Το 2019 οι πωλήσεις ακινήτων από τη Μονάδα Διαχείρισης Ακινήτων της Τράπεζας Κύπρου (REMU), φαίνεται να ξεπέρασαν τα 500 εκατ. ευρώ. Ο στόχος αυτός διατηρείται και για το 2020, σύμφωνα με την επικεφαλής της Μονάδας, Άννα Σωφρονίου, η οποία θεωρεί πως ο μηχανισμός που έχει δημιουργηθεί αποδίδει ιδιαίτερα καλά,  γι’ αυτό και δεν ανησυχεί για ανταγωνισμό που έχει δημιουργηθεί από άλλες τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης ακινήτων. Έχοντας ήδη διαθέσει στην αγορά το 60% των ακινήτων που αποκτήθηκαν το 2016, η μονάδα στρέφεται πλέον και σε επιλογές εναλλακτικών επενδύσεων που προσφέρουν σημαντικές επενδυτικές αποδόσεις. 
 
Η Κεντρική Τράπεζα θέτει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για διάθεση των ακινήτων που κατέχουν οι τράπεζες. Ποιο είναι το επιχειρηματικό πλάνο που ακολουθείτε στη REMU;
Σίγουρα απώτερος στόχος είναι η πώληση όλων των ακινήτων που διαχειρίζεται η Μονάδα. Θεωρούμε πως ο ρυθμός διάθεσης των ακινήτων μέχρι σήμερα ήταν ιδιαίτερα θετικός αφού από το 2016 που δημιουργήθηκε η Μονάδα και μετά, διαθέσαμε πέραν των 1500 ακινήτων συμφωνημένης αξίας 1,2δισ. ευρώ. Αν συμπεριληφθούν και κάποια ακίνητα στην Ελλάδα και άλλες χώρες, τότε η συνολική αξία των συμφωνημένων πωλήσεων ανέρχεται στα 1,3δισ. ευρώ.
 
Υπάρχει μία σχετική Οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας που λέει πως οι τράπεζες δεν μπορούν να διατηρούν μη βασικά περιουσιακά στοιχεία, στη δική σας περίπτωση ακίνητα, για περισσότερο από τρία χρόνια. Πώς διαχειρίζεστε το θέμα;
Όντως, υπάρχει  σχετική πρόνοια στον περί Εργασιών  Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμο όπου υπάρχει ο περιορισμός των τριών χρόνων, με κάποια ευχέρεια στις εποπτικές αρχές για παράταση του συγκεκριμένου περιορισμού.  Θεωρώ πως έχουμε πείσει σε μεγάλο βαθμό τις Εποπτικές Αρχές πως είμαστε ιδιαίτερα επικεντρωμένοι στη διάθεση των ακινήτων που έχουν περάσει στην κατοχή της Τράπεζας μέσω της απόκτησης ακινήτων έναντι χρέους. Ενδεικτικά, από τα ακίνητα που αποκτήθηκαν το 2016 (εξαιρουμένων των αναπτύξεων γκολφ), δηλαδή αυτά που έχουν περάσει τα τρία χρόνια από την απόκτησή τους, ήδη καταφέραμε να διαθέσουμε κοντά στο 60%. Απ’ εκεί και πέρα, συνεχίζουμε με συγκεκριμένη στρατηγική για να διατηρηθούν ίδιοι και ακόμα καλύτεροι ρυθμοί στις πωλήσεις ακινήτων χωρίς βέβαια να κάνουμε υποχωρήσεις στο θέμα των τιμών. Σίγουρα δίδουμε ιδιαίτερη έμφαση στο  λεγόμενο “ageing” των ακινήτων που κατέχουμε, δηλαδή της χρονικής περιόδου που παραμένουν κάποια ακίνητα στην κατοχή μας και ενημερώνουμε σχετικά και τις Αρχές, αλλά αποτελεί πλέον και μέρος της πληροφόρησης που δίνεται στους επενδυτές.
 
Με τα λεγόμενα τεμάχια «φιλέτα» να έχουν διατεθεί, πώς σκοπεύετε να διαχειριστείτε τον μεγάλο όγκο των όχι και τόσο προνομιακών ακινήτων;
Θεωρώ πως είναι περισσότερο θέμα προσέγγισης. Παραμένουν στο χαρτοφυλάκιό μας περίπου 3350 ακίνητα διαφόρων τύπων, αριθμός μεγάλος από μόνος του, ωστόσο, σ’ αυτά περιλαμβάνονται και 450 ακίνητα αξίας άνω των 500 χιλ. ευρώ. Τα ακίνητα αυτά αντιστοιχούν στο 80% περίπου της συνολικής αξίας του χαρτοφυλακίου μας, η οποία ανέρχεται σε περίπου 1,5δισ. ευρώ. Αντιλαμβάνεστε ότι με τυχόν διάθεσή τους, η έκθεση της Τράπεζας στον συγκεκριμένο τομέα μειώνεται αισθητά. Άρα, επικεντρώνουμε τη στρατηγική μας κυρίως στη διάθεση αυτών των ακινήτων χωρίς βέβαια να αμελούμε και τα υπόλοιπα που έχουν μικρότερη αξία. Αξίζει να αναφέρουμε πως με εξαίρεση τα γήπεδα γκολφ, η αξία του ακριβότερου ακινήτου που διαθέτουμε σήμερα, δεν ξεπερνά τα 25 εκατ. ευρώ ενώ οι ξενοδοχειακές μονάδες, έχουν διατεθεί  ή/και συμφωνηθεί να διατεθούν.
 
