Το νέο φορολογικό καθεστώς που προωθεί η Κυβέρνηση θα φορολογεί και τα έσοδα από αποζημιώσεις που λαμβάνουν εργαζόμενοι στο πλαίσιο εφαρμογής σχεδίων πρόωρης – εθελούσιας αφυπηρέτησης. Θα φορολογούνται, όμως, και άλλα εισοδήματα, που αποκτούνται υπό μορφήν μπόνους ή κινήτρων ή επιδομάτων.

Σχέδια αποζημίωσης για εθελούσια αποχώρηση παραχωρούν συνήθως οι τράπεζες αλλά και ημικρατικοί οργανισμοί, σε μια προσπάθεια να δοθούν κίνητρα σε μέρος του προσωπικού τους να αποχωρήσει, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και να υπάρξει αναδιοργάνωση της δομής ενός οργανισμού.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα σχέδια εθελούσιας αποχώρησης είναι αρκετά γενναιόδωρα και, μάλιστα, με αφορολόγητο το ποσό της αποζημίωσης.

Σύμφωνα όμως με το νομοσχέδιο που ετοίμασε η Κυβέρνηση για να τροποποιηθεί ο νόμος περί Φορολογίας Εισοδήματος (και περιλαμβάνεται στο πακέτο των έξι νομοθετημάτων για τον φορολογικό μετασχηματισμό), προστίθεται νέο άρθρο στον βασικό νόμο, ώστε να φορολογούνται οποιαδήποτε εισοδήματα, κέρδη ή άλλα οφέλη, χρηματικής ή άλλης μορφής, που παρέχονται ή χορηγούνται αναφορικά με οποιοδήποτε αξίωμα ή μισθωτές υπηρεσίες, στο άτομο το οποίο κατέχει το αξίωμα ή παρέχει τις μισθωτές υπηρεσίες ή σε οποιοδήποτε μέλος της οικογένειάς του, περιλαμβανομένων και άλλων οκτώ πηγών εισοδημάτων.

Τι θα φορολογείται

Βάσει του άρθρου 5, θα φορολογούνται τα εξής εισοδήματα:

  • Εισόδημα οφέλους που παρέχεται ως κίνητρο για την αποδοχή εργοδότησης ή διορισμού σε αξίωμα, περιλαμβανομένου και τέτοιου οφέλους που παρέχεται πριν την έναρξη της εργοδότησης ή του διορισμού σε αξίωμα.
  • Εισόδημα φιλοδωρήματος που παραχωρείται χαριστικά κατά την αφυπηρέτηση, ή την πρόωρη αφυπηρέτηση, ή τη λήξη ή τον πρόωρο τερματισμό σύμβασης εργοδότησης ή διορισμού σε αξίωμα
  • Εισόδημα οφέλους που παραχωρείται βάσει Σχεδίου Πρόωρης Αφυπηρέτησης Υπαλλήλων.
  • Εισόδημα αποζημίωσης για τον τερματισμό εργοδότησης ή διορισμού σε αξίωμα, η καταβολή της οποίας δεν προνοείται σε σύμβαση εργοδότησης ή σύμβαση διορισμού σε αξίωμα ή σε συλλογική σύμβαση ή κανονισμούς ή σε οποιουσδήποτε άλλους όρους διέπουν την εργοδότηση ή τον διορισμό σε αξίωμα.
  • Εισόδημα από οποιοδήποτε άλλο όφελος που παραχωρείται βάσει σύμβασης εργοδότησης ή σύμβασης διορισμού σε αξίωμα, ή βάσει συλλογικής σύμβασης ή κανονισμών ή οποιωνδήποτε άλλων όρων διέπουν την εργοδότηση ή τον διορισμό σε αξίωμα.
  • Εισόδημα από ποσά εισπρακτέα σύμφωνα με απόφαση δικαστηρίου, τα οποία αφορούν σε εργοδότηση ή σε αξίωμα.
  • Εισόδημα της κατ’ εκτίμηση ετήσιας αξίας καταλύματος, στέγης, οικίας ή διατροφής και
  • Εισόδημα από οποιοδήποτε επίδομα.

Αφορολόγητο το 20%

Σύμφωνα με πληροφορίες που εξασφάλισε ο «Φ», το ύψος της φορολόγησης θα είναι ανάλογα με την κλίμακα στην οποία βρίσκονται τα ετήσια εισοδήματα του φορολογούμενου. Δεν αποκλείεται να καθοριστεί και ένας φορολογικός συντελεστής της τάξης του 20%.

Το 20% των εισοδημάτων που θα έχουν οι φορολογούμενοι από τα σχέδια πρόωρης αφυπηρέτησης θα εξαιρείται της φορολογίας. Για παράδειγμα, εάν το ύψος της αποζημίωσης που θα λάβει ο φορολογούμενος είναι της τάξης των €100 χιλ., οι πρώτες €20 χιλ. θα είναι αφορολόγητες και η φορολόγηση θα γίνεται στα εισοδήματα των €80 χιλ.

Βάσει του νομοσχεδίου, από τη φορολόγηση εξαιρούνται τα εφάπαξ που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τα σχέδια συντάξεως και ταμεία προνοίας.
Ουσιαστικά, εκτός φόρου θα παραμείνουν όλες οι αποζημιώσεις, ταμεία προνοίας και συντάξεως, που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι και προνοούνται στις συλλογικές τους συμβάσεις.

Σχέδια εθελούσιας εξόδου ή ευδόκιμης αφυπηρετήσης τα οποία ήταν αφορολόγητα εφάρμοσαν η Τράπεζα Κύπρου, η Λαϊκή Τράπεζα, η Ελληνική Τράπεζα, η Alpha Bank, ο Συνεργατισμός, η Cyta, η Αρχή Λιμένων και η ΑΗΚ.

Και στο παρελθόν το Υπουργείο Οικονομικών κατέβαλε προσπάθεια για φορολόγηση των αποζημιώσεων των σχεδίων πρόωρης εξόδου από την εργασία. Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό το αρμόδιο υπουργείο είχε ετοιμάσει σχετικό νομοσχέδιο, με το οποίο θα φορολογούνταν οι αποζημιώσεις από τέτοια σχέδια. Τότε έγιναν ασκήσεις επί χάρτου για την επιβολή μιας οριζόντιας φορολογίας με χαμηλό συντελεστή και όχι επί των ετήσιων εισοδημάτων των αποχωρούντων υπαλλήλων. Το νομοσχέδιο δεν προχώρησε και παρέμεινε στα συρτάρια του υπουργείου. Με το ενδεχόμενο φορολόγησης τέτοιων αποζημιώσεων είχαν διαφωνήσει οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι οποίες είχαν υποστηρίξει πως πλήττονταν τα εργασιακά τους κεκτημένα.