Σε ελεγχόμενα και μονοψήφια επίπεδα διατηρείται η αδήλωτη εργασία, ωστόσο φαίνεται να παρατηρείται πρόβλημα όσον αφορά την παράνομη απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών.
Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα του πρώτου μήνα της δίμηνης κοινής εκστρατείας των Υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών για πάταξη της αδήλωτης και παράνομης εργασίας υπηκόων τρίτων χωρών, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα.
Εκστρατεία που επικεντρώθηκε σε ελέγχους στην οικοδομική βιομηχανία, στα ξενοδοχεία και στα κέντρα αναψυχής και που για πρώτη φορά η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας είχε άμεση πρόσβαση και σε στοιχεία Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, κατά την περίοδο τεσσάρων βδομάδων, από τις 28/8/2023 μέχρι τις 22/9/2023, υπήρξαν επιθεωρήσεις που κάλυψαν 418 εργοδότες παγκύπρια και εξετάστηκαν 1.387 εργοδοτούμενοι, από τους οποίους 98 (7%) ήταν αδήλωτοι. Από τους 98 αδήλωτους εργαζομένους, ποσοστό 66% (67 άτομα) ήταν αλλοδαποί από τρίτες χώρες και στο πλαίσιο αυτό εκδόθηκαν διοικητικά πρόστιμα συνολικού ύψους €157.900.
Πρόβλημα στην αγορά εργασίας, όμως, προκύπτει βάσει της ίδιας εκστρατείας όσον αφορά την παράνομη απασχόληση, παρά τις περαιτέρω χαλαρώσεις στην παραχώρηση αδειών από τρίτες χώρες. Πρόβλημα, όμως, που είναι μάλλον σύνθετο και μπορεί να τύχει πολλών ερμηνειών.
Σημειώνουμε ότι οι παράνομοι εργαζόμενοι δεν είναι αυτόματα και «αδήλωτοι» εργαζόμενοι, καθώς για αυτούς οι επιχειρήσεις που τους εργοδοτούν καταβάλλουν για αυτούς κοινωνικές ασφαλίσεις.
Αυτό συμβαίνει γιατί πολλοί εργαζόμενοι από τρίτες χώρες όπως αιτητές ασύλου, διαθέτουν αριθμό κοινωνικών ασφαλίσεων καθώς δικαιούνται να εργάζονται σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας αλλά όχι σε όλους και όταν για παράδειγμα αλλάξουν εργασία μπορεί αυτόματα να μετατραπούν και σε παράνομους.
Για παράδειγμα, στην οικοδομική βιομηχανία που επικεντρώνεται η δίμηνη εκστρατεία, οι αιτητές ασύλου δεν μπορούν να εργαστούν. Πολλές φορές, εξάλλου, όπως έγραψε ξανά ο «Φ», οι επιχειρήσεις και εργοδότες δεν ενημερώνονται έγκαιρα για την απόρριψη των αιτήσεων ασύλου εργαζομένων τους, με αποτέλεσμα εργοδότες να βρίσκονται αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις εν αγνοία τους.
Θέμα με αιτητές ασύλου
Αναλυτικά τα στοιχεία που γνωστοποιήθηκαν χθες αναφέρουν πως από τους 1.387 εργοδοτουμένους που εξετάστηκαν, ποσοστό 36% (502 άτομα) ήταν αλλοδαποί από τρίτες χώρες και περαιτέρω πως από τα 502 άτομα (αλλοδαποί τρίτων χώρων) που εντοπίστηκαν ποσοστό 40,6% (204 άτομα) ήταν παράνομα εργοδοτούμενοι.
Προκύπτει, δηλαδή, ότι οι παράνομοι εργοδοτούμενοι που εντοπίστηκαν ήταν περισσότεροι από τους αδήλωτους, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους αιτητές πολιτικού ασύλου, όπως άφησε να εννοηθεί χθες και ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου, μιλώντας στην τηλεόραση του «Omega», στην εκπομπή «Ενημέρωση Τώρα» και στην Στέλλα Σάββα.
Επίσης, η καταγραφή πολλών παράνομων εργαζομένων προκύπτει και λόγω της πρόσβασης που έχει πλέον το Υπουργείο Εργασίας σε στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών και που χρησιμοποιήθηκε στο πλαίσιο των ελέγχων.
Ο Υπουργός Εργασίας ανέφερε πως για αντιμετώπιση της κατάστασης που δεικνύει μεταξύ άλλων πως αρκετοί από τους αιτητές πολιτικού ασύλου είναι στην ουσία οικονομικοί μετανάστες προωθούνται διάφορες ενέργειες. Ο ίδιος αναφέρθηκε και σε προωθούμενες αλλαγές στη νομοθεσία προκειμένου η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων να μπορεί να επιβάλλει εξώδικα διοικητικά πρόστιμα και για την παράνομη απασχόληση και όχι μόνο για την αδήλωτη εργασία.
Σχετικό νομοσχέδιο προς αυτήν την κατεύθυνση βρίσκεται ήδη ενώπιον της Βουλής. Υπενθυμίζουμε εξάλλου πως από τον ερχόμενο μήνα προκειμένου ένας αιτητής πολιτικού ασύλου να μπορέσει να δουλέψει νόμιμα, στους κλάδους που καταγράφονται σε υπουργικό διάταγμα, θα πρέπει να περάσουν εννέα μήνες από την ημερομήνια κατάθεσης του σχετικού αιτήματός του για άσυλο. Εως τώρα είχε δικαίωμα για εργασία, ένα μήνα μετά την αίτηση του για άσυλο.
