Βράδυ Πέμπτης, άνοιξα το κομπιούτερ και άρχισα να ψάχνω να βρω την ομιλία του υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, στο ICWA (Indian Council of World Affairs), ένα από τα σημαντικά διεθνή think-tanks της Ινδίας. Δεν χρειάστηκε να ψάξω και πολύ, καθώς οι Ινδοί είχαν ήδη αναρτήσει την 18λεπτη ομιλία και στο κανάλι τους στο YouTube. Σχεδόν ταυτόχρονα και ενώ παρακολουθούσα την ομιλία Κόμπου στο ICWA στο Νέο Δελχί, άρχισαν να πέφτουν σαν βροχή τα μηνύματα στο κινητό για τον καυγά της Αννίτας με τον Θεμιστοκλέους!
Ακόμα και να μην το θέλεις, τα αλλεπάλληλα μηνύματα σε παρασέρνουν στο να πατήσεις πάνω στον σύνδεσμο και να παρακολουθήσεις αυτό τον καυγά που επισυνέβη στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Έτσι έβαλα σε παύση την ομιλία Κόμπου για να δω κι εγώ αυτόν τον σπουδαίο καυγά… Το πλάνο δεν βοηθούσε και πολύ, καθώς έδειχνε μιαν Πρόεδρο της Βουλής να ωρύεται και να κάνει υποδείξεις προς τον ανεξάρτητο βουλευτή και να ζητά να του κλείσουν το μικρόφωνο, να του ζητά να δείξει σεβασμό στους άλλους βουλευτές κ.λπ. κ.λπ. Από την όλη, είμαι σίγουρος, ότι όσοι το παρακολούθησαν προσπάθησαν να ακούσουν τι φώναζε ο κ. Θεμιστοκλέους. Δεν ξέρω πόσοι το κατάφεραν να ακούσουν και να καταλάβουν τι έλεγε…
Όσο δε για την ομιλία Κόμπου στο Νέο Δελχί, ούτε μήνυμα ούτε και χαμπάρι. Και δεν ξέρω πόσοι εκτός από εμένα είχαν την πρόθεση να ψάξουν να την βρουν και να την παρακολουθήσουν. Να ακούσουν έστω και από περιέργεια πώς ο υπουργός Εξωτερικών περιγράφει την εξωτερική πολιτική της χώρας του. Επί τούτου βεβαίως καμιά έκπληξη, γιατί έχει χρόνια τώρα που ελάχιστοι είναι εκείνοι που μπαίνουν στον κόπο να παρακολουθήσουν ανάλογες ομιλίες. Κι όμως η ομιλία του Κύπριου ΥΠΕΞ είχε πολλά να πει, όχι μόνο για τον ρόλο της χώρας του αλλά και ευρύτερα για στάσεις και συμπεριφορές άλλων χωρών.
Από την ομιλία Κόμπου στο ICWA κρατάω ένα απόσπασμα: «…πρέπει να διακρίνουμε μεταξύ του τρόπου με τον οποίο τα μικρά κράτη βλέπουν τον κόσμο και του τρόπου με τον οποίο ο κόσμος βλέπει τα μικρά κράτη. Και αυτά δεν είναι απαραίτητα τα ίδια. Μια εσωτερική άποψη από την σκοπιά ενός μικρού κράτους είναι ένας χρήσιμος οδηγός για το πώς να πορευθεί κανείς μέσα σε σκοτεινά νερά. Φυσικά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να βλέπουμε τον κόσμο όπως θα θέλαμε να είναι. Για ένα μικρό κράτος, αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Η παγκόσμια ιστορία, όπως δήλωσε με κομψότητα ο ομόλογός μας από τη Σιγκαπούρη, είναι γεμάτη από τα πτώματα μικρών κρατών».
Είπε και αρκετά άλλα τα οποία δεν χωράνε σ’ αυτό το κείμενο αλλά αξίζει τον κόπο να το ψάξει κανείς και να παρακολουθήσει το σχετικό βίντεο. Γιατί είναι ένα δείγμα σοβαρής διπλωματίας και προσέγγισης από έναν πολιτικό, έναν υπουργό που ξέρει το μέγεθος της χώρας του, ήξερε ποιο είναι το ακροατήριο που είχε απέναντί του και κυρίως γνωρίζει επί καθημερινής βάσεως το τι αντιμετωπίζει στη διεθνή σκηνή προσπαθώντας για το μάξιμουμ όσον αφορά τη χώρα του. Όμως, ελάχιστοι θα μπουν στον κόπο να παρακολουθήσουν έστω κι ένα απόσπασμα της ομιλίας Κόμπου.
Στη μια περίπτωση (ομιλία Κόμπου) έχουμε ένα σαφές δείγμα σοβαρής διπλωματίας, και στην άλλη (καυγάς στη Βουλή) μια χαρακτηριστική περίπτωση clickbait politics, που είναι η σύγχρονη προσέγγιση πολιτικής επικοινωνίας η οποία δανείζεται τεχνικές από τα ψηφιακά μέσα και τα social media. Αυτό το φαινόμενο των clickbait politics έχει ενταθεί με την άνοδο των μέσων κοινωνικών δικτύωσης και ουσιαστικά αντικατοπτρίζει την προσαρμογή της πολιτικής στην εποχή της προσοχής των 280 χαρακτήρων!
Στη μάχη μεταξύ σοβαρής διπλωματίας και clickbait politics σημειώστε δύο με τόνο. Η επικράτηση των clickbait politics είναι δεδομένη εκ προοιμίου. Και γι’ αυτό τη βλέπουμε να διαιωνίζεται όλο και περισσότερο, χωρίς κανείς βεβαίως να νοιάζεται για τις επιπτώσεις και ποιος στο τέλος της ημέρας θα πληρώσει το τίμημα. Γιατί στο τέλος της ημέρας είναι η κοινωνία που σήμερα αρέσκεται στα clickbait politics, είναι αυτή η ίδια που θα πληρώσει το τίμημα. Και όταν το καταλάβει ας μην ψάξει να βρει πού θα τα φορτώσει, γιατί είναι τα δικά της clicks που έκτισαν αυτή τη μορφή πολιτικής που δεν ενδιαφέρεται να ακούσει μια σοβαρή διπλωματική ανάλυση…
