Έξω από τον κύριο τερματικό σταθμό του αεροδρομίου Sky Harbor στο Φοίνιξ, θα πάρετε μια γεύση από ένα μέλλον που πλησιάζει γρήγορα: ρομποταξί της Waymo σχηματίζουν ουρά δίπλα στους οδηγούς της Uber και της Lyft για να μεταφέρουν τους επιβάτες στον προορισμό τους.
Η υπηρεσία μόλις ξεκίνησε στο Ώστιν και πλέον επεκτείνεται στο Σαν Φρανσίσκο, στο Λος Άντζελες και στη Silicon Valley. Όμως το Φοίνιξ είναι η “έδρα” αυτής της υπηρεσίας από το 2020, όταν ξεκίνησαν οι διαδρομές των οχημάτων αυτόνομης οδήγησης επί πληρωμή. Και σήμερα, η περιοχή που συνέβαλε στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης έχει γίνει αθόρυβα το κέντρο παραγωγής ρομποταξί της Waymo.
Περίπου 20 λεπτά ανατολικά του αεροδρομίου του Φοίνιξ, στη Mesa της Αριζόνα, βρίσκεται ένα εργοστάσιο έκτασης 239.000 τ. μ. Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο και παράγει ημερησίως πολλά ηλεκτρικά SUV της Jaguar I-PACE: λευκά, με τον ειδικά σχεδιασμένο υπολογιστή της εταιρείας, κάμερες, ραντάρ και αισθητήρες λέιζερ lidar. Το σχέδιο είναι να αυξηθεί εντυπωσιακά και να αυτοματοποιηθεί η παραγωγή για να συμβαδίσει με το πλάνο ανάπτυξης της εταιρείας, σχολίασε ο Kent Yiu, επικεφαλής του τμήματος παραγωγής οχημάτων της Waymo, με προϋπηρεσία στην Apple και στη General Motors.
“Είδαμε τις προοπτικές μας για την επόμενη πενταετία και είπαμε: ‘Εντάξει, για να το πετύχουμε το πλάνο, αυτό το εργοστάσιο θα πρέπει να μπορεί να παράγει δεκάδες χιλιάδες αυτοκίνητα ετησίως'”, είπε στο Forbes ο Yiu. “Εδώ έχουμε τις δυνατότητες και τους χώρους για να υποστηρίξουμε αυτή την ανάπτυξη”.
Η κλίμακα παραγωγής είναι μικρή σε σύγκριση με τα παραδοσιακά εργοστάσια αυτοκινήτων που κατασκευάζουν εκατοντάδες χιλιάδες οχήματα ετησίως. Αλλά τα 1.500 ρομποτάξι που διαθέτει η Waymo παρέχουν περισσότερες από 250.000 πληρωμένες διαδρομές την εβδομάδα ή περίπου 24 την ημέρα ανά όχημα, χρήση μεγαλύτερη από την ιδιωτική χρήση αυτοκινήτων και φορτηγών που “οδηγούνται” λίγες φορές την ημέρα. Όταν το εργοστάσιο στη Mesa ετοιμάσει 10.000 αυτοκίνητα Waymo για να βγουν στον δρόμο, ίσως σε έναν χρόνο με βάση τον τρέχοντα ρυθμό, ο στόλος της εταιρείας θα μπορούσε να κλείνει 250.000 διαδρομές την ημέρα. Αυτό σημαίνει περισσότερες από 1,5 εκατ. διαδρομές την εβδομάδα. Σε αυτή την κλίμακα, τα έσοδα της Waymo θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 2 δισ. δολάρια ετησίως από τα 100 εκατ. δολάρια σύμφωνα με την εκτίμηση του Forbes για το 2024. Η εταιρεία δεν σχολίασε τις εκτιμήσεις αυτές.
