Βουλή: Πέρασε το πλαίσιο ελέγχου ξένων επενδύσεων – Αντιπαραθέσεις με αναφορές σε «προέδρους που μπεκρουλιάζουν»

Έντονες αντιπαραθέσεις, πολιτικές αιχμές και αναφορές σε «ιδεολογικές αγκυλώσεις», «χρυσά διαβατήρια», «Ρώσους ολιγάρχες» και «προέδρους που μπεκρουλιάζουν» σημάδεψαν τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για το πλαίσιο ελέγχου των άμεσων ξένων επενδύσεων.

Η συζήτηση πήρε έντονο πολιτικό χαρακτήρα, με αναφορές ακόμη σε προεκλογικές καμπάνιες, πατριωτισμούς, πραξικοπήματα και «μηδενισμό που οδηγεί σε χαμηλά ποσοστά», όπως ειπώθηκε στην αίθουσα.

Το νομοσχέδιο τελικά υπερψηφίστηκε, ενώ απορρίφθηκαν τρεις τροπολογίες που είχε καταθέσει το ΑΚΕΛ.

Τις αντεγκλήσεις στη συζήτηση, που κράτησε πέραν της μιάμισης ώρας, πυροδότησαν τρεις τροπολογίες του ΑΚΕΛ για τις ξένες επενδύσεις στα ακίνητα, το στεγαστικό απόθεμα και για να ρυθμίζονται τα εργασιακά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Όσοι Βουλευτές έλαβαν το λόγο σε πρωτολογίες και δευτερολογίες για να απαντήσουν στο ΑΚΕΛ, ανέφεραν ότι το ν/σ είναι εναρμονιστικό και αφορά ελέγχους σε ξένες επενδύσεις σε ζωτικής σημασίας υποδομές του κράτους (αεροδρόμια, λιμάνια, ενέργεια κ.λπ.) προς διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.

Χαρακτήρισαν τις τροπολογίες του ΑΚΕΛ άσχετες με το ν/ο και είπαν ότι κατατίθενται προτάσεις νόμου και άλλες ρυθμίσεις από την Κυβέρνηση για το θέμα του στεγαστικού και της ανεξέλεγκτης αγοράς ακινήτων από τρίτους.

Οι Βουλευτές του ΑΚΕΛ που πήραν το λόγο απάντησαν ότι οι τροπολογίες στόχο έχουν να ρυθμίσουν τεράστια προβλήματα στο στεγαστικό όπου τα μικρομεσαία στρώματα δεν μπορούν να αποκτήσουν στέγη και η στέγη αποτελεί πλέον άπιαστο όνειρο. Ανέφεραν επίσης ότι οι συνάδελφοί τους βρίσκουν προφάσεις να απορρίψουν τροπολογίες του κόμματός τους.

Τι λέει το Ν/σ

Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις στις άμεσες ξένες επενδύσεις προβλέπουν κυρίως για την υποχρέωση ξένου επενδυτή να κοινοποιεί στην αρμόδια αρχή την πρόθεσή του για την πραγματοποίηση άμεσης ξένης επένδυσης (ΑΞΕ), τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται, τη διαδικασία ελέγχου ΑΞΕ από την αρμόδια αρχή, τις απαιτούμενες πληροφορίες στο πλαίσιο ελέγχου ΑΞΕ, τα κριτήρια και τους παράγοντες που δυνατόν να λαμβάνει υπόψη η αρμόδια αρχή κατά τον έλεγχο ΑΞΕ ως προς το ενδεχόμενο επηρεασμού της ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης, την επιβολή όρων και προϋποθέσεων από την αρμόδια αρχή σε σχέση με ΑΞΕ, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και τη λήψη άλλων μέτρων από την αρμόδια αρχή σε περίπτωση παράβασης προνοιών του προτεινόμενου νόμου.

Επίσης προβλέπει για τη σύσταση και λειτουργία Συμβουλευτικής Επιτροπής για σκοπούς πληροφόρησης και παροχής συμβουλών προς την αρμόδια αρχή, την υποβολή έκθεσης από την αρμόδια αρχή προς το Υπουργικό Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του προτεινόμενου νόμου, τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα της αρμόδιας αρχής, τη δυνατότητα προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου κατά των αποφάσεων της αρμόδιας αρχής σε σχέση με ΑΞΕ.

