Ο Γεώργιος Φωκάς από τον Στρόβολο, γράφει για τον Νίκο Ρολάνδη «τον μειλίχιο άνθρωπο και τον πολιτικό άνδρα που τα κύρια χαρακτηριστικά του γνωρίσματα ήσαν η τόλμη, η σύνεση και ο ρεαλισμός».
Αντί συλληπτηρίων για τον αδόκητο χαμό του
Αποτελεί γεγονός αναντίλεκτο ότι ο Νίκος Ρολάνδης έβαλε το δικό του λιθαράκι ή αλλιώς διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στο πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι της μεταπολεμικής περιόδου. Ας προσπαθήσουμε όμως να προσεγγίσουμε ή να σκιαγραφήσουμε αν προτιμάτε την εν λόγω προσωπικότητα πιο βαθιά, πιο περιεκτικά. Πρώτα και κύρια να αναφέρουμε εν συντομία τα γεγονότα με τη σειρά.
Αφού είχαν ήδη παρέλθει τρία χρόνια μετά το προδοτικό πραξικόπημα που αποτέλεσε τον προπομπό της βάρβαρης τουρκικής εισβολής όπου με τη σειρά της έσπειρε τον όλεθρο και την οδύνη, ένα άλλο θλιβερό συμβάν ήλθε να προστεθεί ως επιστέγασμα της συμφοράς στον ήδη δοκιμαζόμενο κυπριακό Ελληνισμό που δεν ήταν άλλο από τον θάνατο του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Ως είναι τοις πάσι γνωστόν, τον διαδέχθηκε στην εξουσία έξι μήνες αργότερα ο Σπύρος Κυπριανού όπου και όρισε για υπουργό των Εξωτερικών τον μέχρι τότε στενό του συνεργάτη τον ευπατρίδη Νίκο Ρολάνδη.
Ενός πολιτικού ανδρός που τα κύρια χαρακτηριστικά του γνωρίσματα ήσαν η τόλμη, η σύνεση και ο ρεαλισμός. Ενός ανθρώπου πάντοτε μειλίχιου που εισήγαγε νέο ύφος αλλά και απαράμιλλο ήθος, στοιχεία που σπανίζουν δυστυχώς από γεννήσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας ίσα με σήμερα! Κάνοντας συχνά πυκνά χρήση της γλώσσας της αλήθειας ανεξαρτήτως οιουδήποτε πολιτικού κόστους. Πάντοτε ευθύς, καυστικός, ειλικρινής, αντικειμενικός με λίγα λόγια ένας γνήσιος τζέντλεμαν. Και φθάνουμε, λοιπόν, αισίως στον Σεπτέμβριο του 1983 όπου κατ’ εμέ δικαίως διαφώνησε με τον Πρόεδρο Κυπριανού (εν τω μεταξύ είχε επανεκλέγει μερικούς μήνες ενωρίτερα) όσον αφορά τον μακροχρόνιο αγώνα και της άνευ οιασδήποτε ουσίας άγονη πολιτική της πρόταξης (τρεις βασικές ελευθερίες). Ακολούθως, ορθά έπραξε υποβάλλοντας την παραίτησή του από το αξίωμα του υπουργού των Εξωτερικών, επιδεικνύοντας ήθος, τόλμη, σύνεση και ρεαλισμό στοιχεία που ήδη έχουμε επισημάνει και πιο πάνω. Γύρω στο 1987 επανήλθε στο πολιτικό σκηνικό με την ίδρυση του Κόμματος των Φιλελευθέρων με σαφή μετριοπαθή πολιτική φιλοσοφία καθώς και κεντροδεξιό ιδεολογικό προσανατολισμό. Εν τω μεταξύ, τα χρόνια κυλούσαν με το εθνικό μας θέμα να περιέρχεται από το ένα αδιέξοδο στο άλλο όπως λ.χ. τους δείκτες Γκουεγιάρ, τα ενοποιημένα έγγραφα Γκουεγιάρ, τη δέσμη ιδεών Γκάλι, το σχέδιο Ανάν και είναι εδώ που κολλάει γάντι η εξής ρήση: «Πάλι με χρόνια και καιρούς πάλι δικά μας θα ναι». Όλα αυτά τα έτη έχουμε έναν Νίκο Ρολάνδη οξυδερκή, διορατικό, οραματιστή να προειδοποιεί αλλεπάλληλα και έγκαιρα ότι όσο περνά ο παράγοντας χρόνος, χωρίς καμία απολύτως πρόοδο στο Κυπριακό σαφώς και παγιώνονται τα τετελεσμένα της κατοχής. Φωνή βοώντος εν τι έρημο! Και έπειτα; Και έπειτα τι! Απλούστατα έχουμε πάθει ψύχωση ένα είδος φοβίας με κάθε μορφή λύσης του Κυπριακού! Εμείς απ’ εδώ και κείνοι απ’ εκεί! Με άλλα λόγια, έχουμε βολευτεί με την ντε φάκτο διχοτόμηση. Στ’ αλήθεια τι θα απογίνουμε χωρίς βαρβάρους!
