Ζέτα στον «Φ»: Αύξηση επιδομάτων ενοικίου ενόψει

 

Σύμφωνα με την αρμόδια Υπουργό Ζέτα Αιμιλινίδου, μεταξύ άλλων:

 

● Διεξάγεται μελέτη για τις τιμές ενοικίου. Θα είναι έτοιμη τον Γενάρη και από αυτήν θα εξαρτηθεί το ύψος της αύξησης των επιδομάτων ενοικίου,
● Με τη νέα χρονιά θα κατατεθεί ξανά στη Βουλή το νομοσχέδιο για την Ενιαία Υπηρεσία Επιθεωρήσεων, 
● Είναι στα σκαριά η ετοιμασία νέων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και πολιτικών για αντιμετώπιση της ανεργίας, 
● Εντός 2019 θα είναι έτοιμη και η μελέτη για την εισαγωγή εθνικού κατώτατου μισθού.

 

Ετοιμάζετε μελέτη για την αύξηση του ενοικίου το οποίο παραχωρεί το Υπουργείο σε ευάλωτες ομάδες; Πότε αναμένεται να είναι έτοιμη η μελέτη και τι θα λάβει υπόψη του το Υπουργείο για τον καθορισμό της αύξησης; 
Τα ποσά που παρέχονται σε δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος ως επίδομα ενοικίου ή και επιδότηση τόκων στεγαστικού δανείου, έχουν καθοριστεί μέσα από μελέτη για τις τιμές που ίσχυαν στην αγορά όταν έγινε η μελέτη, δηλαδή κατά το 2014. Λόγω της αύξησης των ενοικίων η οποία παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, έχουμε δώσει οδηγίες όπως αναθεωρηθεί η σχετική μελέτη ώστε να ληφθεί υπόψη η αύξηση αυτή και να προσαρμοστούν τα παρεχόμενα επιδόματα.

 

Η μελέτη αυτή που ήδη διεξάγεται, θα λάβει υπόψη τις τιμές ενοικίου σε οικιστικές περιοχές, τόσο για σπίτια όσο και για διαμερίσματα που ενοικιάζονται και στο κέντρο των πόλεων αλλά και στα περίχωρα, εξαιρουμένων βεβαίως πολυτελών κατοικιών και ιδιαίτερα προνομιούχων περιοχών.

 

Θα ληφθεί επίσης υπόψη ότι οι τιμές είναι διαφορετικές στις διάφορες επαρχίες και άρα το επιδοτούμενο ενοίκιο θα διαφοροποιείται ανάλογα, ενώ λαμβάνεται επίσης υπόψη η ανάγκη που υπάρχει για κατοικίες ενός υπνοδωματίου, δύο υπνοδωματίων και τριών ή και περισσότερων υπνοδωματίων.

 

Η μελέτη ολοκληρώνεται περί τα μέσα του ερχόμενου Ιανουαρίου και αναλόγως των αποτελεσμάτων, το Υπουργείο θα προχωρήσει σε εισηγήσεις για αύξηση των παρεχόμενων επιδομάτων.

 

Σήμερα ποιοι λαμβάνουν επίδομα ενοικίου; Ποιο είναι το ύψος του και πόσοι είναι οι δικαιούχοι;
Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει την αρμοδιότητα για τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, παρέχεται επίδομα ενοικίου σε όλους τους δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος οι οποίοι διαβιούν σε ενοικιαζόμενη κατοικία. Το ύψος του παρεχόμενου ενοικίου διαφοροποιείται ανάλογα με τη σύνθεση της οικογενειακής μονάδας και ανάλογα με την επαρχία διαμονής.

 

Σήμερα, παρέχεται επίδομα ενοικίου ή και επιδότηση τόκων στεγαστικού δανείου σε περίπου 4.200 οικογένειες με μηνιαία δαπάνη περί τις €800.000 ενώ από το 2015 μέχρι σήμερα η δαπάνη ανήλθε σε €32 εκατ.

 

 

Πόση αύξηση αναμένεται στο επίδομα ενοικίου και πότε αναμένεται να καταβάλλονται τα αυξημένα επιδόματα;
Το ύψος της αύξησης στα επιδόματα ενοικίου θα προσδιοριστεί από τα αποτελέσματα της μελέτης που θα είναι έτοιμη περί τα μέσα Ιανουαρίου 2019. Με την ολοκλήρωση της μελέτης, οι αναγκαίες αυξήσεις θα προωθηθούν αμέσως.

