Τελεσίγραφο σε όλους τους παροχείς υπηρεσιών Υγείας. Όσοι θέλουν να συμβληθούν με τον ΟΑΥ και να προσφέρουν υπηρεσίες μέσω του ΓεΣΥ πρέπει να διαθέτουν υποδομή και εξοπλισμούς για την εξυπηρέτηση Ατόμων με Αναπηρίες, όσοι είναι συμβεβλημένοι με τον ΟΑΥ για να ανανεωθούν οι συμβάσεις τους (κατά τη λήξη τους) πρέπει να έχουν ήδη μεριμνήσει και να πληρούν τα καθορισμένα κριτήρια και προϋποθέσεις.
Η σχετική απόφαση έχει άμεση ισχύ και σε εκκρεμότητα, όπως ανέφερε στον «Φ» η Επίτροπος Διοικήσεως Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, βρίσκεται μόνο η ετοιμασία της πρόνοιας που θα περιλαμβάνεται σε όλες τις συμβάσεις του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας.
Το γεγονός ότι «από το 2023 όταν εκδώσαμε τις δεσμευτικές μας συστάσεις μέχρι σήμερα, προσπαθούμε ακόμα να υλοποιηθούν και να διασφαλίσουμε ότι τα άτομα με αναπηρίες δεν θα ταλαιπωρούνται και δεν θα εξευτελίζονται όταν χρειάζονται υπηρεσίες υγείας, μιλά από μόνο του», είπε η κ. Λοττίδη, εξηγώντας ότι «μετά και την τελευταία μας επιστολή στις αρχές του μήνα προς τον ΟΑΥ και το υπουργείο Υγείας στην οποία τους υπενθυμίζαμε για τις δεσμευτικές μας συστάσεις, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στην οποία λάβαμε κάποιες πολύ σημαντικές αποφάσεις».
Τα παράπονα, «που φθάνουν στο Γραφείο μας», είπε η Επίτροπος Διοικήσεως, «είναι αρκετά ενώ άλλα βλέπουν το φως της δημοσιότητας και αφορούν άτομα με αναπηρίες, τα οποία δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, είτε επειδή οι παροχείς δεν διαθέτουν προσβάσιμες εγκαταστάσεις ή επειδή δεν υπάρχουν ειδικοί εξοπλισμοί για την ασφαλή και αξιοπρεπή εξυπηρέτηση τους».
Από τον Ιούλιο του 2023, τόνισε, «έχει παρέλθει αρκετό διάστημα και κατά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα λήφθηκε η απόφαση ότι από τώρα και στο εξής όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας πρέπει να διαθέτουν και εγκαταστάσεις προσβάσιμες αλλά και ειδικούς εξοπλισμούς».
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας, «ετοιμάζει αυτή τη στιγμή το λεκτικό της σχετικής πρόνοιας που θα ενσωματωθεί στις νέες συμβάσεις του Οργανισμού. Για τους νέους παρόχους, δηλαδή αυτούς που θα συμβάλλονται με τον ΟΑΥ από τώρα και στο εξής, η εφαρμογή του μέτρου θα έχει άμεση ισχύ. Για τους υφιστάμενους παρόχους η πρόνοια αυτή θα αρχίζει να έχει ισχύ με την ανανέωση των συμβάσεων τους».
«Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι όποιος πάροχος δεν διαθέτει τα απαραίτητα δεν θα μπορεί να ανανεώσει τη σύμβαση του με τον ΟΑΥ», υπογράμμισε η Επίτροπος Διοικήσεως.
Προτεραιότητα, εξήγησε η κ. Λοττίδη, θα δοθεί σε παρόχους, η λειτουργία των οποίων δεν ελέγχεται από κάποια αρμόδια Αρχή, όπως είναι για παράδειγμα τα ιατρεία.
«Στους παροχείς, στην προκειμένη περίπτωση στους γιατρούς, θα δίνεται εύλογο χρονικό διάστημα για να συμμορφωθούν, ανάλογα με τις ελλείψεις που έχουν. Αυτό ισχύει βεβαίως για τα κτηριολογικά.
Δηλαδή, εάν ένα ιατρείο ή άλλος χώρος παροχής υπηρεσιών υγείας δεν διαθέτει ράμπα, το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να την κατασκευάσει είναι ένα και εάν δεν διαθέτει ανελκυστήρα, είναι άλλο. Άρα αυτό θα γίνεται κατά περίπτωση, αλλά πρέπει όλοι στο τέλος να συμμορφωθούν».
Για τους εξοπλισμούς, είπε η Επίτροπος Διοικήσεως, «η ισχύς είναι άμεση και πρέπει όλοι οι πάροχοι να τους διαθέτουν για να μπορούν να εξυπηρετούν τα άτομα με αναπηρίες».
Υπενθυμίζεται ότι αφορμή για την τελευταία επιστολή της Επιτρόπου Διοικήσεως προς τον ΟΑΥ και το υπουργείο Υγείας, αποτέλεσε μια νέα καταγγελία που αφορούσε άτομο με αναπηρία το οποίο δεν κατέστη δυνατό να εξυπηρετηθεί σωστά και με ασφάλεια από νοσηλευτήριο στο οποίο είχε νοσηλευθεί.
