Το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής έχει συμπληρώσει ήδη 30 χρόνια ύπαρξης και ετοιμάζεται να ανοίξει μια νέα σελίδα. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό, πέρα από την επιστημονική πτυχή, διαδραματίζει και η ανέγερση του νέου κτηρίου, για το οποίο ήδη τέθηκε ο θεμέλιος λίθος κι αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια.
Σαράντα χρόνια πριν, η Κύπρος δεν είχε πολλά να προσφέρει σε ένα ασθενή με χρόνια νευρολογικά ή μυϊκά νοσήματα. Στον υπόλοιπο κόσμο είχε ήδη αρχίσει η χαρτογράφηση των γονιδίων τα οποία σχετίζονταν με διάφορες γενετικές παθήσεις και ειδικά νευρολογικές. Την εποχή εκείνη, ένας φέρελπις γιατρός (Λεύκος Μίττλεττον) επέστρεψε από τις σπουδές του με εξειδίκευση στις νευρομυϊκές παθήσεις και άρχισε να ψάχνει το θέμα μέσω ερευνητικών προγραμμάτων και σε συνεργασία με γειτονικές χώρες.
Κάπως έτσι τέθηκαν οι βάσεις του Ινστιτούτου που πρωτολειτούργησε στο παλιό κτίριο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και έπειτα στο Μακάρειο. Από τις πρώτες ασθένειες που τέθηκαν στο μικροσκόπιο ήταν η σκλήρυνση Κατά Πλάκας που παρουσίαζε αυξητική τάση στο νησί. Ως εκ τούτου, κρίθηκε αναγκαίο όπως οι έρευνες επεκταθούν και στον τουρκοκυπριακό πληθυσμό στις κατεχόμενες περιοχές, σε μια εποχή όπου δεν υπήρχαν επαφές. Μέσω των Ηνωμένων Εθνών, ανοίχτηκε ένα πρώτο παράθυρο συνεργασίας. Σταδιακά προέκυψε η ανάγκη ενός χώρου επιστημονικού και ιατρικού, στο πεδίο της νευρολογίας και γενετικής, όπου θα παρέχονταν υπηρεσίες σε όλους του Κύπριους ανεξάρτητα θρησκείας και γλώσσας και θα αφορούσε τη νευρολογία και τη γενετική. Κι έτσι δημιουργήθηκε το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, με το δικοινοτικό του χαρακτήρα όπως το ξέρουμε σήμερα, με χρηματοδότηση από τα Ηνωμένα Έθνη και την Αμερική. Σήμερα, ετοιμάζεται να κάνει το επόμενο βήμα, σε νέα σύγχρονα κτήρια που θα καλύπτουν τις ανάγκες οι οποίες διαρκώς αυξάνονται.

Για τον σχεδιασμό των νέων κτηριακών υποδομών, είχε προκηρυχθεί το 2018 αρχιτεκτονικός διαγωνισμός με νικητήρια πρόταση αυτή των Ιωάννη Παπαδόπουλου και Γεωργίας Δασκαλάκη. Στην πορεία ωστόσο οι εργασίες υλοποιούνται από το αρχιτεκτονικό γραφείο J +A Philippou.
Το έργο αφορά εγκαταστάσεις μεγέθους 11,000 τετραγωνικών μέτρων, δίπλα από το υφιστάμενο κτήριο το οποίο επίσης θα τύχει αναβάθμισης, ενώ στον ίδιο χώρο θα ανεγερθεί και αμφιθέατρο σε συνεργασία με το Δήμο Αγίου Δομετίου. Ο θεμέλιος λίθος έχει ήδη τεθεί και υπολογίζεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο του 2025. Το κόστος ανέρχεται στα 23 εκατομμύρια ευρώ, με επιπλέον τρία εκατομμύρια ευρώ για αγορά εξοπλισμού.
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΙΓΝΚ, Λεωνίδα Φυλακτού, το νέο κτήριο έχει σχεδιαστεί με υψηλές προδιαγραφές, παρόμοιες με αντίστοιχα Ινστιτούτα στο εξωτερικό και θα περιλαμβάνει ερευνητικές ομάδες, σε πεδία και θεματικές αιχμής στον τομέα της υγείας. «Στα χαρακτηριστικά του νέου κτιρίου είναι η αναβαθμισμένη ερευνητική υποδομή, εργαστήρια, εξοπλισμός νέας τεχνολογίας, όπως επίσης και αίθουσες διδασκαλίας. Στο νέο κτήριο θα μεταφερθούν επίσης υφιστάμενες δραστηριότητες, δίνοντας τη δυνατότητα στο παλιό να ανακαινιστεί ώστε να μπορεί να προσφέρει περισσότερα».

Η λειτουργία του νέου κτιρίου αναμένεται να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, να ενισχύσει την παραγωγή έρευνας, να βοηθήσει στη δημιουργία νέων συνεργασιών και στην προσέλκυση περισσότερων μεταπτυχιακών φοιτητών, με τελικό αποδέκτη τον ασθενή και τον κάθε πολίτη.

Να σημειώσουμε πως από το 2012 λειτουργεί στο ΙΓΝΚ Μεταπτυχιακή Σχολή, η οποία προσφέρει προγράμματα σπουδών, μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου, στους Κλάδους Μοριακής Ιατρικής, Ιατρικής Γενετικής, Νευροεπιστημών και Βιοιατρικής Έρευνας. Όπως εξήγησε ο κ. Φυλακτού, «τα προγράμματα του Ινστιτούτου, κατάλληλα για απόφοιτους ιατρικής, βιολογίας, γενετικής, νευροεπιστήμης, βιοϊατρικής, χημείας και άλλων συναφών κλάδων, τυγχάνουν διεθνούς αναγνώρισης, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο και στον στόχο της Κυβέρνησης για ανάδειξη της Κύπρου ως Περιφερειακό και Διεθνές Εκπαιδευτικό Προορισμό».
Το έργο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με την υποστήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ελεύθερα 6.8.2023