Τρεις δημιουργοί, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, η Νικολέττα Δημητρίου και η Ελένη Χανδριώτου, μας ταξιδεύουν στα δρομάκια της Σαλαμιού και στον μαγικό κόσμο του Animafest.
Τέσσερις μέρες και νύχτες μαγικές έζησαν όσοι παρακολούθησαν φέτος το Διεθνές Φεστιβάλ Αnimation Κύπρου – Όψεις του Κόσμου. Στην 22η έκδοσή του, το Animafest συνεχίζει να μας εκπλήσσει με νέες πρωτότυπες δράσεις που απλώνονται σε διάφορους χώρους του πανέμορφου χωριού Σαλαμιού. Πέραν από τις προβολές 32 ταινιών που έχουν βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ, αλλά και κυπριακών ταινιών, στη σκηνή του Κυπάρισσου με θέα το φεγγάρι και τα αστέρια, οι επισκέπτες απόλαυσαν πολλές άλλες μοναδικές δράσεις που περιλάμβαναν μουσική, τέχνη, ποίηση και δημιουργικά εργαστήρια συγγραφής.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Γράφοντας ιστορίες από το φεστιβάλ
Στο καφενείο του χωριού, κάτω από τις συκαμινιές, συναντήσαμε τον συγγραφέα Γιώργο Παπακωνσταντίνου να δακτυλογραφεί στη γραφομηχανή ιστορίες εμπνευσμένες από συζητήσεις του με επισκέπτες του φεστιβάλ. Έγραψε 18 ιστορίες και έχει υλικό για να γράψει άλλες τόσες, όπως μας είπε. Το πρότζεκτ το ονόμασε «Ιστορίες γραφομηχανής». Η ιδέα, όπως μου εξηγεί, είναι να ξαναφέρει τη συγγραφή στο προσκήνιο. «Δημιουργήθηκε μια απόσταση ανάμεσα στην κοινωνία και τους συγγραφείς και θελήσαμε να θυμίσουμε στον κόσμο τι σημαίνει να διαβάζεις. Όταν βρεθήκαμε με τον Γιώργο Τσαγγάρη, σκεφτήκαμε ότι θα είναι καλά να καταγράψουμε τις ιστορίες που βιώνει ο κόσμος στο Animafest. Στις τέσσερις μέρες του φεστιβάλ δημιουργείται μια κοινότητα, και ήθελα να δώσω την ευκαιρία στον κόσμο να εκφράσει την ομορφιά που ζει στη διάρκειά του. Στο καφενείο με προσέγγιζαν οι επισκέπτες, μου έλεγαν 4-5 λέξεις με βάση την εμπειρία τους στο φεστιβάλ και στο χωριό, και δημιουργούσα μια ιστορία που εν μέρει είναι φανταστική, όμως εκφράζει το πώς έζησα εγώ το φεστιβάλ αλλά και το συναίσθημα απ’ αυτό που κάθε άνθρωπος μου μεταφέρει. Κάποιος που μιλά για τη δροσιά και την ησυχία του χωριού σου δημιουργεί την εικόνα ενός ανθρώπου που έψαχνε την ηρεμία. Άλλος μιλά για την τέχνη, την έμπνευση, την κοινότητα. Μια κοπέλα μου είπε τις λέξεις βανάκι, μαχαλεπί, μοτίβα σε πιάτο. Και έφτιαξα μια φανταστική, σουρεαλιστική ιστορία που είχε να κάνει με το πώς το animation ζωντανεύει εκείνες τις μέρες. Κάθε φορά που πάω στο Animafest και στη Σαλαμιού, νιώθω ότι κάνω ένα ταξίδι στον χρόνο και ζω την αυθεντικότητα του χωριού και την απλότητα, όπως ακριβώς τις ζουν οι κάτοικοι».
