Καμπανάκι κτυπούν πέντε επαγγελματικοί φορείς σε περίπτωση που υιοθετηθεί η ευρωπαϊκή Οδηγία που αφορά τη θέσπιση κανόνων πρόληψης της κατάχρησης εικονικών οντοτήτων  (shell companies) για αθέμιτους φορολογικούς σκοπούς.

Με κοινή επιστολή τους προς τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη, ο CIBA, o Step Cyprus, ο ΣΕΛΚ, το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο και ο CYFA τον καλούν όπως η Δημοκρατία προχωρήσει στη λήψη άμεσων μέτρων για αποτροπή της υιοθέτησης της Οδηγίας. Κάνουν λόγο για ενδεχόμενη σύγκρουση με το πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και για την πρόκληση αρνητικών επιπτώσεων στην κυπριακή οικονομία.

Τι προβλέπει η Οδηγία

Με την Οδηγία της ΕΕ θεσπίζονται κανόνες πρόληψης της κατάχρησης εικονικών οντοτήτων για φορολογικούς σκοπούς και για την τροποποίηση της Οδηγίας 2011/16/ΕΕ”. Σκοπός της Οδηγίας είναι η αντιμετώπιση της κατάχρησης εικονικών οντοτήτων για φορολογικούς σκοπούς και η υιοθέτηση ισχυρότερης και ενωσιακής προσέγγισης κατά της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής. Με την οδηγία εξασφαλίζεται ότι οι οντότητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες έχουν μηδενική ή ελάχιστη οικονομική δραστηριότητα, δεν θα μπορούν να επωφελούνται από φορολογικά πλεονεκτήματα και δεν θα επιβαρύνουν οικονομικά τους φορολογούμενους. Η οδηγία θα συμβάλει στην προστασία των ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τη συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, οι οποίες είναι καίριας σημασίας για την ανάκαμψη της ΕΕ, και θα εξασφαλίσει ότι οι απλοί φορολογούμενοι δεν θα υφίστανται πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση εξαιτίας όσων προσπαθούν να αποφύγουν την καταβολή του μεριδίου που τους αναλογεί.

Οι καταχρήσεις

Σύμφωνα με την ΕΕ, οι εικονικές οντότητες- shell companies, μπορούν να έχουν χρήσιμες εμπορικές και επιχειρηματικές λειτουργίες, αλλά ορισμένοι διεθνείς όμιλοι ή ακόμη και φυσικά πρόσωπα τις καταχρώνται για σκοπούς επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού ή φοροδιαφυγής. Μάλιστα, ορισμένες επιχειρήσεις κατευθύνουν χρηματοοικονομικές ροές προς εικονικές οντότητες σε δικαιοδοσίες με μηδενική ή πολύ χαμηλή φορολογία ή σε δικαιοδοσίες όπου είναι εύκολο να αποφευχθεί η καταβολή φόρων. Επίσης, ορισμένα φυσικά πρόσωπα μπορούν να χρησιμοποιούν εικονικές οντότητες με σκοπό να προστατεύσουν περιουσιακά στοιχεία και ακίνητα από τους φόρους, είτε στη χώρα κατοικίας τους, είτε στη χώρα όπου βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φορολογικές εκπτώσεις μέχρι 50% για κοινωνικές επιχειρήσεις

Αξίζει να σημειωθεί πως τον περασμένο μήνα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε προτείνει τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της νομοθετικής πρότασης και ζήτησε να αυστηροποιηθούν οι κυρώσεις, με στόχο την πάταξη της χρήσης εικονικών εταιρειών για φορολογικούς σκοπούς. Σύμφωνα με έκθεση που εγκρίθηκε, οι ευρωβουλευτές είχαν ζητήσει να τροποποιηθεί η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μειώνοντας ελαφρώς τα όρια κάτω από τα οποία μια εταιρεία θα απαλλάσσεται από τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων βάσει της οδηγίας, καθώς και προβλέποντας την επιβολή κυρώσεων και σε εταιρείες με μηδενικά ή χαμηλά έσοδα. Εξάλλου, σε σχέση με τις κυρώσεις, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι αυτές θα πρέπει να ανέρχονται τουλάχιστον στο 2% των εσόδων μιας επιχείρησης κατά το σχετικό φορολογικό έτος λόγω μη ορθής δήλωσης, και στο 4% των εσόδων αν αφορούν ψευδείς δηλώσεις. Στην περίπτωση μηδενικών εσόδων ή εσόδων κάτω από το όριο που έχει ορίσει η αρμόδια εθνική φορολογική αρχή, η κύρωση θα πρέπει να βασίζεται στο σύνολο των στοιχείων ενεργητικού της επιχείρησης.

Οι κίνδυνοι που προκύπτουν

Σύμφωνα με την επιστολή, οι επηρεαζόμενοι υποστηρίζουν πως σε περίπτωση που υιοθετηθεί η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία θα προκύψει σειρά αρνητικών συνεπειών. Μεταξύ άλλων, θεωρούν πως υπάρχει πιθανή παράβαση του πρωτογενούς δίκαιου της ΕΕ, περιλαμβανομένων των αρχών της επικουρικότητας με την απεμπόληση της κρατικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Αρχής της Αναλογικότητας, των δικαιωμάτων της ΕΕ, περιλαμβανομένου της ελευθερίας του επαγγέλματος, του δικαιώματος στην εργασίας,  της επιχειρηματικής ελευθερίας και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας.

