει ή παρεμπιπτόvτως κατά τηv εκλoγήv, και τo πoσόv τo ληφθέv παρ’ εκάστoυ πρoσώπoυ, λέσχης ή συvεταιρισμoύ κεχωρισμέvως και εκθέσατε ως πρoς έκαστov πoσόv εάv τoύτo ελήφθη ως συvεισφoρά, δάvειov, κατάθεσις ή άλλως».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως προκύπτει έχει δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα που χρησιμοποιούσε προεκλογικά τις καταστάσεις με τα έσοδα και τα έξοδα της εκστρατείας του. Ωστόσο, όπως σημειώσαμε, πρόκειται για συνοπτικό κατάλογο.

Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει καταθέσει από την περασμένη εβδομάδα αναλυτικά όλα τα στοιχεία στον Έφορο Εκλογών, ο οποίος με τη σειρά του τα διαβίβασε στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας για περαιτέρω έλεγχο. Φαίνεται αυτά να αφορούν τους έξι μήνες που προηγήθηκαν των εκλογών, βάσει και των προνοιών του Νόμου, κι να περιλαμβάνουν αποδείξεις και άλλα τεκμήρια.

Ο «Φ» ζήτησε και την επίσημη θέση του Προεδρικού για όλα όσα ειπώθηκαν στη χθεσινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, αλλά και τα όσα απορρέουν από τις αναφορές του κ. Βασιλείου.

Ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του Πρόεδρου Βίκτωρας Παπαδόπουλος μιλώντας στην εφημερίδα μας και αφού πρώτα του αναφέραμε όλα όσα φαίνεται να προκύπτουν, ήταν κατηγορηματικός, λέγοντας πως δεν τίθεται οποιοδήποτε θέμα παρανομίας. 

«Ό,τι προέβλεπε η νομοθεσία το πράξαμε επακριβώς, κι έχουν δοθεί αναλυτικά στοιχεία στον Έφορο Εκλογών όπως ορίζει ο νόμος. Ο Έφορος Εκλογών τα διαβίβασε στον Γενικό Ελεγκτή, πάλι όπως ορίζει ο νόμος. Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε», ήταν η χαρακτηριστική του τοποθέτηση στον «Φ».

Αναφέραμε στον κ. Παπαδόπουλο τι ακριβώς σημειώνεται στη νομοθεσία, ωστόσο, δεν θέλησε να δηλώσει κάτι περισσότερο. Πρόσθεσε μόνο ότι «ακολουθήσαμε ό,τι ακριβώς έγινε και στις εκλογές του 2018. Ενεργήσαμε με τον ίδιο τρόπο».

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον περί Εκλογής (Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας) Νόμο ταυ 1959, το συνολικό ύψος των προεκλογικών δαπανών, δεν πρέπει να ξεπερνά το €1.000.000. Στην δημοσιευθείσα κατάσταση του κ. Χριστοδουλίδη το ποσό δαπανών από 5/8/2022 μέχρι και 12/2/2023 ήταν 1.019.356 ευρώ.

Το όλο θέμα με τις εισφορές συζητήθηκε στην επιτροπή Θεσμών με αφορμή πρόταση Νόμου του ΔΗΣΥ. Σκοπός της, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που υπογράφει ο βουλευτής Δημήτρης Δημητρίου, «είναι η τροποποίηση του περί Εκλογής (Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας) Νόμου, ώστε να θεσπισθεί υποχρέωση του κάθε υποψηφίου να υποβάλλει στον Γενικό Έφορο Εκλογής έκθεση, στην οποία να παραθέτει πλήρη στοιχεία όσον αφορά στις ιδιωτικές εισφορές, χρηματικές ή μη, τις οποίες είτε ο ίδιος είτε ο εκλογικός αντιπρόσωπος αυτού έλαβε, περιλαμβανομένης αναφοράς στην πηγή εκάστης εισφοράς, ήτοι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο από το οποίο έκαστη προήλθε».

