Λύσεις για αντιμετώπιση της ακρίβειας που ταλαιπωρεί εδώ και μήνες τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις θα κληθεί να δώσει ο νέος υπουργός Οικονομικών της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη, με το που θα αναλάβει τα καθήκοντα του. Και αυτό γιατί στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η περίοδος της επιβολής μειωμένων φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, ενώ τέλος Ιανουαρίου ολοκληρώθηκε και το μέτρο της απευθείας επιδότησης του κόστους κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Συγκεκριμένα, το μέτρο του μειωμένου φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα που αφορούσε τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης, καθώς και το πετρέλαιο θέρμανσης, άρχισε να εφαρμόζεται από τις 8 Μαρτίου του 2022 και θα είναι σε ισχύ μέχρι το τέλος του μήνα.
Ο φόρος κατανάλωσης στη βενζίνη θα συνεχίσει μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου να είναι μειωμένος κατά 7 σεντ το λίτρο, του πετρελαίου κίνησης κατά 8.3 σεντ και του πετρελαίου κίνησης κατά 6.4 σεντ το λίτρο. Το συνολικό κόστος του μέτρου θα ανέλθει στα €75 εκατ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Εξάλλου, σε σχέση με την επιδότηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, η στήριξη από το κράτος ήταν κλιμακωτή και ήταν σε εφαρμογή από την1 η Σεπτεμβρίου του 2022 μέχρι την 31η Ιανουαρίου του 2023. Η συνολική επιδότηση του ηλεκτρισμού άγγιξε τα €58.4 εκατ. και την έχουν επωφεληθεί συνολικά 449 χιλιάδες νοικοκυριά και 111.500 επιχειρήσεις. Η επιδότηση για τους ευάλωτους καταναλωτές έφτανε το 100%, ενώ για τους υπόλοιπους οικιακούς καταναλωτές, καθώς και για τους εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές, ήταν κλιμακωτή και άρχιζε από 50% μέχρι 85%.
Δύσκολα οι καταναλωτές
Συνεπώς, από την 1η Μαρτίου οι καταναλωτές θα μείνουν αθωράκιστοι, καθώς δεν θα είναι σε εφαρμογή κανένα μέτρο που να αντιμετωπίζει τις πληθωριστικές πιέσεις. Δηλαδή, θα πληρώνουν περισσότερα τόσο για τον ηλεκτρισμό όσο και για τα καύσιμα. Το νέο οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης θα πρέπει αμέσως να πιάσει δουλειά, για να λάβει μέτρα τα οποία θα δώσουν κάποια ανάσα στους πολίτες, καθώς το ενεργειακό κόστος θα είναι ιδιαίτερα αυξημένο.
Πάντως, προεκλογικά ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε διαβεβαιώσει πως θα παρείχε στοχευμένη οικονομική στήριξης στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Στο προεκλογικό πρόγραμμα του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας περιλαμβάνονταν έξι μέτρα για αναχαίτιση της ακρίβειας. Μεταξύ άλλων, στοχευμένη οικονομική στήριξη στις ευάλωτες ομάδες, ανάλογα και με τις εξελίξεις στο πεδίο του πληθωρισμού, τηρώντας δημοσιονομική πειθαρχία. Παράλληλα, αναμένεται να ενθαρρυνθεί η πειθαρχία και στα νοικοκυριά, μέσω των προγραμμάτων για χρηματοοικονομική παιδεία.
5 συν 1 μέτρα είχαν προταθεί προεκλογικά
Η Κυβέρνηση, σύμφωνα με τις προεκλογικές θέσεις του κ. Χριστοδουλίδη, θα αξιολογεί συνεχώς τα μακροοικονομικά δεδομένα και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών, με στόχο τη διαμόρφωση σωστών πολιτικών. Επιπρόσθετα, μέσα από το πρόγραμμα χρηματοοικονομικής παιδείας οι πολίτες θα ενημερωθούν για τα θέματα διαχείρισης του επιτοκιακού κινδύνου, με στόχο στην προστασία της οικονομίας και της κοινωνίας από το αυξημένο κόστος της εξυπηρέτησης του χρέους. Παράλληλα, θα ενθαρρύνει συνετές πολιτικές για την αντιμετώπιση της αύξησης των δανειστικών επιτοκίων. Θα αξιοποιήσει και τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία κάλυψης κινδύνων, για την προστασία των δανειοληπτών και των τραπεζών, για να αποφευχθεί η δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Την ίδια ώρα, θα προχωρήσει σε δράσεις για αποτροπή της αισχροκέρδειας, μέσω της αξιοποίησης θεσμών του κράτους, όπως είναι η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή και η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Τέλος, θα επανεξετάσει τον θεσμό της ΑΤΑ, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή της σε όφελος όλων των χαμηλόμισθων και χωρίς να επιβαρύνονται υπερβολικά οι εργοδότες.
ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ
Στο επίκεντρο η φορολόγηση των υπερκερδών
Το ΑΚΕΛ είναι δεδομένο πως θα επιμείνει στις δύο προτάσεις νόμου με τις οποίες προτείνεται να φορολογούνται με 90% τα απροσδόκητα κέρδη των εταιρειών ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και παράλληλα να επιβάλλεται «τέλος ανταπόδοσης» στους παραγωγούς ηλεκτρισμού με τη χρήση ΑΕΠ. Για το συγκεκριμένο θέμα, η Κυβέρνηση Αναστασιάδη ετοίμασε και νομοσχέδιο για τη φορολόγηση των υπερκερδών. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, όσοι παραγωγοί ηλεκτρισμού από ΑΠΕ πώλησαν μέσα στο 2022 την παραγωγή τους πάνω από 11 σεντ την κιλοβατώρα θα τους επιβληθεί φορολογία σε ποσοστό 90%. Προ εβδομάδων, η υπουργός Ενέργειας Νατάσσα Πηλείδου είχε δηλώσει πως το νομοσχέδιο θα προωθεί στο Κοινοβούλιο όταν επαναρχίσει τις εργασίες του. Το ερώτημα, ωστόσο, που εγείρεται είναι κατά πόσο η νέα Κυβέρνηση θα το υιοθετήσει ή θα προχωρήσει σε δική της νομοθετική ρύθμιση.