Τον περασμένο μήνα όμως και το Παρατηρητήριο Ασθενών της ΟΣΑΚ κατέγραψε άλλη μια περίπτωση κατά την οποία ο ασθενής, που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα, χρειάστηκε να υποβληθεί σε υπερηχογράφημα, αλλά το νοσηλευτήριο στο οποίο αποτάθηκε δεν διέθετε τον απαραίτητο ειδικό εξοπλισμό με αποτέλεσμα να χρειαστεί να τον μεταφέρουν στα χέρια άλλα άτομα, στο εξεταστικό κρεβάτι.
«Δεν ήταν βεβαίως το πρώτο περιστατικό», ανέφερε στον «Φ» ο εκπρόσωπος Τύπου της ΟΣΑΚ Δημήτρης Λαμπριανίδης, τονίζοντας ότι «το ΓεΣΥ θα είναι η μεγαλύτερη κοινωνική μεταρρύθμιση στη χώρα μας μόνο όταν οι υπηρεσίες του είναι προσβάσιμες σε όλους και χαίρομαστε που κατά την τελευταία συνεδρία η Διευθύντρια του ΟΑΥ ήρθε με εισηγήσεις για να βρεθούν λύσεις. Οφείλουν όλοι να κατανοήσουν ότι είναι υποχρέωση να διασφαλιστεί η πλήρης και ασφαλής προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρίες όπως προνοεί η νομοθεσία του ΓεΣΥ».
Δύο χρόνια αντάλλαζαν επιστολές
Εδώ και δύο ακριβώς χρόνια, Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας και υπουργείο Υγείας αντάλλαζαν επιστολές, προσπαθώντας να αποφασίσουν το ποια Αρχή είναι η αρμόδια για να επιβάλει τη διαθεσιμότητα όλων των απαραίτητων ιατρικών και άλλων εξοπλισμών ώστε τα νοσηλευτήρια της Κύπρου και γενικά οι δομές παροχής υπηρεσιών υγείας να καταστούν «φιλικές» προς τα άτομα με αναπηρίες.
Η Επίτροπος Διοικήσεως πριν από δύο περίπου εβδομάδες απέστειλε νέα επιστολή σε ΟΑΥ και υπουργείο Υγείας υπενθυμίζοντας τις δεσμευτικές της συστάσεις το 2023, ζητώντας απαντήσεις.
Ο ΟΑΥ απάντησε στις 8 Ιουλίου και στην επιστολή του περιέγραφε την αλληλογραφία που αντάλλαξε με το υπουργείο Υγείας από το 2023 μέχρι σήμερα.
Στην επιστολή του ο ΟΑΥ αναφέρει ότι από τον Αύγουστο του 2023 ενσωμάτωσε στις συμβάσεις του με τους παρόχους υπηρεσιών υγείας του ΓεΣΥ συγκεκριμένη πρόνοια βάσει της οποίας: «ο παροχέας υποχρεούται να διασφαλίζει ότι οι υπηρεσίες φροντίδας υγείας που παρέχει στο πλαίσιο του ΓεΣΥ είναι πλήρως προσβάσιμες από άτομα με αναπηρίες και ότι διαθέτει τον αναγκαίο εξοπλισμό που καθιστά τις εν λόγω υπηρεσίες προσβάσιμες, σύμφωνα με τα κριτήρια, τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις που καθορίζονται από το υπουργείο Υγείας και οι οποίες ανακοινώνονται από τον Οργανισμό».
Η πρώτη επιστολή από το υπουργείο Υγείας προς τον ΟΑΥ στάλθηκε τον Οκτώβριο του 2023. Ο ΟΑΥ απάντησε στις 4 Δεκεμβρίου 2023, καλώντας το Υπουργείο να δώσει διευκρινίσεις για συγκεκριμένα ζητήματα. Τον ίδιο μήνα το υπουργείο Υγείας φέρεται να απέστειλε επιστολή στην Επίτροπο ενημερώνοντας ότι υπάρχουν νομοθεσίες τις οποίες εφαρμόζουν οι Δήμοι και επαρχιακές διοικήσεις, οι οποίες καθορίζουν τι πρέπει να κατέχουν οι ιδιοκτήτες υποστατικών αναφορικά με την προσβασιμότητα ατόμων με αναπηρίες και ότι ο Οργανισμός πρέπει να επικοινωνήσει με τους εν λόγω φορείς για την καλύτερη εφαρμογή των σχετικών νομοθεσιών. Επιπλέον, το υπουργείο Υγείας ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι αρμοδιότητα για θέματα ατόμων με αναπηρία έχει κατά κύριο λόγο το υπουργείο Εργασίας. Στις 10 Ιανουαρίου 2024 το υπουργείο Υγείας απέστειλε επιστολή με την οποία ενημέρωνε, μεταξύ άλλων, τον ΟΑΥ ότι «υπάρχουν ήδη καθορισμένα κριτήρια προσβασιμότητας ατόμων με αναπηρία σε νόμους και κανονισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας, η εφαρμογή των οποίων δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Υγείας».
Ο ΟΑΥ στην επιστολή του προς την Επίτροπο Διοικήσεως, ανέφερε παράλληλα ότι «σχετικά με τον ιατρικό εξοπλισμό για την προσβασιμότητα, αυτός έχει, σε συνέχεια των όσων ακολούθησαν τις συστάσεις σας περιληφθεί σε σειρά νομοσχεδίων που ετοίμασε και προωθεί το υπουργείο Υγείας για την αδειοδότηση των εγκαταστάσεων των παροχέων (ιατρεία και οδοντιατρεία, ακτινοδιαγνωστικά κέντρα, κέντρα αποθεραπείας, βιοϊατρικά εργαστήρια κ.λπ.)».