Είναι στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης που ο Βοηθός Έφορος Εκλογών αναφέρθηκε στην κείμενη νομοθεσία, η οποία έχει συγκεκριμένες πρόνοιες. Όπως σχολίασε ο κ. Μενέλαος Βασιλείου, οι βασικοί παράμετροι που τίθενται με την πρόταση Νόμου, περιλαμβάνονται ήδη στην κείμενη εκλογική νομοθεσία, στην οποία καθορίζεται ξεκάθαρα ότι πρέπει οι υποψήφιοι να υποβάλουν τις ιδιωτικές εισφορές, που έλαβαν και δεν τίθεται κατώτατο όριο του ποσού, που πρέπει να δηλωθεί. Όπως ανέφερε, οι διαφορές με την πρόταση νόμου έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι σήμερα θα πρέπει ο υποψήφιος να δηλώσει τις εισφορές που έλαβε στους έξι μήνες της προεκλογικής περιόδου και όχι από τη μέρα που έλαβε τη χορηγία μέχρι την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών, όπως προτείνεται. Επίσης, πρόσθεσε, πως η πρόταση νόμου μεταφέρει την υποχρέωση δημοσιοποίησης των εισφορών στον Έφορο Εκλογής, ενώ τώρα υποχρεούται ο υποψήφιος ή ο εκλογικός του αντιπρόσωπος να τα δημοσιοποιήσει. Ανέφερε ακόμα ότι στην πρόταση νόμου υπάρχει αύξηση στο ύψος του προστίμου από 500 στις 5.000 ευρώ για μη υποβολή των καταστάσεων, συν 50 ευρώ για κάθε μέρα καθυστέρησης. Σε κάποιες περιπτώσεις η συζήτηση διεξήχθη σε υψηλούς τόνους, με τους βουλευτές να επεκτείνονται και σε άλλα θέματα των εκλογικών Νόμων.

Όπως αναφέρθηκε, οι τρεις βασικοί υποψήφιοι είχαν καταθέσει αναλυτικές καταστάσεις μέχρι την περασμένη εβδομάδα.

Πλατφόρμα για «Πόθεν Έσχες» και Κυβερνοασφάλεια

Η πλατφόρμα για την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης περιουσιακών στοιχείων από πολιτικούς αξιωματούχους, καθώς και η κυβερνοασφάλεια ήταν τα άλλα δύο θέματα που περιλαμβάνονταν στην ατζέντα της χθεσινής επιτροπής. 

Σε ό,τι αφορά το πρώτο, λειτουργοί του υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής παρουσίασαν το μηχανογραφημένο σύστημα για την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης περιουσιακών στοιχείων των Δημόσια Εκτεθειμένων Προσώπων. Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο που προωθείται, στο πλαίσιο του οποίου εντάσσεται η δημιουργία της πλατφόρμας και οι ηλεκτρονικές δηλώσεις του πόθεν έσχες, περιλαμβάνει και σύνδεση του συστήματος με κυβερνητικές υπηρεσίες. Επαληθεύεται με αυτό τον τρόπο κατά πόσον τα στοιχεία που δηλώνονται από αξιωματούχους είναι αληθή.

Όσο για το έτερο και τελευταίο θέμα, συζητήθηκε σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, κατόπιν επιθυμίας του υφυπουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Φίλιππου Χατζηζαχαρία. Πάντως, όπως προέκυψε από τη συζήτηση, αναδείχθηκαν αρνητικές πτυχές σε ό,τι αφορά την κυβερνοασφάλεια. Όπως ειπώθηκε κατά τη συζήτηση του θέματος στην κοινοβουλευτική επιτροπή, η Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας και ο Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου είχαν υποβάλει εισηγήσεις προς το Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής για κενά και βελτιώσεις στα συστήματα, πριν από 4-5 χρόνια και πριν από τρία έτη, αντίστοιχα. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης, μάλιστα, σχολίασε πως αν λαμβάνονταν υπόψη αυτές οι υποδείξεις, τότε δεν θα προέκυπτε το θέμα κυβερνοεπίθεσης στο Κτηματολόγιο. 

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Ανεξαρτήτως κινήτρων

Η πρόταση Νόμου για τις εισφορές των επιτελείων των υποψηφίων, αρχικά φέρεται να υπογράφηκε από τον διεκδικητή της προεδρίας της Δημοκρατίας και βουλευτή του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Όπως γράφτηκε χθες σε καθημερινή εφημερίδα («Πολίτης») που ανέδειξε το όλο θέμα το οποίο θα συζητείτο, τελικά η πρόταση κατατέθηκε από τον βουλευτή του ΔΗΣΥ, Δημήτρη Δημητρίου. Ασχέτως αν κρύβεται προσωπική πικρία ή αν η πρόταση Νόμου τέθηκε απλώς προς συζήτηση για να αναδειχθεί ενδεχόμενη παρανομία του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο δημοσιογραφικός έλεγχος είναι επιβεβλημένος στην προκειμένη. Αναδείξαμε το ζήτημα που τίθεται και ζητήσαμε αντίλογο. Από εκεί και πέρα θα αναμένουμε από τους αρμόδιους να μας διαφωτίσουν.