Κατά τη συζήτηση της νομοθεσίας αναφέρθηκε ότι η θέσπιση εθνικού μηχανισμού ελέγχου των ΑΞΕ στην ΚΔ κρίνεται αναγκαία για την προστασία της δημόσιας τάξης και ασφάλειας σε τομείς στρατηγικής σημασίας, καθώς και για τη διασφάλιση της συμμετοχή της Κύπρου στον σχετικό μηχανισμό συνεργασίας της ΕΕ. 

Προστίθεται στα κριτήρια υποχρεωτικής κοινοποίησης ΑΞΕ η ελάχιστη αξία της επένδυσης, το ύψος της οποίας καθορίζεται στα €2 εκατομμύρια.

Τονίστηκε ότι στόχος είναι η σύσταση ενός αποτελεσματικού και διαφανούς μηχανισμού ελέγχου των ΑΞΕ, ο οποίος ωστόσο δεν θα παρεμποδίζει τις επενδύσεις που προωθούν την ανάπτυξη και την καινοτομία. 

Σημειώνεται ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε γη και ακίνητα θα εμπίπτουν στο πεδίο του προτεινόμενου νόμου, μόνο σε περίπτωση που η γη και τα ακίνητα είναι καίριας σημασίας για τη χρήση υποδομών ζωτικής σημασίας.

Προς τούτο, η εκτελεστική εξουσία προγραμματίζει τη χαρτογράφηση των υποδομών ζωτικής σημασίας και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, για σκοπούς διευκόλυνσης των δυνητικών επενδυτών, το Υπουργείο Οικονομικών θα προβεί στην έκδοση κατευθυντήριων γραμμών, οι οποίες θα παραπέμπουν στις σχετικές πρόνοιες της ευρωπαϊκής Οδηγίας στην οποία καθορίζεται η έννοια των κρίσιμων υποδομών, πρακτική η οποία εφαρμόζεται και σε άλλα κράτη μέλη.

Στο ν/σ διασαφηνίζεται ότι φυσικά πρόσωπα με διπλή υπηκοότητα δεν θα θεωρούνται ξένοι επενδυτές για σκοπούς του προτεινόμενου νόμου, εισάγεται χρονικό περιθώριο διάρκειας πέντε ετών από την ημερομηνία πραγματοποίησης της επένδυσης, εντός του οποίου η αρμόδια αρχή θα μπορεί να ασκεί το δικαίωμα εξέτασης ΑΞΕ, σε περίπτωση που αυτή υπόκειτο σε υποχρεωτική κοινοποίηση, αλλά δεν κοινοποιήθηκε και διευκρινίζεται ότι η έγκριση ΑΞΕ από την αρμόδια αρχή θεωρείται δοθείσα μόνο όταν ο επενδυτής τη λαμβάνει γραπτώς από την αρμόδια αρχή.

Οι έντονες τοποθετήσεις Βουλευτών

Η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, είπε ότι πρόκειται για ένα πολύ κρίσιμο ν/σ στη βάση ευρωπαϊκού κανονισμού με στόχο να περιφρουρήσει και να προστατεύσει ζωτικούς τομείς της ΕΕ από επενδύσεις υπηκόων τρίτων χωρών.

Δεν είναι, είπε, γραφειοκρατικό ν/σ αλλά πολύ σημαντικό και για τη μικρή Κύπρο με πρόβλημα κατοχής είναι ακόμη πιο σημαντικό γιατί αποκλείει κακώς νοούμενους επενδυτές. Είπε ότι οι τροπολογίες του ΑΚΕΛ δεν σχετίζονται με το ν/σ και έχουν λάθος στόχο και πρόσθεσε ότι δεν κατανοεί την προσέγγιση του κόμματος. 

Εξέφρασε τη λύπη της γιατί δεν διεξήχθη μια ουσιαστική συζήτηση αλλά “μια ωραιότατη προεκλογική συζήτηση για τράπεζες, πραξικόπημα, εργασιακά και στεγαστικό”.

