Λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωση του Κογκρέσου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στη Λευκωσία τα στελέχη του ΔΗΣΥ είχαν βγει μπροστά θέλοντας να αναδείξουν τη σημασία που είχε για την Κύπρο το ψήφισμα που υιοθετήθηκε στη Βαλένθια. Σχεδόν ταυτόχρονα έπεφταν και τηλεφωνήματα σε άλλα στελέχη που έψαχναν να μάθουν τι συμβαίνει  με τις σχέσεις Δημοκρατικού Συναγερμού και Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη.

Η Πινδάρου εργάστηκε προκειμένου να πετύχει ένα ισχυρό ψήφισμα κατά τη σύνοδο του ΕΛΚ που πραγματοποιήθηκε στη Βαλένθια της Ισπανίας και τα κατάφερε. Την ίδια ώρα η συναγερμική ηγεσία κατάφερε να προκαλέσει συζητήσεις και εντός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ως προς τη συμμετοχή και του Νίκου Χριστοδουλίδη στις συνόδου της πολιτικής αυτής ομάδας.

Η Αννίτα Δημητρίου, αλλά και μια ομάδα στελεχών στην ηγεσία και στα κεντρικά της Πινδάρου, βλέπουν τη συμμετοχή του Νίκου Χριστοδουλίδη στο ΕΛΚ ως παράγοντα που αφαιρεί από τα όσα ως κόμμα θα κέρδιζαν από ψηφίσματα και τοποθετήσεις. Βλέπουν ως παράγοντα που αφαιρεί από τα όσα η πρόεδρος του ΔΗΣΥ θα κέρδιζε, κυρίως σε προσωπικό επίπεδο, ενόψει των επόμενων εκλογών, αλλά πάνω απ’ όλα ενόψει του 2028.

Ισχυρός υποστηρικτικός πυλώνας

Το ΕΛΚ και σ’ αυτή την περίπτωση έδειξε ότι παραμένει ένας ισχυρός υποστηρικτικός πυλώνας για την Κύπρο. Οι θέσεις του στο Κυπριακό, κυρίως, αλλά και σ’ ό,τι έχει να κάνει με την επιθετικότητα της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου, είναι αρκούντως ξεκάθαρες.

Υπήρξαν περιπτώσεις που οι θέσεις που εκφράζει με τις αποφάσεις του το ΕΛΚ είναι πολύ πιο δυνατές απ’ αυτές που εκφράζουν ακόμα και στελέχη του Δημοκρατικού Συναγερμού. Υιοθετείται πολύ πιο δυνατό λεκτικό.

Χαρακτηριστική η περίοδος μετά το 2017 όταν ο Νίκος Αναστασιάδης κατάφερε να πάρει ουκ ολίγες ισχυρές τοποθετήσεις έναντι της Τουρκίας, σε σχέση και με το Κυπριακό όταν στο εσωτερικό, ακόμα και από στο ίδιο του κόμμα υπήρχαν  ηγετικά στελέχη που κρατούσαν αποστάσεις.

Μήνυμα αλληλεγγύης προς την Κύπρο

Το ΕΛΚ, το ψήφισμά του, επαναδιατυπώνει τις θέσεις του σε προηγούμενες συνόδους και τα ψηφίσματα που έχει υιοθετήσει κατά καιρούς για το Κυπριακό και, λαμβάνοντας υπόψη τα μέχρι σήμερα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία, επαναλαμβάνει τη δέσμευση του πανευρωπαϊκού κόμματος στη βάση λύση του Κυπριακού σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με το δίκαιο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ, χωρίς ξένα στρατεύματα και αναχρονιστικό σύστημα εγγυήσεων ή ξένες εξαρτήσεις, με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ να αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την ασφάλεια όπως αναφέρεται.

Σημειώνεται ακόμα πως η ΕΕ θα πρέπει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης στην Κύπρο, αναλαμβάνοντας πιο ενεργό ρόλο στην υπέρβαση του αδιεξόδου και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό της 51χρονης κατοχής της Κύπρου από την Τουρκία και την επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τις αρχές της ΕΕ και το κεκτημένο.

Κατηγορίες κατά της Τουρκίας

Γίνεται λόγος για απαράδεκτη διχοτομική ρητορική της Τουρκίας για λύση δύο κρατών, η οποία είναι αντίθετη με το διεθνές δίκαιο και αποτελεί κατάφωρη απόκλιση από το συμφωνημένο πλαίσιο διαπραγμάτευσης, καθώς και πως η ρητορική αυτή δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή από την Ευρώπη και τη διεθνή κοινότητα. Η επιμονή της Τουρκίας σε λύση δύο κρατών δεν αποτελεί εποικοδομητική προσέγγιση ενόψει μιας πιθανής επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, αλλά απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα σε και περιπλέκει περαιτέρω τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, αναφέρεται.

