Ο Αντώνης Χατζηαντώνης, με αφορμή την επέτειο έναρξης του Αγώνα της ΕΟΚΑ, θυμάται την πρώτη του επίσκεψη στο κρησφύγετο του Μαχαιρά όπου θυσιάστηκε ο υπαρχηγός της Οργάνωσης.
Με την ευκαιρία των εορτασμών, 66 χρόνια μετά, της έναρξης του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ, θα αφήσω τη σκέψη μου να ταξιδέψει κάποια χρόνια πίσω. Θα θυμηθώ μια μοναχική επίσκεψη στο μέρος που θυσιάστηκε ο υπαρχηγός της Οργάνωσης, Γρηγόρης Αυξεντίου. Δεκαετία του ’90, πρέπει να ήταν, αρχές ή μέσα Αυγούστου. Ζούσα και εργαζόμουν στην Αθήνα τότε. Κάναμε διακοπές με την οικογένειά μου, στο χωριό Αγρός της περιοχής Πιτσιλιάς, όπου είχα ιδιόκτητο εξοχικό. Ένα απόγευμα, πήρα το μικρό νοικιασμένο αυτοκίνητο και κατηφόρισα νοτιο-ανατολικά, με σκοπό να επισκεφτώ για πρώτη φορά τη μονή και τον τόπο θυσίας του Ήρωα. Τα τελευταία χιλιόμετρα πριν φτάσω στη μονή, ένας στενός χωματόδρομος, με στροφές, πολύ επικίνδυνος. Χρειαζόταν πολύ προσοχή. Κάποια στιγμή, φτάνω πάνω από το κρησφύγετο, παρκάρω και πλησιάζω γεμάτος δέος, τη σπηλιά όπου κάηκε ζωντανός ο Γρηγόρης. Προηγουμένως, είχα σταματήσει και άναψα ένα κερί και προσκύνησα την εικόνα της Παναγίας του Μαχαιρά. Στην απόλυτη ησυχία, ακούγονταν μόνο τα κακαρίσματα κάποιος πέρδικας βαθιά, μακριά στον ορίζοντα από την περιοχή της οροσειράς Κιόνια. Μια πλήρης ησυχία βασίλευε… Δεν θα ξεχάσω τη συγκίνηση που ένιωσα, σκύβοντας και κοιτάζοντας μέσα σε εκείνο το σκοτεινό σπήλαιο, όπου έγινε σημείο αναφοράς για τις επόμενες γενιές των Ελληνοκυπρίων. Στάθηκα μπροστά στο κρησφύγετο και ένα δάκρυ ένιωσα να κυλάει στο πρόσωπό μου… Η συγκίνησή μου, θα τολμούσα να πω, ότι ήταν ίσως και μεγαλύτερη, από εκείνη που ένιωσα ανάβοντας ένα κερί μπροστά στην Παναγιά, λίγα λεπτά προηγουμένως. Ηγούμενος του μοναστηριού, ήταν από το 1949, ο μακαριστός Ειρηναίος. Είχε βοηθήσει τους Αγωνιστές, συνδράμοντας τους, να φτιάξουν το κρησφύγετο. Φιλοξένησε δε, τον ίδιο τον Αυξεντίου, μετά την εγχείρηση που είχε κάνει. Είναι γνωστό και το συμβάν, όπου μεταμφιεσμένος σε μοναχό, κέρασε γλυκό στους Άγγλους κατακτητές, όταν πήγαν να ερευνήσουν τη μόνη.
Ο ηρωικός ιεράρχης Ειρηναίος, του οποίου την επίσης μακαριστή αδελφή, γνώριζα (ζούσε στην πόλη της Κερύνειας, όπως ο γράφων), υπέστη φρικτά βασανιστήρια από τους αποικιοκράτες. Τον βασάνιζαν γυμνό στο μπαλκόνι του κελιού του. Ακόμη και τις τρίχες από τα γένια, του ξερίζωναν! Υπήρξε και εκείνος, ένας μάρτυρας της ελληνικής πίστης και της ιερής, εθνικής ιδέας της Ένωσης! Από αυτούς τους ανθρώπους, που υπήρξαν πραγματικοί φωτοδότες, πρέπει να αντλήσουμε εμείς σήμερα, τα διαχρονικά μηνύματα που αφορούν την εθνική μας επιβίωση, στα ελληνικά χώματα της Κύπρου, εδώ στην εσχατιά της Ανατολικής Μεσογείου! Ζήτω η 1η Απριλίου 1955!
