Όταν ο Νίκος Χριστοδουλίδης, σε πρόσφατη συνέντευξή του, δήλωνε πως ηγείται μιας κεντροδεξιάς κυβέρνησης, δεν όριζε μόνο το στίγμα της μέχρι τώρα διακυβέρνησής του. Παράλληλα χάραζε και το στρατηγικό του πλάνο για το δεύτερο μισό της θητείας του στην προεδρία, ανοίγοντας ουσιαστικά παράθυρο για το 2028. Ο διορισμός της Μαρίας Χριστοφίδου στη θέση της Επιτρόπου Προσωπικών Δεδομένων ενίσχυσε την εικόνα ότι διατηρεί ερείσματα στη δεξαμενή των συναγερμικών, αφήνοντας να αιωρείται ως μήνυμα προς την Πινδάρου ότι μπορεί να αντλεί πρόσωπα που θα τον πλαισιώνουν σε αυτή την. Το στοιχείο αυτό λειτουργεί και ως προάγγελος για το μέλλον, καθώς το κεφάλαιο «ανασχηματισμός» παραμένει ανοικτό και ήδη η παραφιλολογία έχει αρχίσει στα συναγερμικά πηγαδάκια ακόμα και για στελέχη πρώτης γραμμής του κόμματος που θα ήταν έτοιμα να δηλώσουν «παρών» στο κάλεσμα για υπουργοποίηση.

Για την ηγεσία της Πινδάρου, ο διορισμός θεωρήθηκε ακόμη μία κίνηση του Προέδρου με στόχο να προκαλέσει εσωκομματικά προβλήματα, συντηρώντας τις πληγές των προεδρικών εκλογών του 2023. Σε μια περίοδο που ο ΔΗΣΥ εισέρχεται σε προεκλογική φάση για τις βουλευτικές εκλογές, η κομματική ευαισθησία είναι στο κόκκινο. Παρά την ενόχληση, οι αντιδράσεις περιορίστηκαν εντός κόμματος και αποφεύχθηκαν δημόσιες σκληρές τοποθετήσεις ώστε να μη δοθεί περαιτέρω διάσταση. Ο τρόπος, άλλωστε, με τον οποίο τοποθετείται το κόμμα έναντι της κυβέρνησης είναι ένα ζητούμενο δύσκολων ισορροπιών.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι αρχικά υπήρχε πρόθεση να εκδοθεί ανακοίνωση-απάντηση, με επικριτικό χαρακτήρα τόσο κατά του Προέδρου όσο και της Μαρίας Χριστοφίδου,  προέδρου της ΓΟΔΗΣΥ Λευκωσίας. Στη συνέχεια επικράτησαν δεύτερες σκέψεις. Ξεκαθαρίστηκε επίσης ότι δεν τίθεται θέμα διαγραφής της, αφού –όπως συμφωνήθηκε στο Εκτελεστικό Γραφείο την περασμένη Πέμπτη– η θέση Επιτρόπου δεν αποτελεί πολιτικό βραχίονα της κυβέρνησης, σε αντίθεση με τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Η απόφαση για διαγραφές στο συνέδριο τον περασμένο Φεβρουάριο, είχε περιοριστεί στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου που είναι και μέλη του κόμματος. Τονίζεται πως εάν το πλαίσιο διευρυνθεί, τότε δημιουργείται ζήτημα, καθώς υπάρχουν αρκετά στελέχη του ΔΗΣΥ διορισμένα σε ημικρατικούς οργανισμούς, ενώ κάποια από αυτά αναμένεται να είναι και στο ψηφοδέλτιο του ΔΗΣΥ στις βουλευτικές εκλογές.

Το θέμα με την Μαρία Χριστοφίδου συζητήθηκε στη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου της Πέμπτης, με αφορμή συνάντηση που είχε γίνει το προηγούμενο διάστημα στο γραφείο της συναγερμικής προέδρου. Η Αννίτα Δημητρίου συναντήθηκε με τη Μαρία Χριστοφίδου, στην παρουσία και της προέδρου της ΓΟΔΗΣΥ Ουρανίας Σχίζα. Εκεί συζητήθηκε το ενδιαφέρον της Χριστοφίδου να είναι υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές. Το τι ακριβώς ειπώθηκε και πώς ερμηνεύθηκε παραμένει ασαφές. Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στο Εκτελεστικό Γραφείο –και όπως δήλωσε και δημόσια η πρόεδρος του ΔΗΣΥ– δεν ζητήθηκε από την κ. Χριστοφίδου να αποσύρει το ενδιαφέρον της. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα μπορούσε να της επιβληθεί να μην υποβάλει υποψηφιότητα και είχε τη δυνατότητα, στις 9 Σεπτεμβρίου, να προσέλθει όπως και οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι στα γραφεία της Πινδάρου και να δηλώσει το ενδιαφέρον της. Δεν το έκανε, γεγονός που τροφοδότησε τη συζήτηση για το αν είχε ήδη προσεγγιστεί για τη θέση της Επιτρόπου ή αν η πρόταση έγινε μετά την ανάρτησή της, με την οποία εξέφραζε απογοήτευση για τη στάση της ηγεσίας. Η ίδια πάντως κατέγραψε μια διαφορετική εικόνα στην ανάρτησή της.