Οι εγκαταστάσεις στη Mesa αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων -η Waymo δεν λέει ακριβώς πόσα κεφάλαια επενδύει- είναι ζωτικής σημασίας για τους αναπτυξιακούς στόχους της μονάδας της Alphabet Inc. Μετά από χρόνια δοκιμών και πιλοτικών προγραμμάτων, από το 2009, που σήκωσαν περισσότερα από 11 δισ. δολάρια σε τρεις γύρους χρηματοδότησης -για να μην αναφέρουμε τα αμέτρητα δισεκατομμύρια που η Google διέθεσε στο πρόγραμμα μεταξύ 2009 και 2020-, η Waymo έγινε… όντως επιχείρηση πέρυσι.
Το 2024, επέκτεινε τις δραστηριότητές της στο Φοίνιξ, στο Σαν Φρανσίσκο και ατο Λος Άντζελες, ενώ τον Μάρτιο ακολούθησε το Ώστιν. Και καθώς συνεχίζει να αναπτύσσεται σε αυτές τις πόλεις, προσθέτοντας περισσότερα οχήματα και εξυπηρετώντας όλο και μεγαλύτερες περιοχές, το καλοκαίρι ετοιμάζεται να ξεκινήσει την παροχή των υπηρεσιών της στην Ατλάντα και το 2026 στο Μαϊάμι και στην Ουάσινγκτον. Στο μεταξύ, η Waymo κάνει δοκιμαστικές διαδρομές στο Νάσβιλ και στο Τόκιο. Αν η λειτουργία της σε αυτές τις πόλεις αποδειχθεί εξίσου βιώσιμη με την υφιστάμενη δραστηριότητά της, σύντομα η εταιρεία θα μπορεί να μεταφέρει εκατομμύρια επιβάτες εβδομαδιαίως, αν όχι καθημερινά. Μετά από περίπου 16 χρόνια, το μεγάλο στοίχημα της Alphabet μπορεί τελικά να αποδώσει.
“Θα συνεχίσουμε να είμαστε επικεντρωμένοι στο πώς θα δημιουργήσουμε τον καλύτερο οδηγό στον κόσμο”, τόνισε ο CEO της Alphabet, Sundar Pichai, κατά την ενημέρωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας στις 24 Απριλίου.
Για να το πετύχει αυτό η Alphabet, πρέπει μεταξύ άλλων να εξασφαλίσει αδειοδοτήσεις για τη χρήση ΙΧ αυτόνομης οδήγησης, τόνισε ο ίδιος. Την προηγούμενη εβδομάδα, η Waymo έκανε ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση ανακοινώνοντας τη συνεργασία της με την Toyota για τον σχεδιασμό αυτόνομων αυτοκινήτων και φορτηγών επόμενης γενιάς, καθώς και για τη μελέτη του συστήματος της Waymo στα οχήματα αυτόνομης οδήγησης.
Το εργοστάσιο διευθύνεται από τη Magna, μια κορυφαία εταιρεία μηχανικής και κατασκευής αυτοκινήτων, η οποία παρήγαγε την Jaguar I-PACE που χρησιμοποιεί η Waymo στο εργοστάσιό της στο Γκρατς της Αυστρίας. Αντικαθιστά ένα μικρότερο εργοστάσιο συναρμολόγησης στο Ντιτρόιτ που άνοιξε η Waymo το 2019, επίσης με τη Magna, και έκλεισε στο τέλος του 2024.
Στον χώρο του εργοστασίου, δεν θα δείτε ιμάντες μεταφοράς ή μεταλλικές σφραγίδες όπως στα παραδοσιακά εργοστάσια συναρμολόγησης. Ο ρυθμός παραγωγής είναι σταθερός, αλλά όχι μεγάλος σε όγκο. Από τη μια πλευρά του εργοστασίου εισέρχονται τα αυτοκίνητα προς παραγωγή: με πλαστικά καλύμματα στα πάνελ του αμαξώματος και “κενά” εκεί που θα τοποθετηθούν οι αισθητήρες. Μπαίνουν σε μια γραμμή συναρμολόγησης όπου δεκάδες εργάτες αφαιρούν τα καλύμματα, τους προφυλακτήρες και άλλα εξωτερικά εξαρτήματα για να ξεκινήσουν τη διαδικασία εγκατάστασης της ηλεκτρικής καλωδίωσης, των υπολογιστών, των αισθητήρων σε κάθε γωνία του οχήματος και του προηγμένου συστήματος της Waymo με το λέιζερ lidar για τρισδιάστατη όραση, πολλαπλές κάμερες και αισθητήρες ήχου.