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε ότι ειδικά για την Κυπριακή Δημοκρατία ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος γιατί στις ξένες επενδύσεις εγγράφηκαν νόμιμα εταιρείες τουρκικών συμφερόντων με ό,τι αυτό συνεπάγεται και με τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Ο καθένας κατανοεί πώς η Τουρκία θα αξιοποιήσει τις εταιρείες για να προωθήσει τους στόχους της, ανέφερε.

Ο Ανδρέας Καυκαλιάς, βουλευτής του ΑΚΕΛ, ανέφερε ότι το κόμμα του εκφράζει μεγάλη ανησυχία για εξαγορές και μεγάλες επενδύσεις στους τομείς της υγείας, των τραπεζών και ακινήτων και στόχος τους είναι η προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Εξήγησε τις τροπολογίες του κόμματός του λέγοντας ότι ενισχύουν αυτό που όλοι προτάσσουν και πρόσθεσε ότι δυσκολεύεται να κατανοήσει γιατί δεν υιοθετούνται “αν όλοι εννοούμε αυτά που δηλώνουμε”.

Ο Σταύρος Παπαδούρης, Πρόεδρος και βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, μίλησε για σημαντικό ν/σ με σκοπό ελέγχους σε ξένες επενδύσεις σε πολύ δύσκολους καιρούς για προστασία της δημόσιας τάξης και ασφάλειας της χώρας μας και της ΕΕ.

Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι από το 2022 συζητείται το εναρμονιστικό ν/σ και έγιναν βελτιώσεις προς όφελος της προστασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπήκαν ασφαλιστικές δικλίδες και αυστηρά κριτήρια για ασφάλεια κρίσιμων υποδομών. Για τις τροπολογίες του ΑΚΕΛ ανέφερε ότι και το κόμμα του και άλλα καταθέτουν προτάσεις για απάντηση στις ανησυχίες για ανεξέλεγκτη πώληση γης σε ξένες εταιρείες.

Η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ανέφερε ότι όλες οι χώρες χρειάζονται ξένες επενδύσεις αλλά είναι καιρός για ρύθμιση. Ανέφερε ότι λόγω και της κατοχής της Κύπρου το θέμα της ακίνητης περιουσίας είναι σημαντικό.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης ανέφερε ότι δύσκολα κάποιος βουλευτής θα απορρίψει την πραγματικότητα που είναι η στεγαστική κρίση στη Κυπριακή Δημοκρατία και Ευρώπη και όλοι κατανοούν το τεράστιο πρόβλημα με πώληση ακινήτων σε ξένους και εταιρείες. Αναφέρθηκε σε ανεπάρκεια της κρατικής παρέμβασης στο στεγαστικό και στην ανάγκη για προτάσεις νόμου για ρύθμιση. Ο κ. Λουκαΐδης είπε ότι το ν/σ κάνει ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και θα το ψηφίσουν αλλά δεν είναι αρκετό.

Διερωτήθηκε επίσης γιατί δεν ψηφίζονται οι τροπολογίες τους όταν οι διαφωνούντες λένε ότι δεν έχουν πεδίο εφαρμογής. Είπε επίσης ότι θα κριθούμε όλοι όταν θα έρθουν οι προτάσεις νόμου και εκεί θα δείξουμε όλοι τις πραγματικές μας θέσεις.

