Οι εκκλησίες έχουν πάψει από καιρό να αναπαράγουν ένα συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό ρυθμό, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται ενδιαφέροντα κτίρια. Ένα από αυτά είναι και η εκκλησία της Santa Maria Goretti στην Καλαβρία, σχεδιασμένη από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Mario Cucinella.
Ο σχεδιασμός μιας εκκλησίας αποτελεί μία συνέχεια της πνευματικότητας που διαπέρασε την ανθρωπότητα μέσα στους αιώνες, πιστεύει ο Mario Cucinella. Το μήνυμα αυτό, σε αντίθεση με την Ορθοδοξία, δεν χρειάζεται τεράστιους χώρους, μαρμάρινα δάπεδα, πολυέλαιους, δρύινα έπιπλα και περίτεχνες χρυσές λεπτομέρειες για να μεταφερθεί στους πιστούς. Διατηρώντας τα θρησκευτικά σύμβολα, ο Cucinella, όπως κατά καιρούς κι άλλοι σύγχρονοι αρχιτέκτονες που ασχολήθηκαν με το θέμα, κατάφερε να δημιουργήσει ένα λιτό χώρο που αποπνέει γαλήνη. Το πιο ευφυές εύρημα του στην περίπτωση είναι ο τρόπος που έπλασε τον όγκο, ώστε στην πρόσοψη να δημιουργείται ένας μεγάλος σταυρός, ο οποίος είναι πιο εμφανής το βράδυ όταν φωτίζεται.
Ο ναός, που χαρακτηρίζεται από καμπύλες –άλλο ένα ευφυές εύρημα ώστε στο εσωτερικό να διαχωρίζονται οι χώροι- βρίσκεται στην πόλη Mormanno της Καλαβρίας και είναι αφιερωμένη στη Santa Maria Goretti (1890-1902, τη νεότερη αγία της Καθολικής Εκκλησίας). Ο σχεδιασμός έγινε κατόπιν διαγωνισμού που οργάνωσε η Επισκοπική Διάσκεψη της Ιταλίας (CEI), η εθνική συνέλευση των επισκόπων. Με την ολοκλήρωση του ο ναός είναι υποψήφιος για διάφορα τοπικά και διεθνή βραβεία.
Τοποθετημένος στην πλαγιά ενός λόφου, έχει σαν θέα το Εθνικό Πάρκο Pollino. Ο περιβάλλοντας χώρος, ένα όμορφο πλακόστρωτο και κήπος που μπορεί να καλλιεργείται και να χρησιμοποιείται από την κοινότητα, έχει επίσης σχεδιαστεί από τον Cucinella.
Tο εξωτερικό του ναού μοιάζει με φρούριο που αντλεί έμπνευση από φυσικές μορφές καθώς και από την παράδοση των λιτών και όμορφων αψιδωτών εκκλησιών της Καλαβρίας που χτίστηκαν από μοναχούς κατά την πρώην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ώστε να ξεφεύγουν από τον διωγμό.
Η είσοδος δημιουργείται από μια τομή που σχηματίζεται ανάμεσα σε τέσσερις λευκές τσιμεντένιες αψίδες, οι οποίες σχηματίζουν ένα μεγάλο σταυρό, που τα βράδια -όταν φωτίζεται- μοιάζει από μακριά με φάρο. Στο εσωτερικό, το φως περνά μέσα από λευκά ημιδιάφανα υφάσματα που κρέμονται από την οροφή, από ύψος 16 μέτρων, και έχουν σαν πηγή έμπνευσης τα γεωμετρικά σχήματα μπαρόκ εκκλησιών της Ιταλίας. Εκτός από το συνεχές παιχνίδι του φωτός που προσφέρουν τα πέπλα που κρέμονται από την οροφή, μια μέρα του χρόνου, στις 6 Ιουλίου, που είναι η γιορτή της Αγίας Μαρίας Γκορέτι, μια ακτίδα ηλιακού φωτός λάμπει απευθείας στο σταυρό που είναι αναρτημένος στον τοίχο πίσω από το βωμό
.
Αντίστοιχα, η βόρεια πλευρά βρίσκεται σε διάλογο με την τετράφυλλη κάτοψη και τη μορφή του ναού, ενώ οι καμπάνες δεν φαίνονται πουθενά αφού είναι ενσωματωμένες μέσα στους τοίχους.
Στο εσωτερικό, η σχέση τέχνης και αρχιτεκτονικής συνεχίζεται. Ακολουθώντας τα ρευστά σχήματα των τοίχων, ο καλλιτέχνης Giuseppe Maraniello έχει δημιουργήσει ένα αναλόγιο, μια σκηνή, μια κολυμβήθρα και μια μορφή της Παναγίας σε πέτρα, μπρούτζο και μωσαϊκό.
Τα έπιπλα, από ξύλο και ατσάλι, σχεδιασμένα από τον αρχιτέκτονα, απόλυτα λιτά, δεν συγκεντρώνουν την προσοχή πάνω τους αλλά αφήνουν να αναδεικνύονται τα αρχιτεκτονικά και γλυπτικά στοιχεία του εσωτερικού.
Ο σχεδιασμός και η κατασκευή του ναού είναι τέτοια ώστε οι ενεργειακές ανάγκες αλλά και οι ανάγκες για συντήρηση είναι ελάχιστες. Στη βιωσιμότητα του έργου συμβάλλουν οι πράσινες στέγες και οι φυτεμένες εσωτερικές αυλές καθώς και ο βιολογικός κήπος μπροστά από το Πρυτανείο επίσης στην υπηρεσία της κοινότητας.
Ελεύθερα, 24.9.2023
