Πολλοί ξαφνιάστηκαν μεν βλέποντας εκατοντάδες τρακτέρ να πλημμυρίζουν πόλεις της ΕΕ αλλά οι κινητοποιήσεις των αγροτών δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία δεδομένου ότι θεωρούν πως διακυβεύεται η επιβίωσή τους (ζήτημα το οποίο αντιμετωπίζουν και οι Κύπριοι αγρότες) με τον βουλευτή των Οικολόγων Χαράλαμπο Θεοπέμπτου να καταθέτει «συνταγή» στήριξης τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τις προωθούμενες πολιτικές και προκλήσεις.
Ο κ. Θεοπέμπτου θεωρεί, ότι για να επιβιώσουν οι γεωργοί από την αύξηση της ενέργειας, τον πληθωρισμό, την κλιματική αλλαγή, τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τις νέες πολιτικές της ΕΕ κοκ, επιβάλλεται όπως η κυπριακή κυβέρνηση εφαρμόσει μέτρα, περιλαμβανομένων και των ακόλουθων:
Λειτουργία περιφερειακών λαϊκών αγορών, αποκλεισμός των εμπόρων από τις λαϊκές των πόλεων και εμπλουτισμός τους με άλλα είδη (χειροτεχνίας, τρόφιμα κοκ), εφαρμογή της νομοθεσίας για τον αθέμιτο εμπορικό ανταγωνισμό, προώθησης της πολιτικής «αγοράζω κυπριακά», αξιοποίηση νερού επεξεργασμένων λυμάτων, αγορά βιολογικών προϊόντων από την κυβέρνηση για (στρατό, νοσοκομεία κλπ).
Πιο αναλυτικά, ο βουλευτής των Οικολόγων σημειώνει και τα ακόλουθα:
1. Οι αγρότες ζητούν εδώ και καιρό να γίνουν περιφερειακές λαϊκές αγορές, ιδιαίτερα σε στρατηγικά σημεία κύριων δρόμων που οδηγούν στις πόλεις.
2. Οι λαϊκές αγορές των πόλεων έπρεπε να αυξηθούν και να μην δικαιούνται να έχουν σημεία πώλησης οι έμποροι.
3. Η λειτουργία εξειδικευμένων λαϊκών αγορών τακτικά και σε όλες τις πόλεις πχ για κοσμήματα, είδη χειροτεχνίας, τρόφιμα και “Food Markets” βοηθούν πολύ στην αύξηση των εισοδημάτων των αγροτών και των νέων γενικά.
4. Η νομοθεσία για τον αθέμιτο εμπορικό ανταγωνισμό στα γεωργικά προϊόντα ψηφίστηκε, αλλά δεν φαίνεται να εφαρμόζεται.
5. Αγοράζω κυπριακά: Δεν έγινε καμιά προσπάθεια από την κυβέρνηση για να βοηθηθούν οι παραγωγοί στην προώθηση και σήμανση των κυπριακών προϊόντων. Γνωρίζω από που ήρθαν οι μπανάνες και τα μήλα στις υπεραγορές αλλά κανένα κυπριακό προϊόν δεν έχει σήμανση.
6. Πράσινες Συμβάσεις: Με βάση πρόνοια στις πράσινες Συμβάσεις το κράτος μπορεί να αγοράζει βιολογικά προϊόντα μέσω τις διαδικασίας των προσφορών. Φανταστείτε, αναφέρει ο κ. Θεοπέμπτου, τις ποσότητες και την ποικιλία των προϊόντων /τροφίμων που αγοράζει το κράτος ολόχρονα για το στρατό, τα νοσοκομεία και τις φυλακές. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι και εδώ ενώ ψηφίστηκε η νομοθεσία για τους συνεταιρισμούς, η κυβέρνηση δεν έκανε οτιδήποτε για να βοηθήσει τους παραγωγούς πχ ντοματών, λαχανικών κλπ. να οργανωθούν. Έτσι, για παράδειγμα, όταν προκήρυσσε ένα νοσοκομείο προσφορές για βιολογικά προϊόντα, ουδείς παραγωγός βιολογικών προϊόντων μπορούσε να υποβάλει προσφορά, επειδή δεν διέθετε τόσες μεγάλες ποσότητες από μόνος του.
7. Νερό: Τα αποχετευτικά μας συστήματα παράγουν τεράστιες ποσότητες επεξεργασμένων λυμάτων που θα μπορούσαν εύκολα να διατεθούν στην γεωργία. Ωστόσο, μεγάλες ποσότητες καταλήγουν στη θάλασσα ή αλλού, ενώ έπρεπε η κυβέρνηση να κατασκευάσει δεξαμενές αποθήκευσης και αγωγούς οι οποίοι να μεταφέρουν το νερό στους γεωργούς για καλλιέργειες, όπως πχ παραγωγή κτηνοτροφικών φυτών.
