Υπάρχει επαρκής ανταγωνισμός στην τιμολόγηση των τραπεζικών προϊόντων, ήταν το μήνυμα που έδωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χριστόδουλος Πατσαλίδης, κατευνάζοντας τις ανησυχίες των βουλευτών για τις παρενέργειες που μπορούν να δημιουργήσουν τα ολιγοπώλια, μιλώντας χθες στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, με αφορμή την έναρξη της συζήτησης για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2026.
Οι βουλευτές κατά πλειοψηφία ήθελαν να ακούσουν από πρώτο χέρι αν οι δύο μεγάλες συστημικές τράπεζες, Τράπεζα Κύπρου και Eurobank Limited και εν συνεχεία η απορρόφηση των καλών στοιχείων ενεργητικού της Astrobank από την Alpha Bank Cyprus, μπορούν να λειτουργήσουν εις βάρος των πελατών, μέσα από τη δημιουργία ολιγοπωλίων. Ο διοικητής υπέδειξε ότι είναι σημαντικό οι τράπεζες να έχουν τέτοιο μέγεθος που να τους επιτρέπει να ανταγωνιστούν ξένες τράπεζες, προσθέτοντας ότι υπάρχει επαρκής ανταγωνισμός στην Κύπρο και εξήγησε ότι το να υπάρχουν πολλές μικρές τράπεζες αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούν να ανταγωνιστούν τις μεγάλες.
Οι χρεώσεις των τραπεζών
Αναμενόμενο ήταν οι ερωτήσεις των βουλευτών να αφορούν το ζήτημα κόστους των τραπεζικών υπηρεσιών, με το διοικητή να υποδεικνύει ότι η Κεντρική δεν μπορεί να παρέμβει στην τιμολόγηση της δραστηριότητας των τραπεζών. Σημείωσε ότι το κόστος δανεισμού συμπορεύεται με το διάμεσο της Ευρωζώνης, συνεπώς κατά τη γνώμη του δεν τίθεται θέμα υπερχρεώσεων και άρα λειτουργεί ο ανταγωνισμός στην αγορά.
Σε σχέση με την συμπεριφορά των τραπεζών προς τους πελάτες, ειδικά για αυτούς που παρουσιάζουν δυσκολίες στις υποχρεώσεις υπέδειξε ότι είναι σημαντικό να δείξουν ευαισθησία καθώς μπορεί να διακινδυνεύσουν τη φήμη τους. Απέρριψε το επιχείρημα ότι έχει εκποιηθεί μεγάλος όγκος ακινήτων που αφορά πρώτη κατοικία μέχρι €350.000, αναφέροντας ότι το ποσοστό των εκποιήσεων σε αυτή την κατηγορία είναι 2% επί του συνόλου.
Σχετικά με το δίκτυο καταστημάτων στις ορεινές περιοχές και τον αριθμό των ΑΤΜ που υπάρχουν, ανέφερε στους βουλευτές ότι στην Κύπρο αντιστοιχούν 22 καταστήματα ανά 100.000 κατοίκους, στην Ευρωζώνη 19, ενώ σε χώρες παρομοίου μεγέθους ακόμα λιγότερα. Συμπλήρωσε ότι θα μπορούσαν να αυξηθούν τα ΑΤΜ σε αυτές τις περιοχές αλλά είναι κάτι που επαφίεται στις τράπεζες.
Για την ασφάλεια των τραπεζικών συστημάτων, ο κ. Πατσαλίδης απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών ανέφερε πως οι κυβερνοεπιθέσεις στην Κύπρο έχουν αυξηθεί περισσότερο σε σύγκριση με τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι μέχρι σήμερα όλες αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς από τις τράπεζες. Σημείωσε, ωστόσο, ότι πρόκειται για ζήτημα που εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία, λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη μετάβασης του τραπεζικού τομέα προς την ψηφιακή τραπεζική, και επανέλαβε την ανάγκη διαρκούς επαγρύπνησης και ενίσχυσης της προστασίας.
Αποφάσεις για θωράκιση
Σχετικά με τη θωράκιση των τραπεζών ως προς τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ο διοικητής εξήγησε στους βουλευτές ότι έχουν ληφθεί στοχευμένα μέτρα αξίας 208 εκατ.
Πιο αναλυτικά,
-αύξηση του αντικυκλικού αποθέματος ασφάλειας στο 1,5% από 1,0%, δηλαδή αύξηση ύψους €71 εκατ. Με την απόφαση αυτή, δεσμεύεται μέρος των κερδών του τραπεζικού τομέα, ενισχύοντας τη δυνατότητά του για απορρόφηση ζημιών, και την ικανότητά του για επαρκή χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας σε περιόδους κρίσης.
-Αύξηση του επιπέδου-στόχου των διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων από το ελάχιστο ποσοστό του 0,8% των καλυπτόμενων καταθέσεων που ορίζει η νομοθεσία, στο 1,25%. Η αύξηση μεταφράζεται με την καταβολή πρόσθετων εισφορών συνολικού ύψους περίπου €137 εκατ. από τις τράπεζες, σε δέκα εξαμηνιαίες δόσεις. Ως εκ τούτου, τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα του TEK αναμένεται ότι θα ανέλθουν περίπου στα €360 εκατ.
Όσον αφορά τα κρυπτονομίσματα, ο διοικητής είπε ότι η Κεντρική μαζί με ευρωπαϊκούς θεσμούς έχει εκδώσει ανακοίνωση για το θέμα, για το οποίο υπάρχει ανησυχία και στην ΕΚΤ, εκφράζοντας παράλληλα τη συμφωνία του με την ανάγκη εκστρατείας διαφώτισης. Για το ψηφιακό ευρώ είπε ότι υπάρχει σχέδιο δράσης της ΕΚΤ, δεν έχει όμως παρθεί ακόμη απόφαση για την εισαγωγή του, προσθέτοντας ότι το θέμα περιλαμβάνεται και στην ατζέντα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.