Το 2019 φαίνεται να πετύχατε πωλήσεις άνω των 500 εκατ. ευρώ. Τι στόχο έχετε θέσει για το 2020;
Δεν θα μπορούσαμε να θέσουμε χαμηλότερους στόχους από την προηγούμενη χρονιά. Άρα βασικός μας στόχος είναι να πετύχουμε περισσότερες πωλήσεις από πέρσι, έστω κι αν οι πωλήσεις του 2019 περιλαμβάνουν την πώληση του Nicosia Mall αλλά και  τη συμφωνία  για την πώληση των μετοχών στο ταμείο Cyreit ύψους 160εκατ. ευρώ. Έχουμε ξεκινήσει τη χρονιά με το δεξί αφού ολοκληρώνονται κάποιες συμφωνίες που είχαν ξεκινήσει το 2019 ενώ προκύπτουν και νέες συμφωνίες για διάθεση ακινήτων. 
 
Εξακολουθείτε να είστε ικανοποιημένοι από τις τιμές στις οποίες διατίθενται τα ακίνητα;
Ναι, οι τιμές πώλησης είναι ικανοποιητικές. Κατά μέσο όρο οι πράξεις γίνονται στο 95% των εκτιμήσεων και σημαντικά πάνω από τη λογιστική αξία. Θα ήθελα να σημειώσω πως η τιμή είναι ένα σημαντικός παράγοντας, αφού η τράπεζα, έχει ήδη δεχθεί ζημιά από τα δάνεια με τα οποία ήταν συνδεδεμένα τα ακίνητα, κατά την ημερομηνία απόκτησης των ακινήτων αυτών. Την ίδια ώρα όμως, ο απώτερος σκοπός της Μονάδας και της Τράπεζας δεν είναι η δημιουργία σημαντικού κέρδους και η διατήρησή τους σε βάθος χρόνου , χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρόκειται να διαθέσουμε οποιοδήποτε ακίνητο όσα-όσα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως επειδή δεν πρόκειται για καινούργια ακίνητα οι τιμές τους είναι λογικές σε σχέση με το τι προσφέρεται στην αγορά ως καινούργια κτίρια.
 
Έχετε πρόσφατα δημιουργήσει ένα δεύτερο επενδυτικό ταμείο με ακίνητα. Ποιος ο στόχος που έχετε θέσει;
Είναι γεγονός πως πρόσφατα έχει λάβει τις σχετικές εγκρίσεις το Ταμείο Εναλλακτικών Επενδύσεων Boc Terra V.C.I.C. Plc τo οποίο θα λειτουργεί ως ομπρέλα και σ’ αυτό περιλήφθηκε, ως πρώτο μέλος, το Boc Terra 1. Πρόκειται για ταμείο που θα περιλαμβάνει εφτά μεγάλα ακίνητα που παράγουν εισόδημα και έχουν θετική απόδοση. Στόχος είναι να προσελκύσουμε επενδυτές που θα βρουν το ταμείο ελκυστικό και γι’ αυτό σύντομα θα ξεκινήσουμε επαφές με εν δυνάμει ενδιαφερόμενους.
 
Με το Helix 2 που έχει υπό εξέλιξη η Τράπεζα, προγραμματίζεται η διάθεση και ακινήτων εκτός από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όπως έγινε με το Helix;
Όχι. Οι σχεδιασμοί της Τράπεζας στη συναλλαγή αυτή δεν περιλαμβάνουν διάθεση ακινήτων που δεν συνδέονται με τα δάνεια.
 
Είστε αισιόδοξη για την μελλοντική πορεία της Μονάδας;
Αν και ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος, λόγω της εμπλοκής κι άλλων οργανισμών στη διάθεση ακινήτων που αποκτήθηκαν έναντι οφειλών, τραπεζών και εξειδικευμένων εταιρειών, θεωρούμε πως έχουμε δημιουργήσει ένα μηχανισμό που λειτουργεί καλά, που εμπιστεύονται οι δυνητικοί αγοραστές κάτι που καταδεικνύουν και οι πωλήσεις που διεξάγουμε αλλά και οι συνέργειες με άλλα τμήματα της τράπεζας. Θα πρέπει να γίνει επίσης αντιληπτό πως τα ακίνητα που πουλήσαμε σε μεγάλο βαθμό  προορίζονταν για τελική χρήση από τους αγοραστές τους και δεν αφορούσαν συναλλαγές ομαδοποιημένων ακινήτων που θα  ξαναβγούν στην αγορά. 
 
