Σε δύο μέτωπα κινήθηκε το Τμήμα της Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας για να διαχειριστεί τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν στον τομέα των υπηρεσιών από τον τρόπο εφαρμογής της νομοθεσίας για το νέο Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων των εταιρειών και κυρίως για την επιβολή προστίμου σε όσες επιχειρήσεις -και αξιωματούχους τους- δεν πρόλαβαν να συμμορφωθούν μέχρι 1/1/2024.
Οι εταιρείες έπρεπε μέχρι το τέλος του 2023 να καταχωρίσουν στο ηλεκτρονικό μητρώο του Τμήματος του Εφόρου Εταιρειών τα στοιχεία που αφορούν τους πραγματικούς δικαιούχους (ιδιοκτήτες) τους ή των εταιρειών πελατών τους, δηλαδή των φυσικών προσώπων που έχουν το τελικό ιδιοκτησιακό καθεστώς ή τον τελικό έλεγχο των εταιρειών. Πολλές εταιρείες δεν συμμορφώθηκαν και από 1/1/2024 τους επιβλήθηκε πρόστιμο 200 ευρώ, συν 100 ευρώ για κάθε μέρα που παρατείνεται η μη συμμόρφωση.
Μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από εταιρείες και συνδέσμους, περιλαμβανομένου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, η Έφορος Εταιρειών Ειρήνη Μυλωνά-Χρυσοστόμου προέβη χθες σε κινήσεις διαχείρισης του προβλήματος. Από τη μια, ζήτησε γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία κατά πόσο μπορεί να δοθεί παράταση στην καταχώριση των στοιχείων των Πραγματικών Δικαιούχων για τις 5 χιλιάδες οντότητες, που σχετίζονται κυρίως με εμπιστεύματα, οι οποίες είχαν εξαιρεθεί από την παράταση που είχε δοθεί (29η Φεβρουαρίου 2024), για καταχώριση των στοιχείων στο ηλεκτρονικό σύστημα.
Επίσης, η Έφορος ζήτησε και αναμένει την απάντηση του Γενικού Εισαγγελέα κατά πόσο μπορούν να επιστραφούν οι χρηματικές επιβαρύνσεις που επιβλήθηκαν και πληρώθηκαν από 5 χιλ εταιρείες, στο πλαίσιο ανάκλησης της διοικητής πράξης. Πιθανόν η Νομική Υπηρεσία να δώσει την απάντηση της αρχές της επόμενης εβδομάδας, πριν τη συζήτηση του θέματος (την Τρίτη) στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου.
Άνοιξε το σύστημα
Την ίδια ώρα, το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών, μετά τις τοποθετήσεις του Παγκύπριου Δικηγορικού Σύλλογου, του ΣΕΛΚ, του CIBA, του CIFA και του STEP, προέβη σε διευθετήσεις, ώστε από χθες οι εταιρείες και αξιωματούχοι τους να μπορούν να καταχωρούν τα στοιχεία των Πραγματικών Δικαιούχων στο Μητρώο, χωρίς προηγουμένως να καταβάλουν τη χρηματική επιβάρυνση, όπως απαιτούσε το σύστημα έως χθες.
Ωστόσο, όπως μας λέχθηκε, το πρόστιμο εξακολουθεί να επιβάλλεται στις οντότητες οι οποίες δεν έχουν συμμορφωθεί με τον νόμο. Η συγκεκριμένη ρύθμιση έγινε μετά από οδηγίες που δόθηκαν στην εταιρεία που ανέπτυξε το ηλεκτρονικό σύστημα του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων.
Μέχρι στιγμής έχουν επιβληθεί πρόστιμα ύψους €2 εκατ. σε εταιρείες που δεν έχουν συμμορφωθεί, ενώ το ποσό θα αυξάνεται καθημερινά, καθώς συνεχίζουν να τρέχουν οι χρηματικές κυρώσεις ανά ημέρα παράτασης της μη συμμόρφωσης με τη νομοθεσία. Βάσει του νόμου, σε περίπτωση που μία εταιρεία δεν συμμορφώθηκε εμπρόθεσμα υπόκειται σε χρηματική επιβάρυνση €200, ενώ για κάθε μέρα συνέχισης της παράβασης επιβαρύνεται με €100, με ανώτατο όριο συνολικής επιβάρυνσης τις €20.000.
Κανένας δεν αντέδρασε το 2021
Αρμόδια πηγή δήλωσε στον «Φ» πως όταν συζητείτο το 2021 ο συγκεκριμένος νόμος στη Βουλή (προς εναρμόνιση με ενωσιακή Οδηγία) δεν υπήρξαν αντιδράσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς για το ύψος των προστίμων που θα επιβάλλονταν σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.
Μάλιστα, η Δημοκρατία είχε εφαρμόσει την υποχρέωση για το σχετικό Μητρώο με καθυστέρηση, με αποτέλεσμα να δεχθεί υποδείξεις από την Κομισιόν.
Το 2015, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε πως τα κράτη-μέλη πρέπει να τηρούν Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων Εταιρειών και άλλων Νομικών Οντοτήτων, με στόχο την πρόληψη και καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