Ο κόσμος έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον όταν είδε τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου στο καφενείο του χωριού με τη γραφομηχανή. Κάποιοι είχαν την περιέργεια να διαβάσουν τις ιστορίες και να του πουν την άποψή τους. Πώς βιώνει όμως ο ίδιος το Animafest; «Θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι το φεστιβάλ πέτυχε να χτίσει μια κοινότητα. Είναι τέσσερις μέρες πλούσιες σε πρόγραμμα με ταινίες, μουσική, τέχνη, εργαστήρια. Από την άλλη, είναι ένα φεστιβάλ που έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα. Κάθε χρόνο μπαίνω σε συζητήσεις με άλλους επισκέπτες για τις ταινίες που έχουμε δει. Ως συγγραφέας, θα κρίνω την ιστορία της ταινίας, τη μουσική επένδυση, τον σχεδιασμό. Το φεστιβάλ καταφέρνει να συγκεντρώνει ανθρώπους από διάφορα πεδία της τέχνης, σχεδιαστές, συγγραφείς, μουσικούς, εικαστικούς και άλλους, οι οποίοι έρχονται σε επαφή μεταξύ τους και συζητούν τις ταινίες και όχι μόνο».
Στη συνέχεια ο Γιώργος μοιράζεται μαζί μας ένα σύντομο απόσπασμα από τις ιστορίες του: «Οι προβολές αρκέψαν να παίζουν στην γιγαντοθόνη. Ανάμεσα στο κενό του κάθε animation εγύριζα τα μμάθκια μου στον ουρανό. Τα αστέρκα εκρατούσαν μας συντροφκιάν τούτες τες όμορφες νύχτες. Θεατές εγίνουνταν τζιαι τζιείνα στον μικρόκοσμο που εστήθηκεν άλλο μιαν χρονιά στη Σαλαμιού. […] Μια εικόνα με κρατεί μαγνητισμένο, πώς σμίουν οι αθθρώποι του χωρκού με τους αθθρώπους που ήρταν για λλίες μέρες να ταξιδέψουν μέσα που το Animafest τζιαι να δημιουργήσουν ξανά ζωή. Η πιο όμορφη μορφή φιλοξενίας, εν η φιλοξενία της τέχνης τζιαι του πολιτισμού. Γιατί, έτσι μαθαίνουμεν να ονειρευκούμαστεν ξανά».
ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Καταγράφοντας εικόνες, μυρωδιές, γεύσεις
Την τρίτη μέρα του φεστιβάλ συναντήσαμε την Νικολέττα Δημητρίου με μια ομάδα 20 επισκεπτών να περιηγούνται το χωριό, στο πλαίσιο του εργαστηρίου «Περπατώντας, γράφοντας στο/στη Σαλαμιού». Η Νικολέττα είναι εθνομουσικολόγος και δασκάλα δημιουργικής γραφής. Στόχος του εργαστηρίου ήταν οι συμμετέχοντες να χρησιμοποιήσουν τις αισθήσεις τους για να έχουν μια πλήρη εμπειρία της Σαλαμιούς. Να δουν, να ακούσουν, να μυρίσουν, να γευτούν, να νιώσουν αυτό τον τόπο. «Πολλές φορές είμαστε σε κάποιον χώρο και βλέπουμε τα πράγματα κάπως βιαστικά, χωρίς να δίνουμε χρόνο για να παρατηρήσουμε πραγματικά πώς είναι ο τόπος, ποια αίσθηση μας προκαλεί», λέει η Νικολέττα. «Έτσι, κάναμε ένα σιωπηλό περίπατο μέσα στο χωριό, χωρίς να μιλούμε μεταξύ μας και με κλειστά τα κινητά μας. Επίσης κάναμε κάποιες ασκήσεις γραφής με προτροπές που έδινα, και χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται ελεύθερο γράψιμο. Δηλαδή οι συμμετέχοντες έγραφαν χωρίς