Νέα στρατηγική για τα γήπεδα γκολφ
 
H REMU διαχειρίζεται συνολικά τέσσερα γήπεδα γκολφ. Κατά καιρούς βλέπουμε δημοσιεύματα για ενδιαφέρον από επενδυτές. Τι ισχύει στην πραγματικότητα;
Όντως, τέσσερις αναπτύξεις ή σχεδιασμοί για δημιουργία γηπέδων γκολφ ανήκουν σήμερα στην τράπεζα και όντως κατά καιρούς έχει υπάρξει ενδιαφέρον για κάποιες από αυτές. Ωστόσο, με βάση τις μέχρι σήμερα επαφές και διαβουλεύσεις που έγιναν, πλέον δεν έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ένας επενδυτής θα έρθει μία μέρα και θα μας δώσει μία επιταγή με πολλά μηδενικά για το σύνολο αυτών των έργων. Είναι αρκετά μεγάλες επενδύσεις και χρειάζονται άλλα τόσα και περισσότερα χρήματα για να αναπτυχθούν πλήρως. Μιλάμε για εκατοντάδες εκατομμύρια αναπτύξεων σε βάθος χρόνου.
 
Άρα πώς θα τα διαχειριστείτε;
Αρχικά να αναφέρω ότι για τα δύο γήπεδα που είναι σε λειτουργία, το Secret Valley (Venus Rock) και το Elea Estate, έχουμε αναθέσει τη διαχείριση των εργασιών γκολφ στη διεθνή εταιρεία Troon και είμαστε ικανοποιημένοι από τη διαχείριση και τα έσοδα που προκύπτουν από τις παροχές γκολφ. Δεν αποφέρουν βέβαια κέρδος αλλά με αυτόν τον τρόπο είναι αυτοχρηματοδοτούμενα και βοηθούμε κι εμείς με τον τρόπο μας στη διατήρηση του τουρισμού για γκολφ. Όσον αφορά την ουσία του θέματος, σκοπεύουμε να διαφοροποιήσουμε τη στρατηγική μας και αντί να προσπαθούμε να διαθέσουμε τα έργα ως ενιαίες αναπτύξεις, θα έχουμε την ευχέρεια να τα  σπάσουμε σε μικρότερα, φθηνότερα και πιο ελκυστικά κομμάτια. Για παράδειγμα, το ξενοδοχειακό μέρος αυτών των αναπτύξεων θα μπορεί να διατεθεί ξεχωριστά, μέρος της οικιστικής ανάπτυξης ξεχωριστά, οι εμπορικοί χώροι ξεχωριστά. Θεωρούμε πως με αυτόν τον τρόπο ενδεχομένως τα συγκεκριμένα έργα να προσελκύσουν περισσότερο και συγκεκριμένο ενδιαφέρον. Είδαμε πρόσφατα να ανακοινώνεται και μία επένδυση σε ιδιωτική ανάπτυξη γκολφ, άρα αισιοδοξούμε πως με τη διαφοροποιημένη  στρατηγική θα υπάρξει και αυξημένο χειροπιαστό ενδιαφέρον.
Διαβουλεύσεις με το κράτος
 
Τι ισχύει σε σχέση με τη διάθεση προς το κράτος του ακινήτου που αποτελούσε τα κεντρικά γραφεία της Λαϊκής Τράπεζας αλλά κι άλλων ακινήτων. Υπάρχει κάποια εξέλιξη;
Επιδείξαμε ενδιαφέρον μετά την πρόσκληση που είχε απευθύνει το κράτος για αγορά κτηρίων και όπως μας έχουν ενημερώσει υπάρχει ενδιαφέρον για τα πρώην κεντρικά γραφεία της Λαϊκής Τράπεζας στην είσοδο της Λευκωσίας αλλά και για το Γιώρκειο.
 
Και για τους δύο πύργους του Γιώρκειου αντιλαμβανόμαστε;
Ακριβώς. Και για το κτήριο που στεγάζει σήμερα το Υπουργείο Υγείας και για το διπλανό που παραμένει ανεκμετάλλευτο.
 
 Ο δεύτερος πύργος είναι σε καλή κατάσταση;
Είναι σε διαχειρίσημη  κατάσταση, μπορεί να επανέλθει σε λειτουργήσιμη κατάσταση κι ακόμα κι εάν δεν ευδοκιμήσουν οι διαβουλεύσεις με το κράτος, θα βρούμε άλλους τρόπους να αξιοποιήσουμε το κτήριο, καθώς θεωρούμε πως μπορεί να κεντρίσει το ενδιαφέρον αρκετών επενδυτών.
 
Πότε εκτιμάτε πως θα υπάρξει τελική κατάληξη στις διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση;
Θεωρώ ότι εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020 θα υπάρξει οριστική κατάληξη.