“Κάθε όχημα έρχεται με αυτά τα κοψίματα που έχουν γίνει εκ των προτέρων και με μια πλάκα τοποθέτησης στην κορυφή”, σημείωσε η Amanda York, υπεύθυνη προγράμματος του εργοστασίου, η οποία στο παρελθόν εργαζόταν στο τμήμα συναρμολόγησης της Johnson Controls και της Boeing. “Αυτά τα στοιχεία μάς βοηθούν να εξορθολογήσουμε και να βελτιώσουμε τη διαδικασία και την αποδοτικότητα της γραμμής παραγωγής”.
Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, επανατοπθετούνται οι προφυλακτήρες και άλλα εξωτερικά κομμάτια και προστίθενται τα σήματα και τα αυτοκόλλητα της Waymo. Το τελικό βήμα είναι μια σειρά δοκιμών για τη βαθμονόμηση του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης και των αισθητήρων, συμπεριλαμβανομένων σύντομων αξιολογήσεων οδήγησης σε έναν χώρο έξω από τις εγκαταστάσεις.
“Αυτή η διαδικασία διαρκεί από 20 λεπτά έως μία ώρα, απλά για να βεβαιωθούμε ότι όλα λειτουργούν σωστά – ότι το όχημα βλέπει τα πάντα σωστά”, είπε ο Yiu. “Και στη συνέχεια, όλα αυτά τα δεδομένα, τα μεταφορτώνουμε σε έναν server στο Mountain View για να βεβαιωθούμε ότι όλα είναι εντάξει”.
Μια μέρα τον περασμένο μήνα ο στόχος ήταν να ολοκληρωθούν έξι οχήματα σε μία μόνο βάρδια. Ο Yiu σημείωσε ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε σύντομα να διπλασιαστεί.
Κρυμμένος, πίσω από έναν ψηλό τοίχο δίπλα στο εργοστάσιο, βρίσκεται ένας “μυστικός” χώρος στάθμευσης, όπου βρίσκονται περισσότερα από 2.000 λευκά I-PACE, που περιμένουν να μετατραπούν σε ρομποταξί. Η Jaguar σταμάτησε πέρυσι την κυκλοφορία του πολυτελούς μοντέλου, με τιμή περίπου στα 72.000 δολάρια, αλλά η Waymo αγόρασε χιλιάδες από αυτά και θα συνεχίσει να τα χρησιμοποιεί και τα επόμενα χρόνια.
Σύντομα ακόμη δύο μοντέλα θα ενταχθούν στο στόλο της Waymo. Ανάμεσά τους το μικρό βαν της Zeekr, μια μάρκα ηλεκτρικών οχημάτων που δημιουργήθηκε πρόσφατα από τον κινεζικό όμιλο Geely, στον οποίο ανήκουν επίσης η Volvo και η Polestar, η οποία ήδη αγοράζει τον εξοπλισμό της Waymo. Μια έκδοση του ηλεκτρικού χάτσμπακ Ioniq 5 της Hyundai Motor θα αρχίσει να φτάνει στο εργοστάσιο της Waymo μέχρι το τέλος του έτους. Η παραγωγή του θα γινεται στο “Metaplant” της κορεατικής αυτοκινητοβιομηχανίας στο Ellabell της Τζόρτζια, που ξεκίνησε να λειτουργεί τον Μάρτιο.