Ηχηρή διατύπωση

Το ΕΛΚ υποστηρίζει σταθερά ότι καμία ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας δεν μπορεί να είναι πλήρης όσο ένα κράτος μέλος της ΕΕ παραμένει υπό ξένη στρατιωτική κατοχή, ζητώντας η ασφάλεια της ΕΕ να έχει βάση την ενότητα, τις αρχές και τη συνέπεια, και όχι ασάφειες και δύο μέτρα και δύο σταθμά, παραπέμποντες στη δήλωση των ηγετών του ΕΛΚ της 20ης Μαρτίου 2025 σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε συνεργασία με εξωτερικούς εταίρους σε θέματα ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής πρέπει να λαμβάνει πλήρως υπόψη τις ευαισθησίες όλων των κρατών μελών και να εδράζεται σταθερά στο σεβασμό της κυριαρχίας, της ασφάλειας και της εδαφικής ακεραιότητάς τους.

Επέστρεψε χαρούμενη

Σε μια στιγμή που στην Πινδάρου θέλουν να δείξουν ότι η σημερινή ηγεσία, ανεξαρτήτως του τι μπορεί να λέγεται, μπορεί να παράξει πολιτική και να φέρει σημαντικές αποφάσεις για τον τόπο, το ψήφισμα του ΕΛΚ ήταν ό,τι καλύτερο. Η Αννίτα Δημητρίου επέστρεψε από την Βαλένθια πλήρως ικανοποιημένη για το αποτέλεσμα και ήταν κάτι που φάνηκε και στις δηλώσεις που ακολούθησαν. Εμφανιζόμενη στο κεντρικό δελτίο του «Άλφα» η πρόεδρος του ΔΗΣΥ αναφέρθηκε στη σημασία του ψηφίσματος: «Πετύχαμε ένα σημαντικότατο ψήφισμα για την πατρίδα μας, αλλά και για την Ευρώπη. Αυτό το ψήφισμα, ουσιαστικά θέτει το πλαίσιο των υποχρεώσεων της Τουρκίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συνδέει το Κυπριακό με όλο αυτό – κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό – ειδικά τώρα που η Τουρκία επιζητεί συγκεκριμένο ενεργό ρόλο στην αρχιτεκτονική άμυνας και ασφάλειας».

Εξήγησε τη σημασία

Η ομόφωνη υιοθέτηση του ψηφίσματος, αποτελεί σύμφωνα με την κα Δημητρίου δέσμευση του ΕΛΚ ότι «δεν μπορεί σε καμία περίπτωση η Τουρκία να έχει τον όποιο ρόλο στην αρχιτεκτονική άμυνας και ασφάλειας αν δεν άρει τις απαράδεκτες και παράνομες ενέργειές της στο Κυπριακό, αν δεν αλλάξει την αδιάλλακτη στάση της για νομιμοποίηση της κατοχής, αν δεν σταματήσει τις προκλητικές ενέργειές της στην ΑΟΖ και στη Νεκρή Ζώνη».

Και σύμφωνα με την πρόεδρο του ΔΗΣΥ το μήνυμα του ΕΛΚ είναι σαφές: Είτε η Τουρκία συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, είτε δεν μπορεί να έχει τον οποιοδήποτε ρόλο.

Γύρισε τα φώτα

Εμφανώς η Αννίτα Δημητρίου και η Πινδάρου έριξαν το βάρος των τοποθετήσεών του στη σημασία που έχει το ψήφισμα όσον αφορά την Τουρκία και την προσπάθεια που καταβάλλει η Άγκυρα για να είναι παρούσα στη νέα αρχιτεκτονική άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ. Γυρίζοντας τα φώτα στο να δείχνουν προς την κατεύθυνση των υποχρεώσεων της Τουρκίας έναντι της Κύπρου, είναι φυσιολογικό να φεύγει και η προσοχή από άλλες εξίσου σημαντικές αναφορές  που επίσης έχουν να κάνουν με το Κυπριακό.

Γιατί στο τελευταίο μέρος του ψηφίσματος υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές που σχετίζονται με έχουν να κάνουν με τους πρόσφατους χειρισμούς στο Κυπριακό και ειδικότερα τις πρωτοβουλίες Νίκου Χριστοδουλίδη τις οποίες το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα αναγνωρίζει.

Αφοσιωμένες προσπάθειες

Το ΕΛΚ αφού εκφράζει πλήρη υποστήριξη στην πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να συγκαλέσει άτυπη πενταμερή διάσκεψη τον περασμένο Μάρτη στη Γενεύη αναφέρει και τα εξής:

◗ Αξιολογεί θετικά τα βήματα που συμφωνήθηκαν και ανακοινώθηκαν από τον ΓΓ ΟΗΕ που περιλαμβάνουν τη συζήτηση και εφαρμογή ΜΟΕ, μια νέα άτυπη πενταμερή τον Ιούλιο και τον διορισμό προσωπικού απεσταλμένου.

◗ Αναγνωρίζει και επικροτεί τις αφοσιωμένες προσπάθειες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι οποίες οδήγησαν σε θετικές εξελίξεις.