Η Σάβια Ορφανίδου, βουλευτής του ΔΗΣΥ, υποστήριξε ότι οι προτάσεις νόμου είναι με βάση την ιδεολογική αφετηρία του καθενός. Χαρακτήρισε το ν/σ σημαντικό με εργαλεία ελέγχου για τις επενδύσεις για θέματα εθνικής ασφάλειας. Ανέφερε ότι οι τροπολογίες του ΑΚΕΛ δεν αφορούν τον νόμο και καταστρατηγούν την προέλκυση ξένων επενδύσεων. Είπε ότι πηγάζουν από ιδεολογικές καταβολές, λέγοντας ότι το κόμμα της στηρίζει ξένες και ντόπιες επενδύσεις για το καλό του τόπου και όχι κατά των συμφερόντων του κράτους.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Αριστος Δαμιανού είπε ότι θέλει να συγχαρεί την συνάδελφό του για την ειλικρίνειά της. Είπε ότι μόλις σήμερα το ΥΠΕΣ κατέθεσε ρύθμιση για τα χρυσά διαβατήρια και αυτό είναι «ωσάν να πυροβολούμε το πόδι μας». Είπε ότι επιστρέφει στην κ. Ορφανίδου τα περί ιδεολογικών εμμονών και δογματισμών και πρόσθεσε ότι είναι καιρός να αποφασίσουμε πώς αντιλαμβανόμαστε τον πατριωτισμό μας.

Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ θέλει να εισάξει αυστηρά κριτήρια για απόκτηση περιουσίας από εταιρείες και πολίτες τρίτων χωρών. Ανέφερε ότι “τα μακριά κοντά εγίναν” και “Ιδού η Ρόδος” για τον πατριωτισμό του καθενός για να έχουν οι επόμενες γενιές γη να ζήσουν.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης διερωτήθηκε γιατί μιλά το ΑΚΕΛ για χρυσά διαβατήρια και αν τα διαβατήρια της κυβέρνησης Χριστόφια δεν ήταν χρυσά αλλά πλατινένια. “Στο συγκεκριμένο θέμα ο αναμάρτητος πρώτος το λίθο βαλέτω”. Διερωτήθηκε επίσης για τις ευαισθησίες του ΑΚΕΛ όταν στη Λεμεσό εδώ και μια δεκαετία έχουμε παροικία Ρώσων που αγόρασαν όλη την πόλη. Ανέφερε ότι είδαμε αυτές τις ευαισθησίες έναντι ενός συγκεκριμένου κράτους με “ιδεοληψίες”.

Υποστήριξε ότι εάν υπερψηφίσουν τις προτάσεις του ΑΚΕΛ θα στείλουν επενδυτές σε άλλες χώρες της ΕΕ και σε χώρες της περιοχής εκτός ΕΕ. Είναι καιρός, είπε, από τα μεγάλα λόγια του λαϊκισμού να πάμε στην πραγματικότητα.

Ο βουλευτής ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε στο ΑΚΕΛ ότι το ν/σ είναι εναρμονιστικό και οι τροπολογίες του δεν έχουν καμία σχέση. 

Υπέδειξε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία είναι ελεύθερη και δεν χρειάζεται κανένα περιορισμό αλλά κρίνεται λογικό να ρυθμιστούν και να περιοριστούν οι επιθετικές εξαγορές.

Διερωτήθηκε επίσης αν με βάση τη λογική του ΑΚΕΛ η επιτροπή ελέγχου που εισάγει το ν/σ θα πρέπει να έχουν εξουσία να κρίνουν αν σε μια περιοχή υπάρχει στεγαστική ανισορροπία, αν τηρούνται τα  περιβαλλοντικά και εργασιακά πρότυπα. Για το στεγαστικό ανέφερε ότι πρέπει να δοθούν άλλες λύσεις και κίνητρα. 

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου είπε ότι ενώ θα έπρεπε να ήμασταν επικεντρωμένοι στο θέμα μας, κάποιοι άλλοι άνοιξαν τη βεντάλια της συζήτησης με αναφορές σε ιδεολογικές αγκυλώσεις, προσθέτοντας ότι το κόμμα του θα ψηφίσει το ν/σ αλλά θέλει προστασία και ανησυχεί. «Εμείς ανησυχούμε γιατί οι τράπεζες πέρασαν σε χέρια ξένων, το έδαφός μας ξεπουλείται μαζικά, οι τιμές εκτοξεύονται και τα μικρομεσαία στρώματα δυσκολεύονται», είπε. 

Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ ανησυχεί όταν ξένα funds αγοράζουν νοσηλευτήρια και θα ελέγχουν αύριο το ΓεΣΥ και πρόσθεσε ότι όταν θα συζητηθούν οι προτάσεις νόμου για το στεγαστικό εκεί θα δούμε πόσοι ανησυχούμε για τη χώρα μας και πόσοι για τα λεφτά στην τσέπη τους.

Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΠΕΠ το έφερε η Κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου και σε συγκεκριμένα πλαίσια το συνέχισε η Κυβέρνηση Χριστόφια με 350 πολιτογραφήσεις όταν στη δεκαετία ΔΗΣΥ έγιναν 7,000.

Απαντώντας στα περί παροικίας Ρώσων στη Λεμεσό διερωτήθηκε ποιος ήταν ο Πρόεδρος σε φιλμάκι “που μπεκρόπινε με Ρώσους ολιγάρχες”.

“Είναι ο Χριστόφιας που τους έφερε και αυτός τους έκανε διαβατήρια; Γιατί δεν κινήθηκαν τότε διαδικασίες”, διερωτήθηκε.

Ο Κυριάκος Χατζηγιάννη, βουλευτής του ΔΗΣΥ, ανέφερε ότι ενώ συζητάμε για εναρμονιστικό ν/σ κάποιοι περί άλλων τυρβάζουν. Ανέφερε ότι η συζήτηση δείχνει εχθρικό κλίμα που περνά προς τα έξω για όσους ενδιαφέρονται να επενδύσουν και υποβαθμίζεται κάθε ξένη επένδυση.

“Αλλοι κτίζουν και άλλοι χαλούν” ανέφερε, προσθέτοντας ότι οι ξένες επενδύσεις συνέβαλαν στο ΑΕΠ, στην ανάπτυξη και την εργοδότηση και σε ανάπτυξη στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι χάθηκε το μέτρο στη συζήτηση και ότι κατατέθηκαν προτάσεις νόμου για το στεγαστικό και την αγορά ακινήτων από ξένους. Ανέφερε ότι για λόγους αρχής οφείλει να απαντήσει ότι επί Τάσσου εισήχθη το ΠΕΠ με ειδικά κριτήρια και “ένα διαβατήριο έδωσε”.

Ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους ανέφερε ότι αυτό που γίνεται σήμερα με το στεγαστικό και την αγορά ακινήτων θα κάνει την κρίση του 2013 να μοιάζει με σχολικό περίπατο σε λουλουδιασμένους αγρούς μια ανοιξιάτικη μέρα. Μίλησε για παθογένειες που δεν διορθώθηκαν και για μια νέα καταστροφική θύελλα που έρχεται.

Ανέφερε ότι για προστασία των κατοικιών μας πρέπει να εισαχθεί το μέτρο της μακράς μίσθωσης γης και όχι της οριστικής κυριότητα για να σώσουμε τον τόπο μας. 

Ο βουλευτής ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους ανέφερε ότι ελέγχονται όλες αυτές οι ανησυχίες μας μέσω του ν/σ  και του θεσμικού πλαισίου που εισάγεται και αν υπάρχουν προβλήματα και τρύπες να συζητηθούν σε άλλο πλαίσιο για να δοθούν λύσεις.

Ο βουλευτής ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε ότι το ν/σ ρυθμίζει ζητήματα εθνικής ασφάλειας και όχι εργασιακά ή του τραπεζικού τομέα ή των ακινήτων. Ανέφερε ότι τα προβλήματα στο στεγαστικό και στην αγορά ακινήτων θα αντιμετωπιστούν με προτάσεις νόμου και με ρυθμίσεις της κυβέρνησης και ότι δεν πρέπει σε άσχετα ζητήματα να βάζουμε τροπολογίες. Επέκρινε τον ΓΓ του ΑΚΕΛ για βαρύτατους χαρακτηρισμούς “για μπεκρήδες Προέδρους και μη κράτος δικαίου”, λέγοντας ότι τους καταβάλλει ο πανικός ενόψει εκλογών και παραμένουν σε μια συνταγή απόλυτου μηδενισμού και πλήρους τοξικότητας που οδήγησε και στο παρελθόν σε χαμηλά ποσοστά. “Επιμένετε σε συζήτηση χωρίς επιχειρήματα και θα πάρετε την απάντηση που σας αξίζει”, ανέφερε.

ΚΥΠΕ