Και τα δύο αυτοκίνητα θα πρέπει να είναι σημαντικά φθηνότερα από την Jaguar, αν και οι δασμοί του Τραμπ έχουν δημιουργήσει ένα πρόβλημα με το Zeekr. Οι απευθείας εισαγωγές του βαν ήταν ήδη μια πιο ακριβή επιλογή, καθώς οι ΗΠΑ αύξησαν τους δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα στο 100% υπό τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Μια πιθανή παράκαμψη των δασμών εκείνη την εποχή θα ήταν να τα εισάγει η Waymo σε “kit” και να κάνει τη συναρμολόγηση στη μονάδα της Mesa. Με τον Τραμπ να αυξάνει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα στο 145%, το Zeekr θα είναι πολύ ακριβό ακόμη και αν συναρμολογείται στην Αριζόνα.
Η Waymo δεν έχει αποκαλύψει λεπτομέρειες για τα σχέδιά της όσον αφορά το Zeekr, μόνο ότι θα συνεχίσει να το δοκιμάζει στις ΗΠΑ και ότι έχει ολοκληρώσει τις δοκιμές πρόσκρουσης για να πάρει άδεια χρήσης τους στους αμερικανικούς δρόμους.
Το Zeekr είναι μια ελκυστική επιλογή ως ρομποτάξι, διαθέτει ευρύχωρη καμπίνα ώστε είναι εύκολο να μπει και να βγει ο επιβάτης, συρόμενες πλευρικές πόρτες και χαμηλό επίπεδο δάπεδο. Το όχημα είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από το μικρό ηλεκτρικό βαν της ανταγωνίστριας Zoox, το οποίο, σε αντίθεση με τα μοντέλα της Waymo, δεν έχει τιμόνι, πεντάλ ή εξωτερικούς καθρέφτες.
Οι επίδοξοι ανταγωνιστές στον κλάδο των ρομποταξί, όπως η Tesla, πιστεύουν ότι θα έχουν μεγάλο πλεονέκτημα κόστους έναντι της Waymo, επειδή οχήματα όπως το μελλοντικό Cybercab που παρουσιάστηκε το περασμένο φθινόπωρο έχουν πολύ χαμηλότερο κόστος παραγωγής. Αλλά αυτό συμβαίνει επειδή η Tesla χρησιμοποιεί λιγότερο εξελιγμένους αισθητήρες και υπολογιστικά συστήματα. Αντί για τα lidar και τα ραντάρ υψηλής τεχνολογίας που χρησιμοποιεί η Waymo, η Tesla χρησιμοποιεί υποτυπώδεις ψηφιακές κάμερες 5 megapixel. Αυτό μπορεί να εξοικονομεί χιλιάδες δολάρια σε κόστος, αλλά η Waymo πιστεύει ότι το στιβαρό σύστημα όρασης μεγιστοποιεί την ασφάλεια των επιβατών. Και τα αυτοκίνητά της κυκλοφορούν πράγματι στους δρόμους.
Όλη η τεχνολογία της Waymo σχεδιάζεται εσωτερικά, συμπεριλαμβανομένου του lidar, του ραντάρ, των καμερών και του υπολογιστικού συστήματος, και κατασκευάζεται από την τεράστια, παγκόσμια βάση προμηθευτών της Alphabet. Η Waymo ανακοίνωσε ότι το hardware των οχημάτων της 6ης γενιάς που θα χρησιμοποιηθεί αργότερα εντός του έτους θα είναι πολύ φθηνότερο από αυτό που χρησιμοποιεί σήμερα, χωρίς να δώσει περαιτέρω διευκρινίσεις. Αυτό βέβαια έγινε πριν τους δασμούς Τραμπ.
Προς το παρόν, η εταιρεία προσπαθεί να βρει τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να εγκαταστήσει την τεχνολογία της στα Jaguar και να τα μεταφέρει σε όλες τις πόλεις όπου παρέχει υπηρεσίες. Δεν θα μεταφερθούν όμως όλες οι Jaguar με φορτηγά. Όσες καταλήξουν στον στόλο του Φοίνιξ θα κατευθυνθούν προς τα εκεί αυτόνομα, ίσως με αφετηρία το αεροδρόμιο Sky Harbor, μόλις πάρουν το “πράσινο φως” για να παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
