Το ύψος των… επενδύσεων του ΤΚΑ υπό τη μορφή καταθέσεων στην Κυβέρνηση ή μέσω αγοράς κυβερνητικών τίτλων ανήλθε το 2024 σε €11,90 δισ., καταγράφοντας αύξηση 12,2%, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, που ήταν €10,60 δισ.
Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση του Γραφείου Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους 2024 και φαίνεται ότι η επενδυτική πολιτική που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια από το ΤΚΑ -με τα λεφτά για τις συντάξεις των εργαζομένων- δεν έχει διαφοροποιηθεί, παρά τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν από το Υπουργείο Εργασίας ότι θα υπάρξουν αλλαγές.
Συχνά στη Βουλή, όταν εγείρεται το θέμα, οι συνδικαλιστικοί φορείς και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο επισημαίνουν την ανάγκη σταδιακής αποπληρωμής του «χρέους» της Κυβέρνησης προς το ΤΚΑ, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα πραγματικό αποθεματικό για το Ταμείο.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, το ΤΚΑ, λόγω των ιστορικά ετήσιων πλεονασμάτων του, διαθέτει μεγάλο απόθεμα επενδύσεων στην κεντρική κυβέρνηση. Οι επενδύσεις του ΤΚΑ υπό μορφή καταθέσεων στην Κυβέρνηση ή μέσω αγοράς κυβερνητικών τίτλων στο τέλος του 2024 ανήλθαν σε €11,90 δισ. σύμφωνα με τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Να διευκρινίσουμε ότι οι καταθέσεις στην ουσία είναι πλασματικές και αποτελούν υποχρέωση της κυβέρνησης προς το ΤΚΑ, χωρίς όμως αυτές να προσμετρούνται στο δημόσιο χρέος.
Στην έκθεση υποδεικνύεται ότι το ΤΚΑ, στην προσπάθεια αύξησης των εσόδων του, έχει επενδύσει τόσο σε κυβερνητικά ομόλογα εξωτερικού όσο και σε εγχώρια κυβερνητικά ομόλογα και το συνολικό ύψος των επενδύσεων σε τίτλους του δημοσίου, μετά τη λήξη εγχώριου ομολόγου τον Ιούνιο του 2021, εκμηδενίστηκε.
Σημειώνεται ότι, το ΤΚΑ διατηρεί επίσης καταθέσεις σε εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, το σύνολο των οποίων ανήλθε σε €109 εκατ. στο τέλος του 2024.
Επιπρόσθετα από το ΤΚΑ, ενδοκυβερνητικές επενδύσεις (χρέος) γίνονται και από άλλα πέντε υπό διαχείριση ταμεία. Στο τέλος του 2024, το συνολικό ύψος των επενδύσεων των πέντε υπό διαχείριση Ταμείων της κεντρικής κυβέρνησης ανήλθε σε €123 εκατ., εκ των οποίων τα €62 εκατ. αφορούσαν επενδύσεις του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, €57 εκατ. του Ταμείου Πρόνοιας Τακτικών Κυβερνητικών Εργατών και €4 εκατ. του Ταμείου Θήρας.
Τα υπόλοιπα δύο υπό διαχείριση ταμεία είναι το Ταμείο της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού και το Ταμείο του Οργανισμού Γεωργικής Ασφάλισης. Σημειώνεται ότι το εκκρεμές υπόλοιπο των δύο πιο πάνω Ταμείων από το τέλος του 2018 είναι μηδενικό και τα πλεονάσματα των υπό διαχείριση ταμείων επενδύονται σε βραχυπρόθεσμα κυβερνητικά γραμμάτια.
Στην ετήσια έκθεση σημειώνεται πως, από το έτος 2024, μετά την πρόωρη αποπληρωμή του ανεξόφλητου χρέους των δύο δανείων, χορηγήθηκαν από τον Δήμο Λευκωσίας προς την κεντρική Κυβέρνηση το 2011, με μεταβλητό επιτόκιο, το ενδοκυβερνητικό χρέος μεταξύ των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της κεντρικής κυβέρνησης εκμηδενίστηκε.
Το Γραφείο Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους εξηγεί ότι η ενδοκυβερνητική σχέση Κυβέρνησης – ΤΚΑ και άλλων υπό διαχείριση ταμείων όπως αναφέρονται πιο πάνω, σε ενοποιημένη βάση, αποτελεί απλά μια στατιστική και λογιστική μεθοδολογία.
Στην ετήσια έκθεση σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι στην περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη γενική κυβέρνηση συνθέτουν τρεις υποτομείς: η κεντρική κυβέρνηση, οι ΑΤΑ (Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης) και το ΤΚΑ. Tο ύψος των δανείων των ΑΤΑ υπολογίστηκε σε €448 εκατ. στο τέλος του 2024. Η πλειονότητα των δανείων αυτών αφορά δάνεια των Συμβουλίων Αποχετεύσεως και ΑΤΑ. Το χρέος είναι υπό μορφή μακροπρόθεσμων τραπεζικών δανείων και φέρουν είτε κυμαινόμενο είτε σταθερό επιτόκιο.