Κοσμογονικές αλλαγές έρχονται από τον ερχόμενο Ιούλιο στον χώρο της Δικαιοσύνης αφού εκτός από τα όσα προβλέπονται από τη δικαστική μεταρρύθμιση, αν ακουστούν οι εισηγήσεις των δικηγόρων θα έχουμε δίκες εξπρές για επίλυση του προβλήματος με τις υποθέσεις που καθυστερεί η εκδίκασή τους για χρόνια.
Παράλληλα, για πρώτη φορά στα χρονικά της Δικαιοσύνης, θα προσληφθεί τόσος μεγάλος αριθμός δικαστών που θα χρειαστούν συνεχείς και αδιάλειπτες διαδικασίες ώστε να συμπληρωθούν τα κενά. Οι δικηγόροι εισηγούνται καινοτόμες διαδικασίες ώστε να λυθεί το πρόβλημα με τις χιλιάδες υποθέσεις η εκδίκαση των οποίων καθυστερεί, είτε αφορούν εφέσεις, είτε αστικές αγωγές. Αν εισακουστούν οι εισηγήσεις τους, τότε θα έχουμε Δικαστήρια πολλών ταχυτήτων, ανάλογα και με το είδος της υπόθεσης. Το κυριότερο είναι πως οι πολίτες θα ελπίζουν πλέον πως θα μπορούν ξανά να αποτείνονται στα Δικαστήρια για να βρουν το δίκαιο τους. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των υποθέσεων που καθυστερούν στα κατώτερα Δικαστήρια είχε συνυπολογιστεί πέρσι στις 42.000, ωστόσο, σήμερα ουδείς γνωρίζει τον πραγματικό αριθμό τους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δικηγόροι: Είμαστε συλλειτουργοί και όχι κομπάρσοι της δικαιοσύνης
Όπως δήλωσε στον «Φ» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης, μια από τις εισηγήσεις των δικηγόρων είναι δίκες να γίνονται μέσω Zoom ώστε να κερδίζεται δικαστικός χρόνος, να δημιουργηθούν «μικρά Δικαστήρια» και να αρχίσει η ηχογράφηση δικών, αντί να στενογραφούνται. Ο κ. Κληρίδης σημείωσε ότι ο νέος κανονισμός 2014-2018 που έθεσε πρόσφατα σε εφαρμογή το Ανώτατο Δικαστήριο για την επίλυση καθυστερημένων υποθέσεων δεν επιλύει το πρόβλημα, εξού και οι δυναμικές αντιδράσεις των δικηγόρων. Υπήρξαν κάποιες βελτιώσεις στον κανονισμό αυτό, παρατήρησε, αλλά θα πρέπει να γίνουν και άλλα για να υπάρξει ξεκαθάρισμα με το backlog, δηλαδή τις υποθέσεις που εκκρεμούν για χρόνια. Οι δικηγόροι, σύμφωνα με τον πρόεδρό τους, εισηγούνται για το ξεκαθάρισμα των χιλιάδων υποθέσεων η εκδίκαση των οποίων καθυστερεί:
>> Εμπλουτισμός των δικαστών με συνταξιούχους δικηγόρους με μεγάλη πείρα.
>> Να διοριστούν έμπειροι δικηγόροι με σύμβαση διετίας και ν’ αναλάβουν κατ’ εντολή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, να εκδικάζουν αποκλειστικά καθυστερημένες υποθέσεις.
>> Να τροποποιηθεί ο Περί Δικαστηρίων Νόμος ώστε να παραπέμπονται σε διαιτησία ή διαμεσολάβηση, δικαστικές υποθέσεις που εκκρεμούν, ώστε να γλυτώνουν τα Δικαστήρια πολύτιμο δικαστικό χρόνο. Σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, σε διαιτησία θα οδηγούνται υποθέσεις που δεν θα απαιτούν εύρος μαρτυρίας και θα μπορούν να ολοκληρωθούν ακόμα και εξ αποστάσεως, με τους δικηγόρους να βρίσκονται στα γραφεία τους και όχι στα Δικαστήρια. Σύμφωνα με τον ίδιο, στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο λειτουργεί Κέντρο Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης που αποτελείται από τριμελή επιτροπή με σύνθεση: Τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Λεμεσού, Χάρη Δημητρίου, τον υπεύθυνο της Επιτροπής Διαμεσολάβησης του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου, Ανδρέα Δημητρίου, και το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Ανδρέα Μιχαηλίδη, Παράλληλα, ως διαμεσολαβητές θα είναι και έμπειροι δικηγόροι. Σε διαιτησία ή διαμεσολάβηση θα οδηγούνται ενδιάμεσες αιτήσεις, εφέσεις και διαδικασίες ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου. Σε διαιτησία δεν θα οδηγούνται όμως οι ποινικές υποθέσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: «Μεγαλύτερο στοίχημα η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης»
>> Μια άλλη εισήγηση αφορά στην εισαγωγή του συστήματος της εξ αποστάσεως εκδίκασης υποθέσεων (ΟDR). Όπως εξήγησε ο κ. Κληρίδης, για ενδιάμεσες αιτήσεις, εφέσεις και υποθέσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου, θα μπορούν οι διάδικοι να εκφράζουν τις θέσεις τους προς το Δικαστήριο, από το γραφείο τους μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας Zoom. Έτσι θα κερδίζεται πολύτιμος χρόνος.
>> Οι δικηγόροι ζητούν επίσης όπως τεθούν σε εφαρμογή οι νέοι κανονισμοί πολιτικής δικονομίας που ετοίμασε ο Λόρδος Dyson, ώστε να εφαρμοστεί η διαδικασία της μαγνητοφώνησης μιας δίκης, αντί της στενοτύπησης.
>> Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου ανέφερε, επίσης, πως μια λύση για τις υποθέσεις που καθυστερούν είναι η δημιουργία μικρών Δικαστηρίων για αγωγές με απαίτηση μέχρι €15.000.
>> Τέλος, μια άλλη εισήγηση είναι πως οι δικαστές με πέντε χρόνια πείρα και άνω να μπορούν να αναλαμβάνουν υποθέσεις μιας κλίμακας μεγαλύτερης από αυτήν που δικαιούνται σήμερα. Έτσι, θα εκδικάζουν περισσότερες υποθέσεις μεγαλύτερης κλίμακας. Όλες αυτές οι εισηγήσεις, ανέφερε ο κ. Κληρίδης, θα συμβάλουν καθοριστικά στη γρήγορη απονομή της δικαιοσύνης και παράλληλα, με νομοθετικές τροποποιήσεις θα γίνουν και άλλα βήματα ώστε να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού προς τα Δικαστήρια.
Πρωτοφανείς προσλήψεις δικαστών
Σε έναν συνεχή και κοπιαστικό αγώνα για πρόσληψη νέων δικαστών, βρίσκεται το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο το οποίο αναμένεται ότι θα συνέλθει περί το τέλος Ιανουαρίου για να σφραγίσει την πρόσληψη 16 νέων εφετών.
Ήδη αύριο θα γίνει στο Προεδρικό Μέγαρο η ορκωμοσία των 16 νέων δικαστών του νέου Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου, μετά και τις αλλαγές που έγιναν πρόσφατα.
Ακολούθως, θα προσληφθούν οι 16 νέοι δικαστές οι οποίοι θα στελεχώσουν το Εφετείο, το οποίο θα λειτουργεί στο πρώην ξενοδοχείο «Φιλοξενία» στην Αγλαντζιά. Μόλις προσληφθούν οι νέοι εφέτες, θα γίνει γνωστό πόσοι υφιστάμενοι δικαστές θα διοριστούν στο Εφετείο, ώστε να υπάρξουν και ανάλογες κενώσεις θέσεων δικαστών στα κατώτερα Δικαστήρια. Θα χρειαστούν νέες διαδικασίες για την πρόσληψη νέων επαρχιακών δικαστών, νέων ανώτερων δικαστών και νέων προέδρων δικαστηρίων. Όλες οι διαδικασίες προσλήψεων και προαγωγών θα πρέπει να συμπληρωθούν μέχρι τον Ιούνιο, αφού την 1η Ιουλίου 2023 θα πρέπει όλα να είναι έτοιμα ώστε να λειτουργήσει το νέο σύστημα δικαιοσύνης στον τόπο, όπως αυτό εγκρίθηκε πέρσι από τη Βουλή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δύσβατος ο δρόμος για αλλαγές στη Δικαιοσύνη
Επίσης, αυτή τη στιγμή «τρέχουν» οι διαδικασίες πρόσληψης 11 επαρχιακών δικαστών, ενώ θα προσληφθούν άλλοι επτά, πέντε που θα στελεχώσουν το Εμπορικό Δικαστήριο και δύο το Ναυτοδικείο. Όλα αυτά δημιουργούν νέα δεδομένα στο δικαστικό σύστημα και προωθούν τη χώρα μας ως τόπο επίλυσης διεθνών δικαστικών διαφορών, κάτι που έλειπε μέχρι σήμερα.
Το μεγάλο στοίχημα της Δικαιοσύνης
Η Δικαιοσύνη σήμερα στην Κύπρο, και αυτό είναι διαπιστωμένο από μελέτες, νοσεί. Υποθέσεις καθυστερούν για χρόνια. Μια αστική υπόθεση πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια χρειάζεται 11 χρόνια για να ξεκαθαρίσει. Οι εισηγήσεις των δικηγόρων είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Το Ανώτατο Δικαστήριο που γνωρίζει από πρώτο χέρι τα προβλήματα, θα πρέπει να τις προσεγγίσει με θετικό μάτι για να προχωρήσουμε στη νέα εποχή. Είναι η τελευταία ευκαιρία να δείξουμε ότι και στον τομέα της Δικαιοσύνης γίνονται πράγματα που άλλες χώρες τόλμησαν πριν δεκαετίες. Δεν νοείται πολίτης να έχει μια οικονομική διαφορά με κάποιον €2.000 και να χρειάζεται 6-8 χρόνια για να βρει το δίκαιο του.
Λύσεις υπάρχουν για να σπρώξουν τη Δικαιοσύνη μπροστά, φτάνει να υιοθετηθούν. Ένα ζήτημα που προκύπτει είναι να βρεθούν σωστοί δικαστές. Εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί.
Ψ.Δ