 

 

Πράγματι, στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου που προνοεί για τη σύστασης Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων στο Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νομοσχέδιο, είχε αποφασιστεί όπως διεξαχθεί επιπρόσθετα διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να επεξηγηθούν καλύτερα οι πρόνοιες του νομοσχεδίου και να αποσαφηνιστούν κάποια ζητήματα που απασχολούσαν τους κοινωνικούς εταίρους. Ο διάλογος αυτός ολοκληρώνεται και με τη νέα χρονιά το νομοσχέδιο θα κατατεθεί εκ νέου στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Πρέπει να αναφέρω ότι για το νομοσχέδιο αυτό είχε προηγηθεί διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους πριν από την κατάθεσή του στη Βουλή και έχει συζητηθεί σε αριθμό συνεδριάσεων στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Παράλληλα, μετά από σχετικό αίτημα της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, έχει ετοιμαστεί και Κώδικας Δεοντολογίας για τον τρόπο διεξαγωγής των επιθεωρήσεων ώστε να διασφαλίζεται ότι οι επιθεωρήσεις διεξάγονται με τον ορθότερο και δικαιότερο τρόπο.
Το νέο εξειδικευμένο σώμα επιθεωρητών που δημιουργείται με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα διεξάγει στοχευμένες επιθεωρήσεις στη βάση ανάλυσης κινδύνου, αξιοποιώντας για τον σκοπό αυτό ολοκληρωμένο μηχανογραφικό σύστημα επιθεώρησης εργασίας, το οποίο έχει παραχωρηθεί από την ελληνική Κυβέρνηση στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ανεξαρτήτως όμως με την ψήφιση του νομοσχεδίου από τη Βουλή, η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων έχει ήδη συσταθεί με σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου από τον Ιούνιο 2017 και διεξάγει συνεχώς ελέγχους και επιθεωρήσεις στη βάση των υφιστάμενων προνοιών των νομοθεσιών που αφορούν την προστασία των εργατικών δικαιωμάτων. Τους τελευταίους 12 μήνες έχουν πραγματοποιηθεί πέραν των 6.000 επιθεωρήσεων που αφορούν 15.000 εργαζόμενους, για θέματα που αφορούν την αδήλωτη εργασία, τον κατώτατο μισθό και την προστασία των μισθών, τους όρους απασχόλησης και άλλα θέματα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και γενικότερα της τήρησης και της εφαρμογής των νομοθεσιών.
 

 

Οι προσπάθειες του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για ενημέρωση των εργαζομένων για τα δικαιώματα τους –αλλά και των εργοδοτών– είναι συνεχείς. Αυτή την περίοδο, σε συνεργασία με τις οργανώσεις των εργοδοτών καθώς και με τις συντεχνίες των εργαζομένων, υλοποιούμε την εκστρατεία ενημέρωσης για την καταβολή του 13ου μισθού, ο οποίος πρέπει να καταβάλλεται σε όλους τους εργαζόμενους όταν αυτός είναι μέρος του μισθού και παρέχεται είτε στη βάση της ατομικής ή της συλλογικής σύμβασης ή πρακτικής ή εθίμου της επιχείρησης ή του κλάδου. Ως Υπουργείο, θεωρούμε το θέμα αυτό ιδιαίτερα σοβαρό και ως εκ τούτου, πέραν από την εκστρατεία που σχεδιάσαμε και υλοποιούμε σε συνεργασία με τις οργανώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων, έχουν δοθεί οδηγίες για διεξαγωγή αυστηρών ελέγχων για την καταβολή του 13ου μισθού στους εργαζόμενους που τον δικαιούνται.
 

 

Κατά την προγραμματική περίοδο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου 2014-2020, έχουμε μέχρι στιγμής υλοποιήσει δεκάδες στοχευμένα σχέδια για τη στήριξη της απασχόλησης και την αντιμετώπιση της ανεργίας, αντλώντας από το συγκεκριμένο ταμείο πέραν των €120 εκατ. για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων αυτών, μέσω των οποίων στηρίχθηκαν περισσότεροι από 25.000 άνεργοι για την ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Σίγουρα η ουσιαστική μείωση της ανεργίας είναι πάντοτε συνδεδεμένη με την ανάπτυξη, όμως πιστεύουμε ότι τα συγχρηματοδοτούμενα Σχέδια και Έργα που υλοποιούμε συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση της ανεργίας και τη στήριξη των επιχειρήσεων για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και κατάρτιση του προσωπικού τους. Με τη νέα προγραμματική περίοδο στοχεύουμε στην άντληση ακόμα μεγαλύτερου ποσού από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για τη χρηματοδότηση στοχευμένων προγραμμάτων και πολιτικών για αντιμετώπιση της ανεργίας, ιδιαίτερα στους νέους αλλά και σε άλλες ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία και οι μακροχρόνια άνεργοι.
 

 

Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα είναι μια μεταρρύθμιση που σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε με στόχο να δημιουργηθεί ένα δίκτυ κοινωνικής προστασίας, το οποίο να βοηθά και να στηρίζει τους πολίτες και τις οικογένειες όταν χρειάζονται τη στήριξη αυτή, για παράδειγμα όταν υπάρχει υψηλή ανεργία και σημαντική μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης αυτής από το 2014 μέχρι σήμερα, έχει αποδείξει στην πράξη ότι είναι μια πετυχημένη μεταρρύθμιση και αυτό μπορεί να διαπιστωθεί και από τη διακύμανση του αριθμού των δικαιούχων: Όταν η ανεργία στην Κύπρο είχε ξεπεράσει το 16%, οι οικογένειες που στηρίχθηκαν από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ήταν περί τις 40.000, ενώ με τη μείωση της ανεργίας από το 2016 μέχρι σήμερα, υπήρξε μια ανάλογη μείωση των δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, έτσι που σήμερα με ανεργία περί τα 7,4% στηρίζονται γύρω στις 25.000 οικογένειες.
Χρειάζεται να σημειωθεί ότι η σημαντική πλειοψηφία των σημερινών δικαιούχων είναι πρόσωπα που δεν είναι ικανά προς εργασία ή που δεν έχουν την ίδια ικανότητα πρόσβασης στην αγορά εργασίας όπως οι ικανοί προς εργασία δικαιούχοι, περιλαμβανομένων ανήλικων ανάπηρων προσώπων, συνταξιούχων. Καθόσον αφορά στους ικανούς προς εργασία δικαιούχους, η νομοθεσία καθορίζει ότι έχουν την υποχρέωση να αναλάβουν εργασία που τους προσφέρεται, εφόσον έχουν τις δεξιότητες να την εκτελέσουν βάσει των προσόντων τους και κατά συνέπεια, οποιοσδήποτε ικανός προς εργασία δικαιούχος δεν αποδέχεται κατάλληλη εργασία που του προσφέρεται, θεωρείται εκούσια άνεργος και βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας δεν δικαιούται Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Πρέπει να αναφέρω ότι έχουμε εντείνει σημαντικά τις προσπάθειές μας για την ένταξη των ικανών προς εργασία δικαιούχων στην αγορά εργασίας, αρκετοί από τους οποίους ήταν για πολλά χρόνια εγκλωβισμένοι στα επιδόματα βάσει του προηγούμενου συστήματος του Δημοσίου Βοηθήματος, το οποίο δεν είχε τέτοιες πρόνοιες για ενεργοποίηση των ληπτών. Σε αυτό το πλαίσιο, με κονδύλια που εξασφαλίσαμε από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, έχουμε προσλάβει 30 εξειδικευμένους σύμβουλους απασχόλησης οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί και αναλάβει καθήκοντα στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, παρέχοντας εξατομικευμένες υπηρεσίες τοποθέτησης σε εργασία σε ομάδες υψηλής προτεραιότητας περιλαμβανομένων των ικανών προς εργασία δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
 

Πότε θα είναι έτοιμη η μελέτη για τον καθορισμό του εθνικού κατώτατου μισθού για όλα τα επαγγέλματα; Τι παραμέτρους λαμβάνετε υπόψη για καθορισμό του ύψους του μισθού; Πότε θα εφαρμοστεί ο εθνικός κατώτατος μισθός;

 

Η θέσπιση εθνικού κατώτατου μισθού περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ως εκ τούτου, έχουμε ήδη αρχίσει τη μελέτη του σύνθετου αυτού ζητήματος.

 

Όπως έχει υποδειχθεί και από όλους τους κοινωνικούς εταίρους κατά την πρόσφατη συζήτηση του θέματος στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για την εφαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού καθώς και του μηχανισμού καθορισμού του, χρειάζεται να ληφθούν υπόψη σειρά παραγόντων, όπως για παράδειγμα η επίδραση του εθνικού κατώτατου μισθού στα επίπεδα των μισθών και στον μέσο μισθό, η επίδραση και αλληλεπίδρασή του με τις συλλογικές συμβάσεις και τους υφιστάμενους μηχανισμούς συλλογικών διαπραγματεύσεων, η επίδραση στο ποσοστό ανεργίας και απασχόλησης, θέματα βιωσιμότητας συγκεκριμένων κλάδων της οικονομίας και πολλοί άλλοι παράγοντες.

 

Για τις μελέτες που απαιτούνται για τα θέματα αυτά, το Υπουργείο έχει αξιοποιήσει την τεράστια τεχνογνωσία που το Διεθνές Γραφείο Εργασίας έχει για το θέμα και έχει εξασφαλίσει τεχνική βοήθεια σε συνεργασία και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να αναλυθούν όλες οι πτυχές και πιθανές επιδράσεις από την εφαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού και να τεθούν σε διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους πριν τη λήψη τελικών αποφάσεων. Η μελέτη του θέματος θα ολοκληρωθεί εντός του 2019 και στόχος του Υπουργείου είναι η έναρξη κοινωνικού διαλόγου για την εφαρμογή εθνικού κατώτατου μισθού, όταν επιτευχθούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης, με ανεργία κάτω από 5%, στόχος που σταδιακά και σταθερά υλοποιείται.
 

 

Η ενίσχυση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού βρίσκεται πάντοτε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Υπουργείου. Έχουμε ήδη ανακοινώσει και περιλάβει στον προϋπολογισμό την αύξηση του επιδόματος σε χαμηλοσυνταξιούχους, μια αύξηση του επιδόματος που παρεχόταν μέχρι σήμερα κατά 30-40%.

 

Θεωρούμε όμως ότι για τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού δεν αρκούν μόνο οι χρηματικές παροχές και οι αυξήσεις σε επιδόματα αλλά χρειάζεται να ενισχυθεί το πλέγμα προστασίας και πρόνοιας με την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Σε αυτό το πλαίσιο δίδουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση που θεωρούμε ότι πρέπει να διέπει όλες τις αλληλεπιδράσεις του Υπουργείου με τους πολίτες και προς τον σκοπό αυτό συνεχίζουμε με την υλοποίηση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του Υπουργείου, με βάση πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται προς εκσυγχρονισμό δομών και οργανωτικών σχημάτων, ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες του κάθε πολίτη και οικογένειας. Άμεσός μας στόχος είναι η απλοποίηση και εκσυγχρονισμός των διαδικασιών στο σύνολο των τμημάτων και υπηρεσιών του Υπουργείου, ούτως ώστε να υπάρχει καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και του εργαζόμενου και σε αυτό τον τομέα προχωρούμε το επόμενο διάστημα με την αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.

 

Οι βασικές αρχές στις οποίες εδράζεται το σχέδιο αναδιάρθρωσης είναι η ανθρωποκεντρική προσέγγιση προς τον πολίτη λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαίτερές του συνθήκες σε όλες τις περιπτώσεις, η συνεχής εκπαίδευση των λειτουργών για τα θέματα που καλούνται να διαχειριστούν, η αξιοποίηση εμπειρογνωμόνων και από τον ιδιωτικό τομέα για συνεργασία αλλά και για την αναθεώρηση των εγχειριδίων και πρωτοκόλλων για κάθε θεματικό τομέα που χειρίζονται οι Υπηρεσίες, η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών αλλά και η απαραίτητη εξωστρέφεια των Υπηρεσιών, ώστε να υπάρχει αλληλοενημέρωση με την κοινωνία και η άμεση κοινωνική παρέμβαση εκεί και όπου χρειάζεται.
Ταυτόχρονα, με την αναδιάρθρωση εισάγεται ο θεσμός του Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς και για τον σκοπό αυτό οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας έχουν ενισχυθεί με 30 επιπλέον λειτουργούς που προσλήφθηκαν με κονδύλια που εξασφαλίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Μέσω αυτού του μηχανισμού, οι Υπηρεσίες θα είναι οργανωμένες και σε τοπικό επίπεδο, διατηρώντας άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες, τόσο μέσα από τη συνεργασία με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και μέσω συνεργιών και πρωτοκόλλων συνεργασίας με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αλλά και με τους ίδιους τους ενεργούς πολίτες. Θα δημιουργηθούν με τον τρόπο αυτό κανάλια έγκαιρης ενημέρωσης των Υπηρεσιών για περιπτώσεις όπου χρειάζεται παρέμβαση ή στήριξη, ενώ η ανταπόκριση των Υπηρεσιών θα είναι άμεση και ουσιαστική.
 

 

Οι αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναφορικά με το σχέδιο ΕΣΤΙΑ αφορούν στη διαχείριση του Σχεδίου, δηλαδή στον έλεγχο των αιτήσεων, έγκριση ή απόρριψη αναλόγως των δεδομένων και τη διεξαγωγή των πληρωμών. Από πλευράς Υπουργείου γίνονται όλες οι αναγκαίες ενέργειες ώστε να είμαστε έτοιμοι για την εφαρμογή του Σχεδίου. Τα χρονοδιαγράμματα για τα διάφορα στάδια της εφαρμογής του θα καθοριστούν ανάλογα και θα ανακοινωθούν.
 

 

Πράγματι, συλλογικές συμβάσεις σε πολύ σημαντικούς κλάδους της οικονομίας χρειάζεται να ανανεωθούν αυτή την περίοδο. Προς αυτή την κατεύθυνση, το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συνεργαστεί στενά με τους κοινωνικούς εταίρους, ούτως ώστε στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου και στη βάση της αλληλοκατανόησης και της συνεργασίας να γίνει κατορθωτή η ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων με τρόπο που να διασφαλίζονται τόσο τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά και η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.