Αν όλα εξελιχθούν σήμερα όπως δρομολογήθηκαν στη σύσκεψη των «κοινωνικών εταίρων» την Παρασκευή και στον κυριακάτικο μυστικό δείπνο στο Προεδρικό, θα οριστικοποιηθεί η απώλεια μιας μεγάλης ευκαιρίας που δημιούργησε και έχασε η Κυβέρνηση, ώστε οι μισθωτοί να κατοχυρώσουν καθολικό δικαίωμα αποζημίωσης όταν ο πληθωρισμός υπονομεύει την αγοραστική δύναμη των μισθών, σε καιρούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ.
Η Κυβέρνηση παρουσίασε σε εργοδότες και συνδικαλιστές ένα φιλεργατικό πλαίσιο πολιτικής, που αρχικά προέβλεπε παραχώρηση ΑΤΑ σε όλους τους εργαζόμενους, κλιμακωτά. Σε όλους.
Οι εργοδότες αφηνίασαν εναντίον του υπουργού Εργασίας. Και οι συντεχνιακοί ηγέτες πρόθυμα τους συνέδραμαν, λοιδωρώντας τον υπουργό και χρεώνοντάς του «φωτοβολίδες» και «λόγια του αέρα».
Τους πήρε χρόνο να συνειδητοποιήσουν πως το πλαίσιο πολιτικής για την ΑΤΑ ήταν αληθινό. Και, όπως το είχαν εμπνευστεί αρχικά οι δημιουργοί του, δεν προϋπέθεται τη συμφωνία των «κοινωνικών εταίρων». Απαιτούσε -στην ανάγκη- κατάθεση νομοσχεδίου και ψήφιση νόμου από τη Βουλή. Ή ένα διάταγμα. Διότι οι εργοδότες θεωρούν την ΑΤΑ επονείδιστο θεσμό και οι συντεχνίες θέτουν ως προτεραιότητα την επιβίωση αυτού του θεσμού όπως λειτουργεί σήμερα και την ενίσχυση του ποσοστού απόδοσης ΑΤΑ για τους πελάτες τους. Δηλαδή όσους μπόρεσαν ή μπορούν να οργανωθούν σε αυτές αποτελεσματικά.
Εν ολίγοις, σε όσους ήδη παίρνουν ΑΤΑ. Και πρώτοι απ’ όλους, οι δημόσιοι υπάλληλοι, μέλη της ΠΑΣΥΔΥ. Στη συμμετοχή της οποίας οφείλουν οι συντεχνίες του ιδιωτικού τομέα την όποια επιτυχία ή επίδραση έχουν οι λεγόμενες «παναπεργίες» τους. Που «πιάνουν» λιγότερο κόσμο και από τα φιλικά της Ομόνοιας με τη ΜΕΑΠ.
Συνεπώς, ούτε για αστείο δεν μπορούσε να περάσει από τις συντεχνίες μια απόφαση που θα κρατούσε κάτω από το 100% τη συμβολή της ΑΤΑ στην αποκατάσταση της αγοραστικής δύναμης των υπαλλήλων του Δημοσίου -π.χ. κλιμακωτή απόδοση ΑΤΑ αναλόγως μισθού ή απόδοση ΑΤΑ μόνο στο ύψος του βασικού μισθού, που υπολογίζεται στις 2,500 ευρώ περίπου.
Ακόμα και όταν με αναθεωρημένη πρόταση οι υπουργοί Εργασίας και Οικονομικών πρότειναν να μην ισχύσει η κλιμακωτή απόδοση της ΑΤΑ, ούτε καν ο περιορισμός της στο επίπεδο των 2,500 τον μήνα, για όσους ήδη έχουν ευνοϊκότερη ρύθμιση μέσω συλλογικών ή άλλων συμβάσεων ή μέσω εθίμου και πρακτικής (!!!), πάλι οι συντεχνίες δεν έβγαλαν τον κόσμο έξω, να υπερασπιστεί το «ΑΤΑ σε όλους», έστω και αν η ΑΤΑ σε αυτούς που δεν την απολαμβάνουν σήμερα θα ήταν… μόνο μέχρι τις 2,500 ευρώ.
Για τη σύσκεψη της Παρασκευής μπορεί να μας πουν σήμερα – αύριο ότι, όπως σε όλες τις… σκληρές διαπραγματεύσεις, όλοι χάνουν και όλοι κερδίζουν κάτι.
Ας μας πουν λοιπόν τι κέρδισαν από τη συμφωνία οι χιλιάδες των μικρομεσαίων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα που δεν παίρνουν ΑΤΑ. Τίποτε. Τίποτε. Θα πάρουν, υποθέτει η στήλη, την αναξιόπιστη υπόσχεση ότι «η μάχη για να πάρουν όλοι ΑΤΑ δεν τελειώνει εδώ». Και θα πάρουν και την υπόσχεση της Κυβέρνησης πως θα δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις, ώστε και άλλοι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα να… δώσουν ΑΤΑ. Να πω τη λέξη; Δεν θα την πω, εννοείται.
Η Κυβέρνηση υποχώρησε. Αυτή είναι η απογοητευτική αλήθεια. Αρχικά είχε προτείνει να κατατεθεί νομοσχέδιο που να τροποποιεί τον νόμο περί προστασίας των μισθών, ώστε όλοι οι εργαζόμενοι να έχουν ΑΤΑ σε καιρούς ανάπτυξης και πληθωρισμού. Και αντί να επιμείνει, πήγε πίσω στον «κοινωνικό διάλογο» των «κοινωνικών εταίρων», οι οποίοι στο τέλος τα βρήκαν μεταξύ τους, ερήμην εκείνων που ήταν και θα μείνουν στο περιθώριο.
Και εκεί που φώναζε η κοινωνία πως είναι άδικο να παίρνουν ΑΤΑ στο 100% ακόμα και οι σούπερ υψηλόμισθοι και εκλιπαρούσε για κάποιες ανώδυνες κλίμακες που θα ενίσχυαν το αίτημα για ΑΤΑ σε όλους, θα βγουν σήμερα – αύριο να μας πουν οι «κοινωνικοί εταίροι» και η Κυβέρνηση πως λύθηκε άλλο ένα πρόβλημα, στη βάση της ειλικρινούς συνεργασίας «όλων» και… μπράβο μας που στην Κύπρο λειτουργούν υγιείς εργασιακές σχέσεις. Να πω άλλη μια λέξη; Δεν θα την πω, εννοείται και αυτή.
Πάλι καλά που «τιμαριθμοποιείται» ο κατώτατος μισθός. Αυτονόητο για κάθε λογικό άνθρωπο, αδιανόητο για κάποιους άλλους. Αν δεν το πετύχαιναν ούτε αυτό θα ήταν καταγέλαστοι. Περιμένουμε όμως να δούμε υπό ποίες προϋποθέσεις θα παίρνουν ΑΤΑ οι λήπτες κατώτατου μισθού. Και με ποιους περιορισμούς.
Διότι μία φωτογενής παρουσία από το λιανικό εμπόριο στις φωτογραφίες από τις τελευταίες συσκέψεις των «εταίρων» μάς ανησυχεί. Δεν πήγε εκεί για να πάρει τα σνακ.