Και αυτή η τελευταία αναφορά και η αναγνώριση των προσπαθειών του ΠτΔ στο Κυπριακό δεν ήταν μια τυπική καταγραφή ενός δεδομένου και δεν ήταν κάτι το εύκολο καθώς προηγήθηκε παρασκήνιο.

Το παρασκήνιο και τα 13 δευτερόλεπτα της ομιλίας Βέμπερ

Εάν συγκρίνει κάποιος το λεκτικό του τελευταίο ψηφίσματος και την αναφορά στις τελευταίες προσπάθειες στο Κυπριακό με την τοποθέτηση του ΕΛΚ τον περασμένο Μάρτη, ευθύς μετά τη Γενεύη θα δει ότι είναι σχεδόν το ίδιο με δύο αλλαγές.

Στην απόφαση του Μαρτίου: Επικροτούμε τις προσπάθειες και την προσήλωση του Προέδρου Χριστοδουλίδη που οδήγησαν – για πρώτη φορά από το 2017 – σε θετικές εξελίξεις.

Στο ψήφισμα του Απριλίου: Το ΕΛΚ αναγνωρίζει επίσης και επικροτεί τις αφοσιωμένες προσπάθειες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίες οδήγησαν σε θετικές εξελίξεις.

Οι αλλαγές καθόλου τυχαίες καθώς σε καμιά περίπτωση δεν ήθελαν στην Πινδάρου να υπάρχει ονομαστική αναφορά στον Νίκο Χριστοδουλίδη γι’ αυτό και κινήθηκαν στο παρασκήνιο ώστε, αφού θα έμπαινε στο ψήφισμα αναφορά στις πρόσφατες προσπάθειες στο Κυπριακό, αυτό να αναφέρεται στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.  Κάτι βεβαίως που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως στα πολιτικά πηγαδάκια.

Το δεύτερο που αφαιρέθηκε ήταν το «για πρώτη φορά από το 2017», καθώς θεωρείται πως παραγνωρίζονται οι προσπάθειες που κατέβαλε ο Νίκος Αναστασιάδης κατά τη δεύτερη πενταετία της διακυβέρνησης του.

Οι κινήσεις αυτές από πλευράς της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, αλλά και το περιεχόμενο μιας ακόμα απόφασης του ΕΛΚ δείχνουν πως ενώ Χριστοδουλίδης και Συναγερμός δεν έχουν διαφορές επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και στο Κυπριακό – όπως τουλάχιστον αναφέρεται στις αποφάσεις του ΕΛΚ – εντούτοις δεν έχουν καμιά επικοινωνία μεταξύ τους όσον αφορά τη λήψη τέτοιων αποφάσεων.

Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν συχνές τοποθετήσεις από πλευράς ΕΛΚ για την Κύπρο, η οποία επικοινωνία μεταξύ Πινδάρου και Λόφου είναι έμμεση και όχι απευθείας ανάμεσα σε Νίκο Χριστοδουλίδη και Αννίτα Δημητρίου.

Και αυτή η σχέση είναι εμφανής και εντός του ΕΛΚ. Το έδειξε μέσα σε 13 δευτερόλεπτα ο Μάνφρεντ Βέμπερ ανεβαίνοντας στο βήμα του κογκρέσου την πρώτη ημέρα. Μιλούσε για τα όσα πέτυχε το ΕΛΚ την τελευταία τριετία και ειδικότερα το πως αυτό ενισχύθηκε. Αναφερόμενος στις παρουσίες, πέραν των κομμάτων είπε τα εξής μόλις στο τρίτο λεπτό της ομιλίας του:

«Ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης. Τηλεφωνηθήκαμε μετά την νίκη του και μου διαβίβασε τη δέσμευσή του  πως: «ναι ανήκω στο ΕΡΡ και είμαι υπερήφανος γι’ αυτό». Και Αννίτα, συμφωνήσατε με αυτό ως θέμα αρχής».

Μια αναφορά που πυροδότησε συζήτηση σε πηγαδάκια και διαδρόμους, όχι μόνο εκεί στην Βαλένθια. Έπεσαν και προς Λευκωσία μεριά τηλεφωνήματα από κάποιους που ήθελαν να ακούσουν κάτι περισσότερο για το τι γίνεται με τις σχέσεις των δύο πλευρών.

Η αναφορά Βέμπερ έρχεται να αναδείξει τις ηχηρές αντιφάσεις ανάμεσα σε Λόφο και Πινδάρου, που ενώ συμφωνούν σ’ όλα όσα το ΕΛΚ πρεσβεύει (όχι μόνο για το Κυπριακό αλλά επί του συνόλου της ευρωπαϊκής ατζέντας) εντούτοις συντηρείται μια αντιπαράθεση που ζημιώνει μια σειρά από αποφάσεις που λαμβάνονται όπως είναι και το ψήφισμα της Βαλένθιας και αφορούν το συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας.