Χθες γράφαμε για την τραγική προοπτική περισσότερα από 14.000 παιδιά να πεθάνουν στη Γάζα από την πείνα και την έλλειψη φαρμάκων. Σήμερα, δεν μπορεί παρά να επιμείνουμε στο τεράστιο αυτό θέμα το οποίο, για μια ακόμη φορά και ίσως με πιο σκληρό τρόπο από πολλές άλλες τα τελευταία χρόνια, δοκιμάζει την ανθρωπότητα. Δοκιμάζει αν και πόση ψυχή της έχει απομείνει. Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια σε μια απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έρχεται να μας θυμίσει όχι μόνο το μέγεθος της τραγωδίας, αλλά και το μέγεθος της υποκρισίας.
Σε μια εξαιρετικά σημαντική συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, 17 από τους 27 στήριξαν την πρόταση της Ολλανδίας να επανεξεταστεί η Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ. Με βάση το άρθρο 2, που ρητά προβλέπει σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα ως βασικό θεμέλιο των διμερών σχέσεων. Ήταν μια αναγκαία πολιτική αντίδραση απέναντι σε μια ανθρωπιστική καταστροφή, που για πολλούς συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ.
Ανάμεσα στους δέκα που ψήφισαν κατά (σύμφωνα με ρεπορτάζ του Euronews) ήταν η Ελλάδα και η Κύπρος. Η Κυπριακή Δημοκρατία. Η ίδια που υπερηφανεύεται για τη γεωστρατηγική της θέση. Που προβάλλει τον ανθρωπιστικό της ρόλο στην περιοχή. Και δηλώνει φίλη και γέφυρα ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή. Είπε «όχι» στην αυτονόητη απαίτηση να ζητηθούν ευθύνες όταν σκοτώνονται παιδιά και λιμοκτονούν άμαχοι.
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Η σχέση της Κύπρου με το Ισραήλ είναι σημαντική πολιτικά και ενεργειακά. Δεν ζητά κανείς ρήξη. Ζητά όμως στάση ευθύνης και σεβασμό στον άνθρωπο. Ζητά αξίες. Ζητά να μην εξαγοράζεται η σιωπή με οικονομικές ή γεωπολιτικές συμφωνίες, όταν ο ΟΗΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για λιμό και χαρακτηρίζει τη Γάζα ως «το πιο επικίνδυνο μέρος για ένα παιδί στον κόσμο».
Η οδυνηρή ειρωνεία είναι ότι η Ολλανδία —παραδοσιακά φιλοϊσραηλινή— ήταν αυτή που πρωτοστάτησε στην πρόταση, αναγνωρίζοντας πως ο αποκλεισμός της Γάζας συνιστά παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Σουηδία, η Γαλλία και άλλες χώρες δεν δίστασαν να πάρουν θέση. Και η Κύπρος; Η χώρα που -καλύτερα από κάθε άλλη στην Ευρώπη- γνωρίζει από κατοχή, από προσφυγιά, από αγνοούμενους, αποφάσισε να αποστρέψει το βλέμμα.
Αν η Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη θεωρεί ότι μπορεί να υπερηφανεύεται για τις “ισορροπίες” που τηρεί, ας το πει ευθέως στους γονείς που σκάβουν με τα χέρια τους για να βρουν τα πτώματα των παιδιών τους κάτω από ερείπια νοσοκομείων και σχολείων. Ας το πει σε χιλιάδες άλλους γονείς, που τρέμουν βλέποντας τα παιδιά τους να αργοπεθάνουν από την πείνα.
Ας εξηγήσει σε αυτούς τι ακριβώς υπερτερεί έναντι της ανθρώπινης ζωής. Η διπλωματία χωρίς ηθική είναι απλή διαχείριση συμφερόντων και ως εκ τούτου, καθίσταται εγκληματική. Δυστυχώς, η Κύπρος μπορούσε να δώσει ένα ηχηρό μάθημα αρχών, αξιών και ανθρωπισμού. Αντ’ αυτού, επέλεξε να στείλει ένα θλιβερό μήνυμα.
Σύμφωνα με την έκθεση της UNICEF, σχεδόν ένα εκατομμύριο παιδιά στη Γάζα αντιμετωπίζουν κίνδυνο λιμοκτονίας. Δεν έχουν επαρκή πρόσβαση σε νερό, τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα. Τα σπίτια τους έχουν καταστραφεί, οι οικογένειές τους έχουν διαλυθεί. Η αποτυχία να επιτραπεί η απρόσκοπτη είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας συνιστά όχι μόνο πολιτικό σκάνδαλο αλλά και ηθική καταρράκωση. Η Κυπριακή Δημοκρατία, αντί να είναι φωνή ανθρωπιάς, περιορίστηκε στον ρόλο του βολικού συμμάχου.
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, δήλωσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποχρέωση να επανεξετάσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ λόγω των σοβαρών παραβιάσεων στη Γάζα. Αλλά η Λευκωσία δεν συγκινήθηκε. Ίσως γιατί είναι πιο εύκολο να κάνεις πολιτικές δηλώσεις συμπάθειας, παρά να τις μετατρέψει σε πράξεις.
Το άρθρο 2 της Συμφωνίας Σύνδεσης δεν είναι διακοσμητικό. Είναι νομικό και πολιτικό εργαλείο. Αν δεν χρησιμοποιείται όταν πεθαίνουν χιλιάδες παιδιά, τότε πότε θα χρησιμοποιηθεί;
Κάποιοι αντιπαραβάλλουν ότι οι Παλαιστίνιοι για να γλυτώσουν τα παιδιά από το θάνατο, πρέπει να αποτινάξουν τη Χαμάς. Αλήθεια, πρόκειται για το άκρον άωτον της υποκρισίας. Είναι άραγε όλοι οι Παλαιστίνιοι μέλη της Χαμάς; Αλλά ακόμη και αν ήσαν, έχει άνθρωπο που μπορεί να δεχτεί ότι θα δολοφονηθούν τόσες χιλιάδες αθώα παιδιά για να αναγκαστούν οι Παλαιστίνιοι να αποτινάξουν την Χαμάς; Λυπάμαι, αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με την έννοια Ανθρωπισμός!
Η Κύπρος μπορεί και πρέπει να κρατήσει τις στρατηγικές της σχέσεις με το Ισραήλ. Όχι όμως σε βάρος της ψυχής της. Η Ιστορία θυμάται εκείνους που στάθηκαν, μίλησαν, διεκδίκησαν ανθρωπιά. Παράλληλα, όμως, θυμάται κι εκείνους που τήρησαν ουδέτερη στάση απέναντι στο κακό ή ακόμη χειρότερα, το στήριξαν.
Σε αυτό το σταυροδρόμι, η Κυπριακή Δημοκρατία επέλεξε να σιγήσει. Μια σιωπή, όμως, που ηχεί τόσο εκκωφαντικά, όσο και οι κραυγές των παιδιών που λιμοκτονούν στη Γάζα.
ΥΓ: Χθες, η θέση της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη έγινε ακόμη χειρότερη. Επειδή η Ελλάδα, που κι εκείνη είχε τοποθετηθεί αρνητικά στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας μαζί με άλλες τέσσερις χώρες (Βρετανία, Γαλλία, Δανία, Σλοβενία) ζήτησαν με κοινή δήλωσή τους «το Ισραήλ να άρει τα εμπόδια στην είσοδο βοήθειας στη Γάζα».
