Επιβάλλεται να κάνουμε κάτι για τα δάση μας πριν να είναι αργά γράφει ο Γ. Ν. Χατζημιχαήλ.
Τα τελευταία χρόνια είμαστε όλοι μάρτυρες δεκάδων πυρκαγιών. Το θέμα κατάντησε πλέον ρουτίνα, αφού όπως όλοι γνωρίζουν κάθε χρόνο καίγονται στην Κύπρο δεκάδες, εκατοντάδες ή και χιλιάδες στέμματα με τεράστιες υλικές ζημιές σε υποστατικά αλλά κυρίως στο κυπριακό περιβάλλον, τοπίο και κλίμα, χωρίς να ξεχνούμε φυσικά τους ανθρώπους που χάθηκαν στις μάχες με τις φλόγες. Η Κύπρος είναι πολύ μικρή για να αντέχει κάθε χρόνο αυτές τις πληγές. Χρόνια τώρα περιμένουμε τη σύλληψη των εμπρηστών. Ακόμα και στην περίπτωση που συλληφθούν και καταδικαστούν, το βασικό θέμα παραμένει. Η αποκατάσταση των ζημιών θα χρειαστεί πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες. Έχει λεχθεί επανειλημμένα ότι η Κύπρος χωρίς δάση θα μετατραπεί σε έρημο. Έχετε φανταστεί την Κύπρο χωρίς το δάσος του Τροόδους; Κάτι τέτοιο μόνο με έναν εφιάλτη μπορεί να παρομοιαστεί, αφού οι πλήμμυρες που θα προκληθούν και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές για τους οικισμούς που το περιβάλλουν. Επιβάλλεται λοιπόν να κάνουμε κάτι πριν να είναι αργά.
Κατά καιρούς ακούστηκαν διάφορες εισηγήσεις για δορυφορική επιτήρηση των δασών, αύξηση των περιπολιών, πρόσληψη δασοπυροσβεστών, δραστηριοποίηση εθελοντών, αγορά νέων πτητικών μέσων, χρήση drones κ.λπ. Όλες οι εισηγήσεις είναι καλές και μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη και κατάσβεση των πυρκαγιών ή και στη σύλληψη των αδίστακτων εμπρηστών.
Τι κάνουν οι άλλες χώρες; Με μια ματιά στο Ίντερνετ μπορούμε εύκολα να πληροφορηθούμε τους τρόπους που χρησιμοποιούν οι άλλες χώρες ανά τον κόσμο για αντιμετώπιση των πυρκαγιών, που δεν διαφέρουν και πολύ από τις δικές μας. Με μια μικρή διαφορά, οι άλλες χώρες χρησιμοποιούν και «συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης δασικών πυρκαγιών» που υποστηρίζονται και με αυτόνομες ασύρματες βιντεοκάμερες παρακολούθησης οι οποίες φορτίζονται από μικρά φωτοβολταϊκά και οι οποίες μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο όχι μόνο εικόνα αλλά και ήχο. Οι βιντεοκάμερες χρησιμεύουν τόσο για τον έγκαιρο εντοπισμό εστιών πυρκαγιών όσο και για αποτροπή και σύλληψη των επίδοξων εμπρηστών. Όπως γίνεται αντιληπτό ένα τέτοιο ολοκληρωμένο σύστημα συμπληρώνεται με το ανάλογο δίκτυο υπολογιστών και εκπαιδευμένων χειριστών. Η Κύπρος διαθέτει και την τεχνολογία και τους χειριστές. Αν χρειάζονται κονδύλια πρόσθετα από αυτά των προϋπολογισμών, θα μπορούσε κάλλιστα να τα αντλήσει από προγράμματα της Ευπωπαϊκής Ένωσης. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι δεν καταφέραμε μέχρι σήμερα να εγκαταστήσουμε ένα παρόμοιο σύστημα παρακολούθησης, δημιουργεί μεγάλα ερωτηματικά.
Αξίζει να αναφερθεί πως σε πλειάδα διαδικτυακών ιστοτόπων μπορεί ο οποιοσδήποτε να αγοράσει τις πιο πάνω βιντεοκάμερες σε τιμές που ποικίλουν από €100 – 200. Αν υποθέσουμε εντελώς απλοϊκά ότι τα δάση της Κύπρου θα χρειάζονταν 1,000 ή 2,000 περίπου σημεία επιτήρησης (βουνοκορφές, δασικοί δρόμοι κ.λπ.), με ένα μέσο κόστος €150 ανά συσκευή, σημαίνει ότι με ένα αρχικό κόστος €150,000 – 300,000 θα μπορούσε να εποπτεύεται το μεγαλύτερο μέρος των δασικών εκτάσεων της Κύπρου. Και το ερώτημα είναι απλό. Αξίζει ή δεν αξίζει να επενδύσουμε (ως αρχή ενός ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης) αυτά τα ελάχιστα ποσά για την ασφάλεια των δασών μας και πρώτιστα του Τροόδους;