Οι κινήσεις Χριστοδουλίδη

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης φαίνεται να ακολουθεί την ίδια στρατηγική που υιοθέτησε και στην προεκλογική εκστρατεία του 2023. Κινείται εκτός κομματικών πλαισίων, αλλά προσδιορίζει το ιδεολογικοπολιτικό του αποτύπωμα ως κεντροδεξιό, επιδιώκοντας να καλύψει τον ευρύτερο χώρο από τις παρυφές της δεξιάς μέχρι το κέντρο. Στην τελευταία συνέντευξή του φρόντισε να υπογραμμίσει τις διαφορές του με το ΑΚΕΛ, τόσο στην εξωτερική πολιτική όσο και στην οικονομία.

Κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής του είναι το χτίσιμο δικής του εκλογικής βάσης, ενός κοινού που θα αποτελέσει τη δεξαμενή ψήφων στην οποία επενδύει για την επανεκλογή του. Αποκωδικοποιώντας τις κινήσεις του, διαφαίνεται η προσπάθεια να δημιουργήσει «μαξιλάρι» ψήφων που θα του επιτρέψει να είναι ο εκπρόσωπος της κεντροδεξιάς στον β΄ γύρο των προεδρικών εκλογών του 2028 και να καταστεί το φαβορί για επανεκλογή. Κατά μία άλλη ερμηνεία, στόχος του είναι να εκμεταλλευτεί το κενό που αφήνει η ηγεσία του ΔΗΣΥ και να αναδειχθεί ως ηγέτης του χώρου.

Στην εξίσωση αυτή προστίθενται τα προβλήματα που έχει να διαχειριστεί η ηγεσία του ΔΗΣΥ. Η αδυναμία ανταπόκρισης σε ζητήματα που προκύπτουν, οι φυγόκεντρες τάσεις εντός του κόμματος, αλλά και οι διαφορετικές προσωπικές ατζέντες που υπάρχουν. Στο κάδρο των ενδιαφερομένων για το 2028 μπαίνουν η Αννίτα Δημητρίου ως πρόεδρος, ο Αβέρωφ Νεοφύτου που επιδιώκει ρεβάνς για το 2023, αλλά και ο Φαίδωνας Φαίδωνος που θέλει να παρουσιάζεται ως ο συναγερμικός «Οδυσσέας Μιχαηλίδης», που πολεμά τη διαφθορά. Όλα αυτά συνθέτουν ένα κατακερματισμένο σκηνικό στο συναγερμικό στρατόπεδο.

Συναγερμική ηγεσία και κομματική βάση

Η σχέση Προεδρικού-Πινδάρου δεν είναι εύκολο να οριοθετηθεί. Στην εξουσία βρίσκεται μια κυβέρνηση που ιδεολογικά κινείται στον ίδιο χώρο και εφαρμόζει συναγερμικές πολιτικές σε καίρια ζητήματα. Ο Πρόεδρος και αρκετά μέλη του υπουργικού συμβουλίου προέρχονται από τον ΔΗΣΥ. Η δυνατότητα του Χριστοδουλίδη να αντλεί στελέχη από τον Συναγερμό για διορισμούς, αλλά και η στήριξη που λαμβάνει από σημαντικό τμήμα της βάσης, ενισχύουν την αίσθηση του ακαθόριστου στη σχέση τους. Για το Προεδρικό, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η ηγεσία του ΔΗΣΥ βρίσκεται σε διάσταση με την κομματική βάση. Ωστόσο, υπάρχει και η άλλη πλευρά. Συναγερμικά στελέχη που βλέπουν τον Χριστοδουλίδη και το περιβάλλον του ως «κόκκινο πανί». Κάθε κίνησή του που φέρνει δίπλα του στελέχη του ΔΗΣΥ ερμηνεύεται ως προσπάθεια άλωσης και αποδυνάμωσης του κόμματος.

