Η τραγική απώλεια ενός 22χρονου νέου το Μεγάλο Σάββατο στη Λευκωσία, φέρνει στο προσκήνιο, με τον πλέον οδυνηρό τρόπο, τις χρόνιες παθογένειες γύρω από το έθιμο της λαμπρατζιάς και την απουσία ουσιαστικής πολιτικής βούλησης για ρύθμιση και έλεγχο της πολύ άσχημης, όπως εξελίσσεται, αυτής κατάστασης.
Οι 94 παρεμβάσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας την ίδια μέρα αποτελούν ηχηρό μήνυμα, που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Δεκάδες άλλα πιθανά περιστατικά αποφεύχθηκαν, χάρη στη λήψη μέτρων από την Αστυνομία, σε συνεργασία με τις τοπικές Αρχές.
Η διαχείριση του θέματος από τους αρμόδιους φορείς μετά το συμβάν είναι, τουλάχιστον, απογοητευτική. Οι δημόσιες ανακοινώσεις της κοινοβουλευτικής επιτροπής Νομικών, της Ένωσης Δήμων και του υπουργείου Δικαιοσύνης καταδεικνύουν ένα απελπιστικό φαινόμενο: Την προσπάθεια μετάθεσης ευθυνών από τη μία πλευρά στην άλλη, σε ένα θέατρο γραφειοκρατικών αντιπαραθέσεων και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων.
Η επιτροπή Νομικών ισχυρίζεται ότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο είναι ξεκάθαρο και ότι απλώς δεν εφαρμόστηκε. Αν αυτό αληθεύει, τότε εγείρονται ερωτήματα για την απραξία των Αρχών. Αν όμως το πλαίσιο δεν επαρκούσε –όπως παραδέχεται το ίδιο το υπουργείο Δικαιοσύνης με την κατάθεση νέου νομοσχεδίου– τότε ποιος πραγματικά ολιγώρησε;
Η Ένωση Δήμων, από την πλευρά της, απορρίπτει κάθε ευθύνη, καταγγέλλει προσπάθεια στοχοποίησής της και ζητά να τερματιστεί το έθιμο της λαμπρατζιάς στη σημερινή του μορφή. Ενώ το αίτημα μπορεί να φαντάζει ριζοσπαστικό, αντικατοπτρίζει την αδυναμία των τοπικών Αρχών, οι οποίες καλούνται συχνά να διαχειριστούν το πρόβλημα χωρίς πόρους, εκπαίδευση και υποστήριξη. Από την άλλη, το υπουργείο Δικαιοσύνης, παρ’ ότι κατέθεσε αναθεωρημένο νομοσχέδιο με ταχύτατους ρυθμούς, απέτυχε να εξασφαλίσει πραγματική συναίνεση και αναλώθηκε σε μια προσπάθεια επικοινωνιακής διαχείρισης παρά ουσιαστικής μεταρρύθμισης.
Το Πάσχα πέρασε. Ένας νέος άνθρωπος χάθηκε. Οι ευθύνες, όμως, δεν πρέπει να περάσουν στο ντούκου. Η κοινωνία απαιτεί απαντήσεις και κυρίως λύσεις. Χρειάζεται ένα σταθερό, σαφές και εφαρμόσιμο πλαίσιο που να μην αφήνει περιθώρια παρερμηνείας, μετατόπισης αρμοδιοτήτων και ευθυνών και, κυρίως, ανεξέλεγκτης παραβατικότητας, πίσω από το προσωπείο της παράδοσης.
Το έθιμο της λαμπρατζιάς δεν μπορεί να είναι ασύδοτο, ούτε να συνεχίζεται όπως έχει. Ούτε όμως και να καταργηθεί με συνοπτικές διαδικασίες. Χρειάζεται μετασχηματισμός, ευθύνη και κυρίως πολιτική και κοινωνική ωριμότητα.
Η Βουλή οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία. Να φέρει ξανά το θέμα στην Ολομέλεια, να επιδιώξει ουσιαστική διαβούλευση με όλους και να θεσπίσει ένα πλαίσιο που προστατεύει τη ζωή και την ασφάλεια των πολιτών, διαφυλάσσοντας παράλληλα την πολιτιστική παράδοση – αλλά με τρόπο που δεν οδηγεί σε ακόμη περισσότερα θύματα.
Διότι, αν μετά από αυτή την τραγωδία, οι μόνοι μας προβληματισμοί είναι ποιος φταίει περισσότερο, τότε έχουμε όλοι αποτύχει.