να σταματήσουν καθόλου την κίνηση του χεριού τους. Αυτό γίνεται γιατί θέλουμε να ενισχύσουμε τον δημιουργό που βρίσκεται μέσα μας, παρά τον κριτή που είναι στον καθένα από εμάς. Με την ησυχία και την ελεύθερη γραφή προσπαθήσαμε να έχουμε μια αίσθηση του χώρου μέσω των αισθήσεων. Μαζέψαμε εικόνες, μυρωδιές, γεύσεις, και γράψαμε ένα κείμενο χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες προτροπές. Κάποιες σκέψεις μοιραστήκαμε στη βρύση του χωριού, δίπλα από το καφενείο, έπειτα από αρκετή ώρα που περπατήσαμε». Την τελευταία μέρα του φεστιβάλ οργανώθηκε μια ανοιχτή συζήτηση στο καφενείο του χωριού, στην οποία έλαβαν μέρος άτομα από το εργαστήρι, αλλά και άλλοι, που ήθελαν να μοιραστούν μια ιστορία ή να απαγγείλουν ένα ποίημα ή να πουν ένα τραγούδι. Από αυτή την εμπειρία η Νικολέττα μάς λέει ότι θεωρεί σημαντική την ανάγκη του κόσμου για ησυχία. «Να κάνει μια παύση και να αφουγκραστεί αυτό που συμβαίνει, τον τόπο που βρίσκεται, τον εαυτό του, και να έχει μια αίσθηση του τι βιώνει τη συγκεκριμένη στιγμή».
ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΔΡΙΩΤΟΥ
Το φεστιβάλ είναι κομμάτι της ζωής μου
Για να γίνει ένα φεστιβάλ χρειάζεται πολλή δουλειά στο παρασκήνιο. Η Ελένη Χανδριώτου είναι ένας από τους ανθρώπους που βρίσκεται στο πλευρό του καλλιτεχνικού διευθυντή του Animafest Γιώργου Τσαγγάρη από το 2015. Σπούδασε Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και ο Τσαγγάρης, που ήταν ο καθηγητής της, την έφερε κοντά στην τέχνη του animation. Η ίδια περιγράφει την εμπειρία της με τον κόσμο των κινουμένων σχεδίων σαν ένα όμορφο ταξίδι. «Το φεστιβάλ είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Ξεκίνησα να συμμετέχω ως εθελόντρια στα 19 μου, όταν ακόμη η διοργάνωση γινόταν στην αρχαία έπαυλη των Κουκλιών. Σ’ αυτά τα οκτώ χρόνια που είμαι εθελόντρια, γνώρισα πολλούς σκηνοθέτες και άλλους δημιουργούς και έμαθα πολλά». Μέσα από το φεστιβάλ η Ελένη είχε την ευκαιρία να λάβει μέρος σε ένα εργαστήρι animation στην Ουγγαρία. Εκεί γνώρισε τον animator Ako Zeleny, ο οποίος είναι σήμερα σύντροφός της και προστέθηκε στην ομάδα των εθελοντών. Στη διάρκεια του φεστιβάλ θα τη δεις να πηγαινοέρχεται στα παιδικά εργαστήρια, στις εκθέσεις, να οργανώνει τους εθελοντές και να βοηθά όπου υπάρχει ανάγκη. Σ’ αυτά τα χρόνια, μας λέει, έχει συνδεθεί και με ντόπιους εθελοντές που στηρίζουν τη διοργάνωση, όπως o Βρυώνης Ναπολέοντος και οι Γιώργος και Άδωνης Παπαδόπουλος. «Είναι μια μαγική εμπειρία να παρακολουθείς προβολές μέσα στη φύση. Κάθε φορά απολαμβάνω να συζητώ με άλλους και να αναλύουμε τις ταινίες. Όταν τελειώνει το φεστιβάλ, νιώθω γεμάτη και παίρνω έμπνευση για να προχωρήσω με τα δικά μου πρότζεκτ», σχολιάζει η Ελένη.
Ελεύθερα 20.8.2023