Προεδρικές κινήσεις υψηλού ρίσκου

Πολιτικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι οι κινήσεις Χριστοδουλίδη ενέχουν υψηλό ρίσκο για τις ισορροπίες με τον συναγερμικό κόσμο. Η εμμονή στην επιλογή κομματικών στελεχών για διορισμούς μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα, αν οι συναγερμικοί θεωρήσουν ότι στρέφεται εναντίον του κόμματος ή εάν ερμηνεύσουν τις κινήσεις των ατόμων αυτών, ως επιλογές προσωπικού βολεύματος. Σε κάθε περίπτωση, τέτοιες κινήσεις τροφοδοτούν το κλίμα εσωστρέφειας στον ΔΗΣΥ, ενώ επιρρίπτονται και στον ίδιο ευθύνες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κόμμα.

Η κριτική προς την ηγεσία

Αντίστροφα βέβαια το ίδιο ισχύει και για την Πινδάρου και για τους υψηλούς τόνους με τους οποίους η ηγεσίας της τοποθετείται αρκετές φορές έναντι της Κυβέρνησης, δυσαρεστώντας τη μερίδα των συναγερμικών που είτε βρίσκεται κοντά στην κυβέρνηση, είτε βλέπει θετικά την προοπτική συνεργασίας των δύο, είτε απλά τους ενοχλεί η έστω και έμμεση ταύτιση του κόμματος τους με το ΑΚΕΛ, στην κριτική κατά της Κυβέρνησης.

Στο συναγερμικό στρατόπεδο εντείνεται γενικότερα η κριτική προς την ηγεσία του κόμματος. Στελέχη επισημαίνουν ότι δεν διαθέτει πολιτικά αντανακλαστικά και χαρακτηρίζουν πρωτόγνωρη για την ιστορία του ΔΗΣΥ την έλλειψη πολιτικής στοιβαρότητας που χαρακτηρίζει το κόμμα. Η διαχείριση εσωκομματικών ζητημάτων και η απογοήτευση σε πολιτικό αλλά και προσωπικό επίπεδο δημιουργούν αρνητικό κλίμα, αφήνουν περιθώρια στον Χριστοδουλίδη να ενισχύεται εντός του ΔΗΣΥ και στο ΕΛΑΜ να εδραιώνει δυναμική και να προβάλλει εναλλακτικό δεξιό προφίλ.

Το σενάριο μιας κεντροδεξιάς συνεργασίας

Στο πολιτικό σκηνικό εντάσσεται και το σενάριο συνεργασίας δυνάμεων της κεντροδεξιάς, όπως καλλιεργούν εδώ και μήνες ο Χάρης Γεωργιάδης από τον ΔΗΣΥ και ο Χρύσης Παντελίδης από το ΔΗΚΟ. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο μπορεί να δώσει προοπτική και στα δύο κόμματα ενόψει βουλευτικών εκλογών, αλλά και να αποδώσει στο πεδίο της πολιτικής πρακτικής, έναντι και της γενικότερης πίεσης που δέχονται αλλά και να ενισχύσει την θέση των δύο κομμάτων έναντι του Νίκου Χρίστοδουλίδη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η φορολογική μεταρρύθμιση, όπου διαφαίνεται κοινό έδαφος για να υπάρξει συμφωνία στη βάση των εισηγήσεων των δύο κομμάτων. Ωστόσο, η προοπτική εκλογικής συνεργασίας απαιτεί απαντήσεις σε διάφορα ζητήματα που τη δεδομένη στιγμή παραμένουν αναπάντητα.

Μουρμούρα και στο ΔΗΚΟ

Δυσαρέσκεια για τον τρόπο που λειτουργεί ο Νίκος Χριστοδουλίδης εκφράζεται και στο ΔΗΚΟ. Ο διορισμός συναγερμικού στελέχους στη θέση της Επιτρόπου προκάλεσε κριτική. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος βρίσκεται σε δύσκολη θέση ενόψει της εκλογικής μάχης που έχει μπροστά του το κόμμα. Στη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου του ΔΗΚΟ, στελέχη χαρακτήρισαν τον Πρόεδρο ως «εχθρικό για τα κόμματα». Επιπλέον, η σχέση που αποδίδεται στον Χριστοδουλίδη με το ΕΛΑΜ προκαλεί καχυποψία και δυσαρέσκεια.

Την ίδια στιγμή, αναγνωρίζεται ότι δεν υπάρχει εύκολη διέξοδος. Στελέχη τονίζουν την ανάγκη ανάδειξης του κυβερνητικού έργου, στο οποίο συμμετέχει και το ΔΗΚΟ. Όπως αναφέρουν, πέραν των όποιων αρνητικών ή λαθών της διακυβέρνησης, έχει παραχθεί έργο που θα πρέπει να προβληθεί, ώστε να πιστωθεί και στο κόμμα.