8. Βόσκηση: Το πρόβλημα με τα αγριόχορτα κοντά σε δασικές περιοχές και το κίνδυνο μετάδοσης φωτιάς μπορεί εύκολα να λυθεί με το να πληρώνονται κτηνοτρόφοι να βόσκουν τα ζώα τους σε συγκεκριμένες διαδρομές όπως γίνεται και στο εξωτερικό. Θα υπάρχει όφελος και για τα δάση και για τους κτηνοτρόφους.
9. Συνεχής εκπαίδευση των αγροτών για νέες τεχνικές και για βιολογικές καλλιέργειες και παροχή διευκολύνσεων σε οικοτεχνίες για παραγωγή τροφίμων αφού οι πρόνοιες του HCCP που ισχύουν τώρα είναι απαγορευτικές. Περαιτέρω, να παραχωρηθούν χαμηλότοκα δάνεια και μικροδάνεια, να δημιουργηθεί πλατφόρμα για απευθείας πωλήσεις από τον αγρότη στον καταναλωτή, να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά και να στηριχθεί η σύσταση Ενεργειακών Κοινοτήτων. Παράλληλα, να διατεθεί δωρεά εδαφοβελτιωτικό – κόμποστ και πολλά άλλα.
10. Η νέα οδηγία που συζητούν τώρα στην ΕΕ γνωστή σαν η «Οδηγία Προγεύματος» (Breakfast Directive) θα βοηθήσει αν εφαρμοστεί σωστά κάτι το οποίο συνεπάγεται ότι πρέπει να γίνει (και στην Κύπρο) ενημέρωση του κοινού, δεδομένου ότι προϊόντα όπως μέλι, χυμοί, μαρμελάδες κλπ θα πρέπει να περιέχουν καθαρή σήμανση με χώρα προέλευσης αλλά και διατροφικές πληροφορίες όπως ποσοστό ζάχαρης κλπ.
Ο κ. Θεοπέμπτου υποδεικνύει, πως όλα τα μέτρα πιο πάνω είναι σχεδόν μηδενικού κόστους και απλά χρειάζεται να επιδείξει κάποιος ενδιαφέρον ώστε να αναληφθούν συγκεκριμένες δράσεις.
Σημειώνει δε τις προειδοποιήσεις, ότι μετά το 2030 έρχονται δύσκολες μέρες για την παραγωγή τροφής, οπόταν για το καλό όχι μόνο των αγροτών αλλά και των καταναλωτών, απαιτείται οργάνωση από όλους τους εμπλεκόμενους.
Όσον αφορά την κύρια αντίδραση των γεωργών στην ΕΕ, ο κ. Θεοπέμπτου παρατηρεί πως εστιάζεται στην πολιτική που είναι γνωστή σαν Farm to Fork – «Από την Φάρμα στο Πιάτο» που αποτελεί μέρος της Πράσινης Συμφωνίας.
Οι στόχοι της πολιτικής αυτής είναι, όπως αναφέρει ο βουλευτής των Οικολόγων, να γίνει πιο δίκαιη η κατανομή κερδών στην παραγωγή τροφής, πιο υγιεινά τρόφιμα και πιο φιλικά στο περιβάλλον.
Βασικές της πρόνοιες είναι:
1. Μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και αντιβιοτικών.
2. Αύξηση της παραγωγής οργανικών (βιολογικών) προϊόντων.
3. Βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων σε φάρμες.
4. Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις αγροτικές δραστηριότητες και προστασία της γεωργίας από τις αλλαγές του κλίματος.
5. Μέτρα αύξησης των εισοδημάτων των γεωργών /κτηνοτρόφων ως αντιστάθμισμα των μέτρων.
Όπως παρατηρεί ο κ. Θεοπέμπτου, η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων αποτελεί την πρόνοια που προκαλεί τις πιο πολλές αντιδράσεις. Δεδομένου ότι οι γεωργοί θεωρούν πως η μείωση στη χρήση φυτοφαρμάκων, χημικών λιπασμάτων και αντιβιοτικών, θα περιορίσει κατά πολύ την παραγωγή τους και άρα τα εισοδήματα τους.
Αυτή αντίδραση είχε προβλεφθεί στις συζητήσεις στην ΕΕ και γι’ αυτό περιλήφθηκε και η πρόνοια για μέτρα αύξησης των εισοδημάτων αγροτών και κτηνοτρόφων, αν και φαίνεται πως δεν υλοποιήθηκαν ή δεν υλοποιήθηκαν σε βαθμό που να στηρίζονται οι γεωργοκτηνοτρόφοι, κάτι το οποίο ισχύει και στην Κύπρο.