Παράλληλα, προειδοποιούν με απώλεια επενδύσεων και φορολογίας προς τη Δημοκρατία και μετακίνηση τους σε άλλες κράτη μέλη. Την ίδια ώρα, υποστηρίζουν πως παρεμποδίζεται η προσπάθεια του Invest Cyprus για προσέλκυση και διατήρηση ξένων επενδύσεων καθώς η οδηγία αλλά ριζικά την φυσική παρουσία επιχειρήσεων στην Κύπρο.

Σύμφωνα με τους επηρεαζόμενους με την Οδηγία, θα υπάρχει αδυναμία της παροχής υπηρεσίες εταιρείες, εμπιστεύματα και συνεταιρισμούς καθώς θα θεωρούνται ως εταιρείας -κέλυφη, και δυνητικοί συμμέτοχοι σε διαδικασίες αποφυγής καταβολής φορολογιών. Επιπρόσθετα, σημειώνουν πως υπάρχει το ενδεχόμενο αδυναμίας εφαρμογής των διμερών συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας.

Αναφέρουν, επιπλέον, πως υπάρχει ο κίνδυνος μετακίνησης επενδυτικών μηχανισμών και σχημάτων, περιλαμβανομένων και των εμπιστευμάτων σε άλλες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Αγγλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σιγκαπούρη. Οι επιφυλάξεις επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες πρόνοιες της οδηγίας που αφορούν τους δείκτες ύπαρξης των οντοτήτων κελύφων, όπως είναι η απουσία τραπεζικού λογαριασμού στο όνομα της οντότητας σε κράτος μέλος της ΕΕ, η απουσία τουλάχιστον πέντε εργοδοτουμένων πλήρους απασχόλησης όσον αφορά τον κύκλο εργασιών κάθε επιχείρησης, η απουσία συγκεκριμένου χώρου αποκλειστικής χρήσης της διεξαγωγής των εργασιών για την κάθε οντότητα, καθώς και η απουσία ενός τουλάχιστον διευθυντή πλήρους απασχόλησης με εξειδίκευση στις εργασίες κάθε εταιρείας.

Όπως υποστηρίζουν οι πέντε οργανισμοί, ο ορισμός οντότητες – κέλυφη που περιλαμβάνονται στην οδηγία της ΕΕ είναι αόριστος, ενώ υπάρχει και έλλειψη αναλογικότητας, με αποτέλεσμα να στοχεύει κατά οντοτήτων που χρησιμοποιούνται για πλήρως νόμιμους σκοπούς, τόσο στα πλαίσια σχεδιασμού και εκτέλεσης επιχειρηματικών συναλλαγών όσο και στα πλαίσια της προστασία των περιουσιακών, ατομικών και οικογενειακών στοιχείων. Μάλιστα, καλούν το αρμόδιο υπουργείο να εξετάσει κατά πόσο η οδηγία είναι συμβατή με άλλες νομοθεσίες της ΕΕ. Σημειώνεται πως κατά καιρούς οι επηρεαζόμενοι έχουν μεταφέρει τις θέσεις τους και τις επιφυλάξεις τους προς τους τεχνοκράτες του αρμόδιου υπουργείου.

Εκράζουν ετοιμότητα να βοηθήσουν

Οι οργανισμοί που υπογράφουν την επιστολή προς τον κ. Πετρίδη εκφράζουν την ετοιμότητα τους για ενίσχυση του έργου της Δημοκρατίας, για να αποτραπούν δυσμενείς επιπτώσεις αλλά και για την τήρηση της αρχής της νομιμότητας. Επιπλέον, καλούν τις κυπριακές αρχές να προχωρήσουν στη λήψη άμεσων μέτρων. «Στα πλαίσια της τήρησης της αρχής της διαφάνειας καθώς και για σκοπούς ενημέρωσης των μελών των οργανισμών, για το πολύ σημαντικό αυτό θέμα, με άμεσες αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της Κύπρου, οι οργανισμού θα προβούν σε ενημέρωση των μελών τους» προσθέτουν. Καταλήγοντας, τονίζουν πως βρίσκονται στη διάθεση του Υπουργείου Οικονομικών, με μοναδικό γνώμονα την τήρηση της Αρχής της Νομιμότητας, στα πλαίσια των αποφάσεων του Δικαστηρίου της ΕΕ και τη διασφάλιση της ευρωστίας της οικονομίας της χώρας.

Η επιστολή έχει κοινοποιηθεί στην πρόεδρο της Βουλής Αννίτα Δημητρίου για υποβοήθηση του έργου του Κοινοβουλίου. Στάλθηκε, επίσης, στον Γενικό Εισαγγελέα Γιώργο Σαββίδη, λόγω των νομικών ζητημάτων και των κινδύνων που υποστηρίζουν ότι προκύπτουν.